دانستنی ها در مورد کاکائو و شکلات

این باور وجود دارد که اقوامی چون «مایاها» و «آزتک‌ها» در مراسم مهمی همچون تولد، ازدواج و مرگ از دانه های کاکائو استفاده می کردند. در قرن ۱۷ میلادی و در میان روشنفکران اروپایی نوشیدن شکلات به صورت مایع رواج یافت. آنها تصور می کردند که شکلات دارای مواد مغذی و دارویی است و به افزایش قوای جنسی نیز کمک می کند.

علاقه به این ماده خوراکی هرگز کاهش پیدا نکرد و تنها در ایالات متحده آمریکا به صنعتی ۱۱ میلیارد دلاری بدل گردید و هر آمریکایی در ماه و به طور متوسط حداقل حدود ۲۵۰ گرم شکلات مصرف می کند.

در سال های اخیر نیز به مصارف پزشکی جدید کاکائو پی برده شد و دانشمندان دریافتند که این ماده خطر حملات قلبی و سکته را نیز کاهش می دهد. مطالعه اخیر محققان دانمارکی، نیز نشان می دهد، خوردن اندکی شکلات در طول یک یا دو هفته، ابتلا به «فیبریلاسیون دهلیزی» که سبب ریتم غیرطبیعی قلب می شود را با کاهش همراه می سازد. با این حال در کنار مزایای شکلات باورهای نادرستی نیز وجود دارد. به عنوان مثال تصور می شود که شکلات به ایجاد آکنه بر روی پوست انجامیده و سبب افزایش وزن و کلسترول خون نیز می شود.

اکنون این سئوال پیش می آید که با توجه به مزایا و مضرات احتمالی کاکائو، آیا باید به مصرف آن ادامه داد یا از خوردن آن پرهیز کرد؟ آنچه در ادامه خواهید خواند، باورهای رایج نادرستی هستند که در مورد این ماده وجود دارد. آنها را مرور کرده و به بررسی آخرین پژوهش های انجام شده در هر مورد خواهیم پرداخت.

باورهای کاملا غلط در مورد شکلات (کاکائو)

۱- کلسترول بد خون را افزایش می دهد

شکلات محتوی مقادیر فراوانی اسیدهای چرب اشباع شده است که بیشتر آن از طریق «اسید استریک» بدست می آید. این ماده همانند سایر اسیدهای چرب اشباع شده عمل نمی کند. به همین دلیل نیز بر خلاف تصور رایج عموم، شکلات سبب افزایش کلسترول بد خون نخواهد شد و در برخی از افراد کلسترول بد خون شان را نیز با کاهش همراه خواهد ساخت.

۲- مقادیر فراوانی کافئین دارد

بر خلاف تصور عموم، در شکلات مقادیر فراوانی کافئین وجود ندارد. به عنوان مثال یک تکه شکلات «هرشیز» تنها حاوی ۹ میلی گرم کافئین و شکلات تلخ و مخصوص این کمپانی ۳۱ میلی گرم کافئین دارد. این در حالی است که میزان کافئین موجود در یک قهوه استارباکس در حدود ۳۲۰ میلی گرم است. بله تصور رایج مردم صحیح و شکلات تلخ حاوی مقادیر بیشتری کافئین است اما این مقدار بسیار کمتر از تصور رایج عموم مردم است.

۳- شکر موجود در شکلات به بیش فعالی می انجامد

مصرف بیش از اندازه شکر به بیش فعالی در کودکان می انجامد اما مطالعات و پژوهش های دانشمندان نشان داده که وجود اندکی شکر در رژیم غذایی کودکان لازم است.

۴- افراد مبتلا به دیابت باید از خوردن شکلات پرهیز کنند

لزومی ندارد که افراد مبتلا به دیابت به طور کامل مصرف شکلات را کنار بگذارند. بسیاری از پایین بودن «شاخص قند خون» در شکلات متعجب می شوند. مطالعات و پژوهش های اخیر دانشمندان نشان می دهد که شکلات تلخ حساسیت به انسولین در افراد نرمال و کسانی که فشار خون بالایی دارند را افزایش داده و در مبتلایان به دیابت نیز به تقویت عملکرد نادرست اندوتلیال عروقی می انجامد. با تمام اینها حتما با پزشک معالج خود مورد مصرف شکلات مشورت کنید.

۵- سبب ایجاد حفره و تخریب دندان ها می شود

پژوهش های انجام پذیرفته اخیر نشان داده که آسیبی که شکلات به دندان می رساند کمتر از شکری است که بر روی میز گذاشته و به خوراکی ها و نوشیدنی ها افزوده می شود. برخی دیگر از مطالعات نیز عدم ارتباط میان ایجاد حفره های دندانی با شکلات را نشان می دهند.

مطالعه دیگری که در دانشگاه اوساکای ژاپن و بر روی دانه های کاکائو انجام شد نشان داده که این ماده در خنثی کردن باکتری های دندان و تخریب آنها موثر است.

۶- سبب افزایش وزن می شود

البته مصرف بیش از اندازه آن به افزایش وزن می انجامد، اما مطالعات مرکز ملی سلامت آمریکا نشان داده که مصرف اندکی از آن و پنج بار در هفته به کاهش وزن می انجامد.

۷- خوردن مواد قندی و شکلات به میزان استرس افراد می افزاید

پژوهش های دانشمندان نشان داده کسانی که به مدت دو هفته و روزانه حدود ۲۸ گرم شکلات مصرف می کنند، میزان ترشح هورمون استرس در آنها با کاهش همراه خواهد بود.

۸- شکلات هیچ ماده مغذی ندارد

بر خلاف این باور نادرست، میزان آنتی اکسیدان موجود در شکلات، به اندازه نوشیدن چند فنجان چای سبز یا انواع بری است. به علاوه در شکلات مواد معدنی و فیبر نیز وجود دارد.

۹- شکلات خوب و مفید باید حداقل ۷۰ درصد کاکائو داشته باشد

بر خلاف این تصور، مطالعه ۱۸ هفته ای محققان نشان داده، افرادی که طی این مدت، شکلات هایی که تنها ۵۰ درصد کاکائو داشتند را به رژیم غذایی خود اضافه کرده بودند، میزان «سیستولیک» و «دیاستولیک» فشار خون آنها با کاهش قابل توجهی همراه بود

. پژوهش دیگری نیز نتایج خوبی از مصرف شکلات ۶۰ درصد بدست آورد.

۱۰- سبب کاهش میل جنسی می شود

شاید بتوان گفت «آزتک‌ها» نخستین اقوامی بودند که به رابطه میان میل جنسی و مصرف کاکائو پی بردند. به همین دلیل نیز، Montezuma، پنجمین فرمانروای این قوم، مقادیر فروانی از آن را مصرف می کرد. مطالعات فراوان انجام شده، نتایج قطعی و حتمی را در این زمینه نشان نمی دهد. با این حال شکلات به کاهش میزان استرس انجامیده و احتمال دارد که به افزایش قوای جنسی نیز کمک کند.

۱۱-  به آکنه های پوستی می انجامد

اگرچه بسیاری از افراد بر این باورند که شکلات به ایجاد آکنه های پوستی می انجامد، بسیاری از مطالعات که از دهه هفتاد میلادی آغاز و در این زمینه انجام پذیرفته، چنین نتیجه ای را به اثبات نمی رساند. انجمن پزشکی آمریکا، نقش تغذیه بر ایجاد آکنه را موثر می داند اما حتی مصرف فراوان شکلات از دیدگاه پزشکی به ایجاد آکنه نمی انجامد.

با توجه به آنچه برشمرده شد، بهترین روایتی که می توان در مورد شکلات نقل کرد، این است که حتما شکلات میل کنید اما حد و اندازه مصرف آن را نیز در نظر داشته باشید.

یک تکه شکلات ۸۵ گرمی حاوی ۴۲۰ کالری و ۲۶ گرم چربی است که معادل یک ساندویچ همبرگر بزرگ است. باید در هنگام مصرف شکلات، همواره این موضوع را در نظر داشته باشید.