یک روانشناس می گوید: ما خشم را یک واکنش کاملا منفی میدانیم؛ در صورتی که روانشناسی بر این تاکید دارد که خشم یک واکنش کاملا طبیعی است. در این رابطه ما باید بدانیم که چگونه آن را کنترل کنیم.
سیده معصومه طباطبایی روانشناس در برنامه سلام تهران افزود: برای اینکه بتوانیم خشم را کنترل کنیم، لازم است که آن را به عنوان یک محور مختصات در نظر بگیریم و ببینیم که چه زمانی از نقطه صفر فاصله میگیرد؟ چه موقعیتهایی ما را خشمگین میکند؟ همه این موقعیتها ساختاری چند مرحلهای و یکسان دارند.
طباطبایی اظهار کرد: در اولین مرحله از مسیر خشمگین شدن، ما رنجور میشویم. برای مثال به چیزی که در نظر داشتیم دست نمییابیم یا رفتاری را از کسی میبینیم که انتظارش را نداشتیم. در مرحله دوم ما به واسطه رنجور شدن، به ناکامی میرسیم و در مرحله سوم خشمگین میشویم.
این روانشناس افزود: بعد از خشمگین شدن، دو مرحله نهایی در مختصات خشم وجود دارد که به غضب و نهایتا خشونت منتهی میشوند. مهمترین مساله در بحث کنترل خشم این است که بتوانیم آن را به درستی مدیریت کنیم تا در هر مرحله، ترجیحا در سه مرحله اول، از بروز مرحله بعدی جلوگیری کنیم.
طباطبایی بیان کرد: مهمترین راهکار در مساله کنترل خشم این است که در بحران، بحرانسازی نکنیم. برای مثال در دعوا با همسرمان و زمانی که خشمگین هستیم، پای موضوعات دیگر را هم وسط میکشیم و آتش خشم را شعلهورتر میکنیم. برای اینکه این اتفاق رخ ندهد، بهتر است که آن فضا را ترک کنیم.
وی افزود: برخیها در مواجهه با خشم، آن را بروز نمیدهند. روانشناسی بر این موضوع دارد که افراد باید خشم خود را به نحو مدیریتشدهای بروز دهند، نه اینکه آن را فرو بخورند؛ چرا که سکوت همیشگی در هنگام خشم، باعث بروز مشکلاتی از جمله افسردگی و اضطراب میشود.
این روانشناس گفت: در بحث کنترل خشم، تکنیک چهار “۱۰” ما را وادار میکند که از خود بپرسیم که آیا ۱۰ دقیقه، ۱۰ ساعت، ۱۰ روز و ۱۰ ماه دیگر نیز این واکنشی که اکنون آن را پیش گرفتهایم را خواهیم داشت؟ بسیاری از واکنشهای ما در مواجهه با بحرانهای مختلف لحظهای است. به همین خاطر است که پیشنهاد ما به افراد این است که در زمان خشمگینی، یک کاغذ را برداشته و روی آن هر چیزی که میخواهد بگویند را بنویسند و اگر لازم بود حتی آن را خطخطی کنند.
طباطبایی افزود: ما در زمان خشمگین شدن، نمیتوانیم درست و شفاف فکر کنیم. نمیتوانیم مسالهیابی کنیم و مشکل را حل کنیم. لذا اگر بتوانیم هیجان لحظهای خود را مدیریت کنیم، بعدا به درستی درمورد مشکل فکر میکنیم و برای آن راه حل مییابیم.