تنفس از طریق دهان در حین خواب ممکن است بر سلامت افراد تأثیر منفی بگذارد. این وضعیت ممکن است به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد که با توجه به علت اصلی، اقدامات مناسب برای بهبود آن اتخاذ خواهد شد.
باز بودن دهان در حین خواب ناشی از شل شدن تدریجی عضلات صورت است و اغلب در اثر طبیعی بودن وضعیت خواب رخ میدهد. این وضعیت به دلیل کاهش کنترل عضلات مجاری تنفسی فوقانی در زمان خواب عمیق راحتتر میشود.
اما در برخی افراد، این وضعیت به صورت مداوم دیده میشود و ممکن است ناشی از عوامل متنوعی باشد از جمله حساسیت، سرماخوردگی، انحراف تیغه بینی، پولیپ بینی، تورم لوزهها، خروپف، آپنه خواب، وضعیت خوابیده به پشت، و مصرف دخانیات.
خوابیدن با دهان باز میتواند منجر به مشکلات مختلفی شود؛ از پوسیدگی دندانها تا مشکلات قلبی. در زمینه بهداشت دهان و دندان، تنفس دهانی مکرر میتواند باعث خشکی دهان شده و باکتریها را تشویق به رشد و تکثیر کند که به بوی نامطبوع دهان منتج میشود.
همچنین، احتمال پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه افزایش مییابد و این وضعیت میتواند منجر به التهاب و عفونتهای دهانی شود. تولید بزاق نقش اساسی در محافظت از دندانها و لثهها دارد، اما در صورت تنفس دهانی، تولید بزاق کاهش مییابد و قدرت دفاعی در برابر باکتریها کاهش مییابد.
تنفس دهانی نیز بر سیستم قلبیعروقی تأثیر گذار است و در طولانیمدت ممکن است باعث ناراحتیهای قلبی، فشار خون بالا و حتی سکته مغزی شود. این وضعیت معمولاً با اختلالات خواب مانند خروپف و آپنه خواب ارتباط دارد که به کیفیت خواب و در نتیجه کیفیت زندگی آسیب میزند.
بهبود مشکلات مجاری تنفسی و رفع خوابیدن با دهان باز میتواند تأثیر مثبتی داشته باشد. از راههای مختلفی برای جلوگیری از این وضعیت و عوارض آن استفاده میشود. این شامل تشخیص دقیق علت این مشکل و اقدامات درمانی مرتبط با آن میشود. برای مثال، در صورت وجود مشکلات ساختاری در بینی، درمان این مشکلات میتواند به بهبود تنفس در زمان خواب کمک کند. همچنین، برخی از مواقع خوابیدن به پهلو میتواند در جلوگیری از باز شدن دهان مؤثر باشد. در مواردی که اختلالات تنفسی وجود دارد، استفاده از وسایل کمک تنفسی نیز توصیه میشود. در بعضی از موارد، عمل جراحی ممکن است ضروری باشد. اما همواره مشورت با تخصصی در زمینه گوش و حلق و بینی برای تشخیص دقیق و اقدامات درمانی مناسب حیاتی است تا از بروز عوارض جلوگیری شود.