درخت نارنج یکی از انواع مرکبات هست که بیشتر در شمال ایران به خصوص، شرق استان‌های مازندران، استان گلستان و شهر شیراز رشد پیدا می‌کند.
بهار نارنج به شکوفه درخت نارنج گفته می‌شود. درخت نارنج به صورت بومی در جنوب چین و شمال شرقی هند می‌روید و بسته به انواعش از ۸ تا ۱۵ متر ارتفاع دارد. غنچه‌های درخت نارنج در اواخر زمستان تشکیل می‌شوند و در اوایل بهار شکوفه‌های سفید رنگ معطر آن کاملا باز می‌شوند.
میوه این درخت ترش‌مزه و خوش‌طعم است، به همین دلیل اغلب در تهیه دمنوش آن را با عسل میل می‌کنند. و از آن برای تهیه آب‌نارنج و رب نارنج استفاده فراوانی می‌شود که به‌عنوان چاشنی در طبخ بسیاری از غذاها کاربرد دارد.
در طب سنتی گفته می‌شود که شکوفه‌های نارنج طبیعت گرم و خشک دارند و بر این اساس در درمان بیماری‌های مختلف به شیوه‌های خاصی تجویز می‌شد. همچنین از آن در تهیه عرقیات یا به صوت دمنوش خالص یا مخلوط با سایر گیاهان دارویی استفاده می‌شود. همانطور که گفته شد، شکوفه نارنج بسیار معطر است و بوی آن یادآور یاسمن، جوز هندی و چمن تازه است.
عرق حاصل از شکوفه نارنج مثل گلاب در پخت و پز، صنایع غذایی، داروسازی، عطر سازی و آروماتراپی کاربرد وسیعی دارد و به دلیل فوایدی که برای سلامت و شادابی پوست دارد از اسانس روغنی و آب مقطر آن در صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود.
بهار نارنج تازه و فرآورده‌های مختلف آن از جمله آب مقطر و اسانس کاربردهای فراوان دارند. برای به دست آوردن اسانس بهار نارنج از گل، دانه، برگ، ساقه، پوست آن استفاده می‌کنند که آب بهار نارنج در واقع محصول فرعی این فرآیند تقطیر است.
استفاده از این گیاه به صورت خشک در درست کردن مربا و دمنوش در ایران رایج است. مصرف این گیاه دارای خواص بسیاری است که در ادامه نگاهی به آن‌ها می اندازیم:
ـ آرامش اعصاب و رفع میگرن و سردرد
بهار نارنج با تاثیر بر سیستم عصبی باعث کاهش استرس و اضطراب می‌شود. در روزهایی که احساس افسردگی می‌کنید یا فشارهای عصبی زیاد منجر به ایجاد سردرد شما شده است؛ به راحتی می‌توانید دمنوش بهارنارنج را آماده و مصرف کنید. این دمنوش در درمان بی‌خوابی هم موثر است.
ـ درمان مشکلات گوارشی
نوشیدن دمنوش بهار نارنج برای رفع درد و گرفتگی‌های شکمی، سوء هاضمه کمک می‌کند. این نوشیدنی در افرادی که معده ضغیف دارند باعث تقویت معده و درمان نفخ می‌شود. این دمنوش در طب سنتی برای درمان بی‌اشتهایی هم کاربرد داشته است.
ـ سلامت قلب و تقویت ایمنی بدن
این گیاه دارویی از آریتمی (بی نظمی ضربان قلب) پیشگیری می‌کند و به دلیل تنظیم فشار خون می‌تواند از بروز سکته و حمله ناگهانی قلبی جلوگیری کند. همچنین به دلیل وجود آنتی اکسیدان خواص ضد سرطانی داشته و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
ـ نرم و روشن کردن پوست
آب بهار نارنج باعث درخشندگی و تنظیم رنگ پوست می‌شود. می‌توانید آن را به عنوان تونر طبیعی استفاده کنید که باعث آبرسانی و درخشندگی پوست می‌شود. علاوه بر این در درمان آفتاب سوختگی‌های خفیف، قرمزی و التهاب پوست هم موثر است.
تذکر:
بهار نارنج از گیاهان دارویی محسوب می‌شود که زیاده‌روی در مصرف آن می‌تواند برای افرادی که از بیماری‌های قلبی رنج می‌برند مضر باشد. در دوران بارداری و شیردهی و همچنین در صورت مصرف داروهای خاص از جمله داروهای ضد افسردگی حتما با پزشک خود در ارتباط با مصرف این دمنوش مشورت کنید.
