نور لامپها یا گوشیهای هوشمند در شب میتواند ریتم شبانهروزی بدن را مختل کرده و در نتیجه، خطر ابتلا به دیابت نوع دو را افزایش دهد. پژوهش جدید نشان میدهد که مواجهه با نور مصنوعی پس از نیمهشب ممکن است این خطر را افزایش دهد. این مطالعه روی حدود ۸۵ هزار فرد ۴۰ تا ۶۹ ساله انجام شد که به مدت یک هفته، دستگاههایی را روی مچ دست خود میبستند تا میزان مواجههشان با نور در طول روز و شب ثبت شود.
به عنوان بخشی از آزمایش بیوبانک بریتانیا، سلامت این گروه به مدت ۹ سال مورد پیگیری قرار گرفت. نتایج نشان داد افرادی که در طول شب در معرض نور قرار داشتند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دو بودند. بهگزارش ساینسآلرت، خطر ابتلا به دیابت نوع دو در افرادی که بیشترین مواجهه با نور شب را داشتند، نسبت به کسانی که کمتر در معرض نور بودند، ۶۷ درصد بالاتر بود.
تحقیقات نشان میدهند که قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی در شب، چه نور زرد چراغ مطالعه و چه نور آبی تلفن همراه یا تلویزیون، میتواند خواب را مختل کند. حتی زمانی که پژوهشگران الگوهای خواب و مدت زمان خواب را در نظر گرفتند، نتایج مشابهی به دست آمد که نشان میدهد مکانیسم دیگری در این رابطه دخیل است. عوامل دیگر مانند جنسیت، استعداد ژنتیکی، رژیم غذایی، فعالیت بدنی، مواجهه با نور روز، مصرف دخانیات و الکل نیز بر نتایج تأثیری نداشتند.
پژوهشگران به سرپرستی گروهی از دانشگاه مانش استرالیا، توصیه میکنند که اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور شبانه، راهی ساده و مقرونبهصرفه برای کاهش خطر ابتلا به دیابت است.
مطالعات قبلی نیز نور مصنوعی در شب را با مقاومت به انسولین مرتبط کرده بودند، اما این پژوهشها منابع نور مصنوعی داخلی را از نزدیک یا برای مدت طولانی بررسی نکرده بودند. شواهد نشان میدهند که نور مصنوعی میتواند ریتم شبانهروزی را مختل کرده و به کاهش تحمل گلوکز، تغییر ترشح انسولین و افزایش وزن منجر شود. این عوامل خطر ابتلا به اختلالات متابولیک مانند دیابت نوع دو را افزایش میدهند.
نتایج این مطالعه اثبات نمیکند که نور مصنوعی در شب مستقیماً باعث دیابت نوع دو میشود، اما نشاندهنده ارتباط بین نور در نیمهشب و افزایش خطر ابتلا به دیابت است. یکی از محدودیتهای این مطالعه، در نظر نگرفتن زمان وعدههای غذایی است که میتواند بر ریتم شبانهروزی و تحمل گلوکز تأثیر بگذارد. علاوهبراین، عوامل اجتماعی و اقتصادی مانند وضعیت مسکن نیز در سطح منطقهای و نه فردی در نظر گرفته شدند و فقط افراد مسن تحت مطالعه قرار گرفتند.
واکنش بدن هر فرد نسبت به نور متفاوت است و مطالعات نشان دادهاند که شدت نور مورد نیاز برای سرکوب تولید ملاتونین، که به تنظیم ریتم شبانهروزی کمک میکند، میتواند از ۶ تا ۳۵۰ لوکس متغیر باشد. اختلال در تولید ملاتونین و خارجشدن ریتم شبانهروزی از حالت طبیعی میتواند به کاهش ترشح انسولین و افزایش خطر ابتلا به دیابت منجر شود.
برای درک کامل تأثیر نور در شب بر ریتم شبانهروزی و سلامت متابولیک، نیاز به تحقیقات بیشتری است. برخی مطالعات نشان میدهند که حتی یک آخر هفته در طبیعت بدون نور مصنوعی میتواند ریتم شبانهروزی را تنظیم کند و شاید این تنها چیزی باشد که پزشکان باید توصیه کنند.
یافتههای این مطالعه در مجلهی The Lancet Regional Health – Europe منتشر شده است.