کمبود و اختلالات خواب می‌توانند به‌طور چشمگیری خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهند. این مقاله به بررسی تأثیر الگوی خواب بر فشار خون، معرفی الگوی خواب مناسب برای سلامت قلب و ارائه راهکارهایی برای تنظیم خواب جهت داشتن فشار خونی نرمال می‌پردازد.
چرخه شبانه‌روزی بر مواردی مانند اشتها، ترشح هورمون‌ها و غیره تأثیر دارد و طبق گفته دکتر کوشیدا، عدم توانایی در تنظیم فشار خون می‌تواند یکی از عوارض جانبی اختلال در این ساعت باشد.
الگوی خواب بر سلامت کلی بدن تأثیر دارد و تأخیر در خوابیدن با خطرات بیشتری برای سلامتی همراه است.
احتمالاً تجربه کرده‌اید که اگر شب دیرتر بخوابید، صبح روز بعد با شادابی کمتری بیدار می‌شوید. دلیل این است که دیرتر به خواب رفتن لزوماً به معنای خوابیدن طولانی‌تر نیست زیرا کار شما در همان زمان شروع می‌شود و شما باید زمان کافی برای آماده شدن در نظر بگیرید؛ بنابراین دیر خوابیدن همیشه به معنای کاهش ساعات خواب است.
بر اساس تحقیق سال ۲۰۲۳ که در نشریه فشار خون منتشر شد، به تعویق انداختن زمان خواب می‌تواند پیامدهای بزرگی برای سلامتی داشته باشد، به ویژه تأثیر شگفت‌انگیزی بر فشار خون دارد و می‌تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد. این موضوع حتی برای افرادی که با دیر خوابیدن میزان توصیه‌شده خواب را رعایت می‌کنند نیز صادق است.
دنی اکرت، محقق ارشد این تحقیق و مدیر موسسه سلامت خواب آدلاید، استرالیا اظهار کرد: افراد باید نه تنها مدت زمان خواب بلکه اهمیت داشتن برنامه خواب منظم برای سلامت قلب و عروق بهینه را درک کنند.
این تحقیق شامل داده‌هایی از بیش از ۱۲ هزار بزرگسال، عمدتاً مردان میانسال دارای اضافه وزن، با یا بدون فشار خون بالا، از ۲۰ کشور در دوره ۹ ماهه بود. تأخیر ۳۴ دقیقه‌ای در به رختخواب رفتن، خطر ابتلا به فشار خون بالا را تا ۳۲ درصد افزایش داد، در حالی که تأخیر ۹۰ دقیقه یا بیشتر، خطر ابتلا به این بیماری را تا ۹۲ درصد افزایش داد.
اگرچه مشخص نیست که چگونه تأخیر در زمان خواب باعث افزایش فشار خون می‌شود، اما چند نظریه وجود دارد که این اتفاق را توضیح می‌دهند.
علت ابتلا به فشار خون بالا با عدم رعایت زمان خواب
دکتر کلیت کوشیدا، رئیس و مدیر پزشکی بخش پزشکی خواب استنفورد توضیح داد: ممکن است به اختلال در ریتم شبانه‌روزی مرتبط باشد. داشتن برنامه منظم خواب، تضمین می‌کند که هر روز تقریباً در ساعت یکسانی از خواب بیدار و در همان زمان خواب‌آلود می‌شوید.
این نتایج فقط به حفظ ساعات خواب توصیه‌شده در هر شب اشاره نمی‌کند، بلکه به ثابت نگه‌داشتن ساعت ۲۴ ساعته داخلی بدن (چرخه شبانه‌روزی) نیز مربوط می‌شود.
این چرخه بر اشتها، ترشح هورمون‌ها و سایر موارد تأثیر می‌گذارد و عدم توانایی در تنظیم فشار خون می‌تواند یکی از عوارض جانبی اختلال در این ساعت باشد.
این موضوع توضیح می‌دهد که چرا کارگران شیفت شب که دچار ناهماهنگی ریتم شبانه‌روزی می‌شوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند. همچنین در تحقیقی با شرکت بیش از ۲۰۰۰ نوجوان مکزیکی که دیرتر از ساعت ۱۱ شب به خواب می‌رفتند، خطر افزایش فشار خون مشاهده شد؛ نتایج این تحقیق در سال ۲۰۲۰ در مجله آمریکایی فشار خون منتشر شده است.
دلایل دیگر افزایش فشار خون با تأخیر در خوابیدن
یکی دیگر از عوارض جانبی نخوابیدن در زمان مشخص، کم خوابی است که می‌تواند باعث نوسانات هورمونی شده و به افزایش فشار خون منجر شود.
دکتر فرانسیسکو لوپز-جیمنز، متخصص قلب، توضیح داد: خواب ناکافی می‌تواند باعث نوسانات هورمونی شود که به نوبه خود منجر به فشار خون بالا و سایر عوامل خطر بیماری قلبی می‌شود.
بنابراین، مهم است که برنامه خواب ثابتی داشته باشید. وقتی هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب می‌روید و هر روز در ساعت مشخصی بیدار می‌شوید، به‌طور پیش‌فرض، ساعات خواب توصیه‌شده خود را دریافت می‌کنید.
برای بزرگسالان، این میزان بین ۷ تا ۹ ساعت است. رعایت این الگو، خلق و خوی خوب، سطح استرس پایین، هماهنگی ریتم شبانه‌روزی، عملکرد شناختی بالا و سیستم ایمنی قوی را تضمین می‌کند. همه این عوامل به سلامت کلی بدن و قلب کمک می‌کنند.
اما، زمانی که درباره سلامت قلب و فشار خون صحبت می‌شود، باید بدانید که بیدار شدن مکرر در شب چه تأثیری بر فشار خون دارد.
فشار خون در شب
فشار خون در طول روز با توجه به ریتم شبانه‌روزی بدن در نوسان است. صبح، قبل از بیدار شدن، فشار خون و سطح کورتیزول افزایش می‌یابد، که دلیل افزایش احتمال حمله قلبی در صبح است.
حتی اگر فشار خون بالا داشته باشید، فشار خون در طول عصر و هنگام خواب کاهش می‌یابد. اما در برخی افراد، این کاهش در عصر اتفاق نمی‌افتد.
بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۸ در نشریه فشار خون منتشر شد، آپنه انسدادی خواب و بیدار شدن مکرر در شب برای رفتن به دستشویی نیز می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. همچنین فشار خون شبانه می‌تواند باعث آپنه خواب یا بیدار شدن بیشتر در شب شود.
اگر میانگین فشار خون شما در شب ۱۱۰ سیستولیک و ۶۵ دیاستولیک باشد، که آستانه پایینی محسوب می‌شود، ممکن است دچار پرفشاری خون شبانه شوید.
