از زیر کار در رو، علاف یا تنبل؟ تا حالا شده با این صفت‌ها مورد خطاب قرار بگیرید؟ یا آیا شده که به دیگران بگویید به قدر کافی بلندپرواز یا منظم یا مسئول نیستید؟
هیچ تردیدی ندارید که تنبل هستید. اما واقعا اینطور است؟ بگذارید ببینیم روان‌شناسی درباره تنبلی چه نظری دارد.
۱. نمی‌خواهید وظایف‌تان را انجام دهید
وظایفی برای انجام دادن دارید و می‌خواهید کاری درباره‌شان انجام دهید اما نمی‌توانید. به این کار اهمال‌کاری گفته می‌شود. دلایل زیادی از اختلال نقص توجه تا فرسودگی، نمی‌گذارد که کارهایتان را به موقع انجام دهید. اما این وضعیت تنبلی نیست حتی اگر دیگران شما را تنبل خطاب کنند. پس تنبلی چیست؟ شما از منظر روان‌شناسی صرفا زمانی تنبل محسوب می‌شوید که بتوانید کاری انجام دهید اما نخواهید آن را انجام دهید. نه زنجیرهای ذهنی دارید و نه خستگی مفرطی که شما را از انجام دادن کاری که باید انجامش دهید، بازدارد اما همچنان دلتان نمی‌خواهد که آن کار را انجام دهید. چرا؟ زیرا دلتان نمی‌خواهد تلاش کنید. همین و تمام.
۲. احساس بی‌هدفی می‌کنید
گاهی آدم‌ها ما را تنبل خطاب می‌کنند چون انگیزه کافی برای انجام کارها نداریم. مثلا اگر والدین‌تان مجبورتان کرده‌اند در کلاس خیاطی شرکت کنید، نمی‌توانید انگیزه کافی برای درس خواندن داشته باشید. بسیاری از کارشناسان موافق‌اند که احساس معنا و هدف انگیزه‌‌هایی قوی برای کار کردن هستند. اغلب آدم‌ها در مواجه با چیزهایی که حس می‌کنند به نظرشان بی‌معنی و بی‌هدف است، تنبل می‌شوند. اما در مواجهه با کارهایی که به نظرشان معنادار است اضافه‌کاری هم می‌کنند. دیگران ممکن است شما را به این دلیل تنبل خطاب کنند که در زندگی تلاش نمی‌کنید اما شاید دلیل کار نکردن‌تان آن باشد که در مسیر غلطی قرار گرفته‌اید. هدف‌تان را در زندگی کشف کنید تا انگیزه کافی برای کار کردن را پیدا کنید. اگر در همه زمینه‌ها برچسب تنبلی می‌خورید چه؟ به آن هم می‌رسیم.
۳. افسردگی دارید
برطبق روان‌شناسی، تنبلی نشانه‌ای از افسردگی است. ارنستو، ان لیرا د لا روزا، روان‌شناس، می‌گوید: «افسردگی علائم بسیاری دارد که می‌تواند آنچه ما به مثابه تنبلی باور داریم را بازتاب دهد.» تقریبا 90درصد افرادی که ما به عنوان افراد «تنبل» می‌شناسیم، افسردگی دارند. تلاش کردن کافی نیست. اگر هیچ اراده‌ای برای زندگی نداشته باشید، تلاش کردن بی‌فایده است. اگر بسیار افسرده باشید، گذران روزمرگی هم برایتان انرژی‌بر است و نمی‌توانید مولد باشید.
اگر افسرده هستید، به خصوص اگر افسردگی‌تان تشخیص داده شده است، به خودتان سختگیر نباشید و خودتان را تنبل ندانید. شما به کمک حرفه‌ای نیاز دارید نه خودتخریبی.
۴. کمال‌گرا هستید
چه بسیار باهوش‌هایی که نمی‌توانند هیچ کاری را تمام کنند. اگر از آن‌ها دلیلش را بپرسید می‌گویند: «سخت است، نمی‌توانم درست انجامش دهم.» نیاز به عالی انجام دادن کارها ( نه صرفا خوب انجام دادنش) می‌تواند منجر به پدیده‌ای به نام فلج کمال‌گرایی شود که اغلب مردم به عنوان تنبلی می‌شناسند. آیا از شکست می‌ترسید؟ آیا همیشه دوست دارید بهترین و عالی‌ترین فرد باشید؟ آیا نگرانید که دیگران شما را به خاطر بد کار کردن قضاوت کنند؟ پس احتمالا به زعم عموم تنبل هستید، اما حقیقتا تنبل نیستید.
۵. تمرکز برایتان سخت است
آیا به راحتی دچار حواس‌پرتی می‌شوید؟
اغلب از اصل قضایا دور هستید؟
برایتان تمرکز روی یک وظیفه دشوار است؟
حتی زمانی که تلاش می‌کنید برنامه‌تان را حفظ کنید باز هم در وفادار ماندن به آن مشکل دارید؟ پس شاید دچار نقص توجه و بیش‌فعالی باشید. اگر با علائم افسردگی و اهمال‌کاری که قبلا توضیح داده شد نیز احساس قرابت می‌کنید، احتمال اینکه دچار نقص توجه باشید، بیشتر است. اگر دچار نقص توجه باشید انجام کارهایی که بقیه خیلی راحت انجام می‌دهند برایتان بسیار دشوار است. اما کمبود نقص توجه نباید بهانه‌ای برای کار نکردن باشد. اگر می‌خواهید مولدتر شوید باید کمبود نقص توجه را با تشخیص و درمان دارویی حل کنید.
۶. تصمیم‌گیری زمان زیادی از شما می‌گیرد
برای اغلب مردم تصمیم‌گیری برای انتخاب چپ یا راست یا خوردن پاستا یا سوشی آسان است. اما حتی همین تصمیم‌های ساده شما را دچار استرس می‌کند و وقتی به دیگران می‌گویید برایتان چنین تصمیم‌گیری ساده‌ای بسیار سخت است، به راحتی نمی‌توانند درکتان کنند. به عبارت دیگر، به شدت نشخوار فکری می‌کنید. وقتی پای تصمیم‌های بزرگ‌تر مثل نام‌گذاری برای کسب‌وکار یا شروع پایان‌نامه یا مقاله‌تان به میان می‌آید، تصمیم‌گیری برایتان سخت‌تر هم می‌شود. اگر چنین است احتمالا از چیزی رنج می‌برید که روان‌شناسان به آن فلج کمال‌طلبی می‌گویند. خیلی ساده یعنی برای تصمیم‌هایتان وقت زیادی می‌گذارید. فلج کمال‌طلبی مانعی برای مولد بودن‌تان است زیرا از برداشتن گام بعدی پیش‌گیری می‌کند. مشخصا بسیاری از وظایف شما به تصمیم‌گیری نیاز دارد. اگر تصمیم‌گیری برایتان آنقدر دشوار است که حس می‌کنید فشار زیادی را متحمل می‌شوید، احتمالا از نظر دیگران «تنبل» به نظر می‌رسید اما واقعا تنبل نیستید.
۷. از ساعت کاری 9 تا 5 متنفرید
متنفرید از اینکه ساعت کاری 9 تا 5 باعث می‌شود نتوانید به قدر کافی از زندگی لذت ببرید. متنفرید از اینکه وقتی انرژی ندارید، این بازه زمانی کاری مجبورید بیرون بروید و کار کنید. متنفرید از اینکه روسایتان مجبورتان می‌کنند که حتی خارج از ساعت کاری نیز با آن‌ها در تماس باشید و به تلفن‌های ضروری‌شان پاسخ دهید. به دلیل همه این‌ها دیگران راحت به شما برچسب «تنبلی» یا حتی «غیرمولد» می‌زنند. علم می‌گوید که مولدترین ساعت، 1:30 دقیقه بعدازظهر است، اما این ساعت در مورد همگان صدق نمی‌کند. جوامع پیشرفته انسان‌ها را مجبور می‌کند که بعد از 2ساعت رفت‌وآمد از خانه به محل کار و از محل کار به خانه، 8ساعت نیز در محل کار خدمت کنند. اما آدم‌هایی هستند که وقتی به آن‌ها امکان داده می‌شود همه روز را استراحت کنند و بعد وظیفه‌شان را ظرف 2ساعت کار سخت تمام کنند، خیلی بهتر کار می‌کنند. برای چنین افرادی بهتر است که ساعات شناور یا دورکاری، کار کنند.
۸. در تعویض وظیفه بد عمل می‌کنید
تعویض وظیفه، به معنای توانایی حرکت از یک وظیفه به وظیفه دیگر است. اگر اتفاقی در زمره افرادی هستید که دارای «تنوع عصبی» هستند، بیشتر از آدم‌های معمولی با چنین وضعیتی مشکل خواهید داشت. بسیاری از آدم‌هایی که به زعم دیگران تنبل هستند، درواقعدر حرکت از یک وظیفه به وظیفه دیگر دچار مشکل هستند. اگر دچار کمال‌گرایی هم باشید این مشکل دوچندان اذیت‌تان می‌کند. ذهن این افراد آنچنان روی تکمیل یک وظیفه تثبیت می‌شود که دیگر نمی‌توانند به تغییر وضعیت دادن به وظیفه دوم یا سوم فکر کنند. از بیرون به نظر می‌رسد که آن‌ها «به برنامه‌ها» بی‌توجه یا «بی‌اشتیاق» هستند، اما حقیقت این است که نمی‌توانند چند کار را با هم انجام دهند. برایتان آشناست؟ اگر می‌خواهید مولدتر باشید، کافی است یاد بگیرید که از وظیفه‌ای به وظیفه دیگر تغییر وضعیت بدهید.
۹. فراموشکار هستید
ممکن است دیگران به دلیل اینکه یادتان می‌رود فلان کار یا بهمان وظیفه را انجام دهید، شما را تنبل می‌دانند. اما اگر گاهی فراموش می‌کنید کاری را انجام دهید نباید خودتان را تنبیه کنید. فراموشی از چیزی که فکر می‌کنید شایع‌تر و طبیعی‌تر است. درحقیقت، مطالعات نشان داده‌اند که فراموشی حقیقتا نشانه‌ای از کارامدی مغز است. بنابراین مغز شما دارد به خوبی کار می‌کند! دیگران شما را تنبل خطاب می‌کنند چون در مقایسه با آدم‌های دیگر مولد نیستید. اما مشکل مولد نبودن شما نیست. فراموشی چیزی نیست که آدم‌ها بتوانند بر آن غلبه کنند. شما نیاز دارید که کسی به شما کارهای مهم را یادآوری کند تا چیزهای مهم را فراموش نکنید.
چه کنیم؟
مشکل‌تان را شناسایی کنید. ببنید که کدامیک از این 9مورد در مورد شما صدق می‌کند.
عادات آدم‌های موفق را یاد بگیرید. شاید بتوانید از آن‌ها الهام بگیرید.
سالم زندگی کنید.
بهترین ساعتی که برای کار کردن شما مناسب است را کشف کنید.
اگر روش‌های مستقیمی مثل دریافت کمک پزشکی و مشاوره‌ای برای حل مشکل‌تان وجود دارد حتما کمک بگیرید.
سعی کنید هدفی برای زندگی‌تان خلق کنید.
علم مولدبودن را یاد بگیرید.
استراحت کنید. گاهی‌اوقات تنها چیزی که نیاز دارید فشار بیشتر نیست بلکه استراحت بیشتر است. اگر تنبلی‌تان به دلیل استرس و فرسودگی باشد، نیاز به استراحت دارید.
سخن آخر
از نظر مردم اگر کسی مولد نباشد، تنبل است. اما مشکل گاهی فراتر از تنبلی است. گاهی آدم‌ها نمی‌توانند وظیفه‌شان را انجام دهند. بسیاری از آدم‌هایی که ما به سادگی تنبل می‌شناسیم حقیقتا دوست دارند، اگر جسم و روح‌شان اجازه دهد، سخت کار کنند.
جامعه ما با چنین آدم‌هایی مهربان نیست. خوشبختانه می‌توانید با دریافت درمان دارویی و کسب مهارت و مشاوره مولدتر شوید.
منبع: راهنماتو
