وقتی به زمستان فکر می‌کنید، آیا دانه‌های برف، دستکش، یا گوزن‌های شمالی به ذهنتان می‌رسد؟ در بیشتر مناطق نیمکره شمالی، زمستان با دماهای سردتر، روزهای کوتاه‌تر، و تعطیلات آخر سال همراه است.
همراه با این تغییرات آب و هوایی، مطالعات در زمینه روانشناسی نشان می‌دهد که زمستان نیز تأثیرات چشمگیری در نحوه تفکر، احساسات، و رفتار افراد ایجاد می‌کند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که برخی از این تغییرات ممکن است ناشی از واکنش‌های بیولوژیکی بدن به تغییر شرایط جوی و اقلیمی باشد.
پدید آمدن احساس ناراحتی
در ماه‌های زمستان، با کوتاه‌تر شدن روزها، تقریباً ۵ درصد از آمریکایی‌ها احتمال می‌زنند که تجربه افسردگی نوعی به نام “اختلال عاطفی فصلی” (SAD) را دارند، که به همراه احساس ناامیدی، بی‌حالی، و کاهش انگیزه برای شرکت در فعالیت‌های لذت‌بخش است. حتی افرادی که به طور کامل این حالت را تجربه نمی‌کنند، ممکن است شاهد افزایش علائم اضطراب و افسردگی در این ماه‌ها باشند.
برخی آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۴۰ درصد از آمریکایی‌ها حداقل یکی از علائم این اختلال را در ماه‌های زمستان تجربه می‌کنند. دانشمندان این اختلال و به ویژه افزایش گسترده افسردگی در زمستان را با کاهش معرض نور خورشید مرتبط می‌دانند که منجر به کاهش سطح مواد شیمیایی مختلف در مغز شده و به ویژه به کاهش سروتونین، ماده شیمیایی مرتبط با حالت خوب و خوشحالی.
با توجه به این نکته که نور خورشید نقش اساسی ایفا می‌کند، اختلال عاطفی فصلی در مناطقی که دورتر از خط استوا قرار دارند، مانند اسکاندیناوی و آلاسکا که دورترین نقاط زمین به نور خورشید کمتری دسترسی دارند، رایج‌تر است.
با توجه به شباهت‌های این اختلال با خواب زمستانی در برخی از جانداران نظیر خرس‌های قهوه‌ای و سنجاب‌ها، که در فصل سرما و کمبود غذا، متابولیسم آن‌ها کاهش می‌یابد تا انرژی کمتری مصرف کنند، دانشمندان این اختلال را به عنوان یک واکنش بیولوژیکی در بدن انسان به تغییرات فصلی مرتبط می‌دانند.
افزایش وزن
افزایش وزن در فصل زمستان به عنوان یک پدیده‌ای معمول مطرح است که بسیاری از افراد در این دوره زمانی به افزایش وزن دچار می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی در این فصل، به ویژه در دوران تعطیلات، در بدترین شکل خود قرار می‌گیرند و افزایش وزن، به ویژه در افرادی که از وزن اضافی یا چاقی رنج می‌برند، احتمالاً بیشتر است.
بر اساس نتایج مطالعات، میانگین افزایش وزن در فصل تعطیلات حدود ۰.۵ تا ۱.۳ کیلوگرم است، با اینکه افراد دارای اضافه وزن یا چاقی مفرط، احتمالاً تمایل بیشتری به افزایش وزن دارند.
احتمالاً افزایش وزن در پایان سال به دلیل افراط در مصرف غذاهای فراوان در دوران تعطیلات ایجاد می‌شود.
بالاتر رفتن تعداد رابطه جنسی افراد
علاوه بر تغییرات مرتبط با زمستان در دور کمرها و وزن، یک اثر جالب دیگر این است که به نظر می‌رسد مردم در ماه‌های زمستان در زمینه جنسی، سرحال‌تر می‌شوند.
محققان این پدیده را از طریق تجزیه و تحلیل فروش کاندوم‌ها، نرخ بیماری‌های مقاربتی، و تعداد جستجوهای اینترنتی برای محتوای پورن و کارگران جنسی دریافته‌اند.
این نشانگرها همگی چرخه‌های دوسالانه‌ای را نشان می‌دهند که در اواخر تابستان و سپس در ماه‌های زمستان به اوج خود می‌رسد. اطلاعات مربوط به میزان زاد و ولد نیز نشان می‌دهد که احتمال بارداری در ماه‌های زمستان بیشتر از سایر زمان‌های سال است، به ویژه در ایالات متحده و دیگر کشورهای نیمکره شمالی.
هرچند که این پدیده به طور گسترده مشاهده می‌شود، اما دلیل دقیق آن هنوز نامشخص است. محققان توضیحات مختلفی ارائه داده‌اند، از جمله مزایای تکاملی سلامت برای نوزادانی که در اواخر تابستان متولد می‌شوند (فصلی که در گذشته غذا بیشتر بوده است) تا تغییرات در هورمون‌های جنسی که همزمان با فرارسیدن فصل زمستان رخ می‌دهد و باعث افزایش میل به برقراری ارتباط جنسی می‌شود.
