ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع سردرد آشنا کنیم تا بتوانید درمانی مناسب برای آن در نظر بگیرید.
انواع سردرد
تنشی
خوشهای
میگرنی
سینوسی
هورمونی
کافئین
حرکتی
فشارخون
برگشتی
پس از سانحه
در ادامه هریک از انواع سردردهای نام برده شده را توضیح خواهیم داد.
سردردهای تنشی
اگر سردرد تنشی دارید، ممکن است در کل سر احساس درد و سستی داشته باشید، گاهی این نوع سردرد موجب درد در عضلات گردن، پیشانی و شانه میشود و میتواند بهدلیل استرس در افراد بروز کند.
جهت درمان آن میتوانید از داروهایی نظیر موارد زیر استفاده کنید:
آسپرین
ایبوپروفن
ناپروکسن
استامینوفن
سردردهای خوشهای
این نوع سردردها در اطراف یا پشت چشم احساس میشوند، همچنین ممکن است علاوه بر آن، در یک طرف صورت نیز درد ایجاد شود. گاهی اوقات نشانههایی همچون تورم، قرمزی و گُرگرفتگی در طرفی که درد وجود، بروز میکند.
معمولا این سردردها باید طی ۱۵ دقیقه تا سه ساعت بهبود یابند. سردردهای خوشهای بیشتر در بهار و تابستان شایع است. پزشکان تا به امروز علت دقیق سردردهای خوشهای را نمیدانند، اما درمانهای مؤثری مانند اکسیژن درمانی، استفاده از بیحسی موضعی و سوماتریپتان را توصیه میکنند.
سردردهای میگرنی
معمولا دردهای میگرنی بهصورت نبض از عمق سر احساس میشود. چنین سردردهایی میتواند تا چندین روز ادامه داشته باشد. اگر به سردردهای میگرنی دچار شوید، انجام کارهای روزمره برای شما مختل میشود و نمیتوانید فعالیت عادی را انجام دهید.
افرادی که اغلب دچار سردرد میگرنی هستند به نور و صدا حساس بوده، همچنین استفراغ و حالت تهوع نیز از دیگر نشانههای این نوع سردرد است. آمارها نشان میدهد که زنان سه برابر مردان دچار چنین سردردهایی میشوند.
برخی از عوامل محیطی مانند موارد زیر بهعنوان محرک میگرن شناخته میشود:
اختلال در خواب
کمآبی
تغییرات هورمونی
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
اگر داروهای OTC (داروهای بدون نسخه) درد میگرن را کاهش ندهد، ممکن است پزشک داروهایی مانند تریپتان را تجویز کند.
تریپتان سبب کاهش التهاب میشود و در نهایت میگرن را درمان خواهد کرد. این دارو به شکل اسپری، قرص و تزریقی مورد استفاده قرار میگیرد.
سردردهای سینوسی
سردردهای سینوسی یکی از انواع سردرد می باشد که در اثر یک واکنش آلرژیک رخ میدهند. در این نوع سردرد، درد در جلوی سر احساس میشود. سردردهای میگرنی معمولا بهعنوان نوعی از سردردهای سینوسی تشخیص داده میشوند.
در واقع تا ۹۰ درصد از سردردهای سینوسی از نوع میگرنی هستند. افرادی که آلرژی مزمن به فصلهایی خاص دارند و مبتلا به سیوزیت هستند، مستعد ابتلا به این نوع از سردردها خواهند بود.
اسپریهای استروئیدی بینی و آنتیهیستامین میتواند در درمان این نوع سردردها مؤثر واقع شوند. گاهی اوقات سردردهای سینوسی میتواند نشانه یک عفونت سینوسی باشد که در این مواقع پزشک برای از بین بردن این عفونت و درمان سردرد، آنتیبیوتیک تجویز میکند.
سردردهای هورمونی
یکی دیگر از انواع سردرد که خانمها معمولا آن را تجربه میکنند سردردهای هورمونی است. قاعدگی، مصرف قرصهای ضد بارداری و بارداری میتواند در تغییرات استروژن بسیار مؤثر باشد و در نهایت منجر به سردرد شود.
سردرد در قاعدگی، بهعنوان میگرن قاعدگی شناخته میشود. داروهایی مانند ناپروکسن و فرواتریپتان میتواند برای کنترل و درمان درد مؤثر باشد. حدود ۶۰ درصد از خانمهایی که میگرن را تجربه میکنند، به میگرن قاعدگی در طی تغییرات هورمونی دچار میشوند.
تمرینات یوگا، طب سوزنی و داشتن یک رژیم غذایی سالم جهت جلوگیری از این سردردها بسیار مؤثر است.
سردردهای ایجاد شده بهدلیل کافئین
کافئین بر جریان خون در مغز بسیار تأثیر میگذارد. مصرف بیش از حد کافئین میتواند باعث سردرد شود، اما این نکته را در نظر داشته باشید که نباید کاملا مصرف کافئین را قطع کنید. مصرف کمی از کافئین برای بدن لازم است، همیشه باید سعی کنید حد تعادل را حفظ کنید تا دچار چنین سردردهایی نشوید.
سردردهای حرکتی
این نوع سردردها معمولا پس از انجام فعالیتهای سنگین مانند وزنه برداری، دویدن و رابطه جنسی رخ میدهد. در واقع هنگام انجام چنین فعالیتهایی جریان خون در مغز افزایش پیدا میکند، در نهایت درد در دو طرف سر احساس میشود.
این نوع سردرد معمولا طولانی نیست، میبایست طی چند دقیقه تا چند ساعت بهبود یابد. مصرف داروهایی مانند آسپیرین و ایبوپروفن میتواند در درمان آن مؤثر باشد.
سردردهای ایجاد شده بهدلیل فشار خون
فشار خون از دیگر مواردیست که باعث ایجاد سردرد میشود. هنگامی که فشار فردی بالا باشد، علائمی مهم مانند سردرد در فرد بروز میکند. معمولا سردردهایی که بهدلیل فشار خون ایجاد میشود، در دو طرف سر احساس خواهد شد.
همچنین علاوه بر سردرد، نشانهها و علائمی همچون موارد زیر نیز وجود خواهد داشت:
تغییر در بینایی
سوزن سوزن شدن
خونریزی از بینی
درد در قفسه سینه
تنگی نفس
سردرد ریباند (برگشتی)
در این نوع سردردها هنگامی که از داروهایی حاوی کافئین و داروهای مسکن دیگری که بیش از حد استفاده شود، منجر به بدتر شدن سردرد پس از قطع دارو میشود. اگر از داروهایی مانند ناپروکسن، استامینوفن، ایبوپروفن و.. بیش از اندازه استفاده شود، نه تنها باعث بهبودی سردرد نمیشود، بلکه سردردهای شدیدتری را تجربه خواهید کرد.
تنها درمانی که میتوان برای این نوع سردرد در نظر گرفت، این است که از مصرف داروهای مسکن خودداری کنید. ممکن است دردهای ایجاد شده در مدتزمان طولانی باقی بماند، اما پس از مدتی درمان خواهد شد.
سردردهای پس از سانحه
این نوع سردردها میتواند پس از رخ داد هر سانحهای ایجاد شود، سردردهایی که پس از سانحه ایجاد میشوند، دردهایی مانند نوع میگرن و تنشی را بههمراه دارد و معمولا ۶ تا ۱۲ ماه پس از آسیبدیدگی باقی میمانند. معمولا برای این نوع سردردها داروهایی مانند تریپتان، سوماتریپتان، آمی تریپتیلین و بتابلاکر تجویز میکنند.
راهکار برای کم تسکین سر درد
سردرد میتواند شدید یا یک درد مبهم باشد و چند روز طول بکشد. با این حال، فارغ از مصرف مسکنها و ضد دردها، شما میتوانید اقداماتی ساده برای تسکین این درد آزاردهنده انجام دهید. در ادامه به چند مورد از این اقدامات خواهیم پرداخت.
بهطور منظم ورزش کنید
ورزش موثرترین تغییر سبک زندگی برای کاهش قابلتوجه شدت سردرد است. فعالیت بدنی یک تسکیندهنده طبیعی استرس است و تنشی که میتواند باعث سردرد شود را کاهش میدهد و اندورفین آزاد میکند. اندورفین سیگنالهای درد را به مغز مسدود میکند. حداقل پنج روز در هفته به مدت ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط انجام دهید.
کافئین را محدود کنید
برخی از داروهای سردرد بدوننسخه شامل کافئین هستند. مقدار کمی کافئین میتواند به توقف سردرد شما کمک کند. با اینحال، مصرف زیاد کافئین میتواند باعث افزایش سر درد شود. این داروها بیش از حد فشار خون را افزایش میدهد و میتواند باعث سر درد شود. بهطورکلی، تا ۴۰۰ میلیگرم کافئین در روز برای اکثر بزرگسالان بیخطر در نظر گرفته میشود. نوشابههای گازدار و نوشیدنیهای انرژیزا میتوانند بهخصوص سرشار از کافئین باشند، بنابراین میزان مصرف خود را بهدقت کنترل کنید.
رژیم غذایی سالم داشته باشید
برخی از افراد مبتلا به سردردهای مزمن یا میگرن با تغییر رژیم غذایی خود برای حذف غذاهای خاص تسکین یافتهاند. برای برخی، یک غذای خاص ممکن است باعث سر درد شود و برای برخی دیگر، بعضی از مواد شیمیایی موجود در غذاها محرکی برای افزایش آستانه سردرد هستند. برخی از غذاهای رایج که بهتر است برای کاهش سر درد حذف شوند، عبارتند از غذاهای بسیار فرآوریشده، کافئین، شکلات، گوشتهای فرآوری شده با نیترات بالا، غذاهای پر قند و گلوتن. علاوه بر این، مولتی ویتامین روزانه و مکملهای حاوی ریبوفلاوین و منیزیم هم به کاهش شدت سردرد کمک میکند.
خواب کافی داشته باشید
از کمخوابی یا زیاد خوابیدن خودداری کنید، زیرا میتواند باعث میگرن شود. کمبود خواب ممکن است باعث ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین و کورتیزول شود. اگر خروپف میکنید، با پزشک خود در مورد راههای رفع آپنه خواب صحبت کنید، زیرا عدم بهبود این عارضه میتواند باعث فشار خون بالا، افزایش سردرد و حتی خطر ابتلا به سکته مغزی شود.
از استرس تا حد امکان دور باشید
سر درد زمانی که استرس دارید بیشتر رخ میدهد. استرس عامل شایع سردردهای تنشی و میگرن است. همچنین میتواند انواع دیگر سردردها را تحریک یا آنها را بدتر کند. تکنیکهای آرامسازی ذهن میتوانند علائم استرس از جمله سر درد را کاهش دهند. وقت گذاشتن برای فعالیتهای لذتبخش مانند گوشدادن به موسیقی، ورزشکردن و خواندن کتاب میتوانند کمککننده باشند. علاوهبراین، زمانی را، حتی اگر فقط ۱۰ دقیقه در روز باشد، به تمرین آرامش از طریق مراقبه، یوگا و … اختصاص دهید. بیشتر سردردها جای نگرانی ندارند؛ اما اگر سردرد چند بار در هفته اتفاق بیفتد، ناتوان کننده است، بیش از یک روز طول میکشد و یا در فعالیتهای روزانه شما تداخل دارد، با پزشک صحبت کنید.