چگونه می‌توان شادی پایدار را تجربه کرد؟

دو نوع شادی و خوشحالی وجود دارد ولی تنها یک نوع آن با دوام است. بسیاری از ما گرفتار اولی شده‌ایم و خیلی به سراغ ایجاد دومی نمی‌رویم که از قضا احساس افزایش رفاه زندگی را بالا می‌برد. اما چگونه می‌توانیم شادی و خوشحالی بادوام‌تری را تجربه کنیم؟

یک نوع از شادی‌ها، لذت‌بخش و لذت‌گرا هستند. درست مثل احساسی که از برقراری رابطه جنسی، مصرف مواد مخدر و گوش دادن به موسیقی راک اند رول به ما دست می‌دهد و یا حالتی که با خوردن غذایی خوشمزه و کسب پول قابل توجه تجربه می‌کنیم: شاد و خوشحال می‌شویم ولی اوج هیجان آن زمان محدودی دارد و پس از افت، ولع بیشتری در ما ایجاد می‌شود، به طوری که به دنبال تجربه اوج بعدی می‌رویم.

اغلب این ایده به ما فروخته می‌شود که می‌توان خوشبختی را با پول خرید. با این حال، پس از تجربه اولین تعطیلات لوکس و پرهزینه، احساس رضایت ما در تکرارهای بعدی افت می‌کند و اغلب لذت‌ها به مرور رنگ می‌بازند، به حدی که گاهی ثروتمندترین افراد که به نظر می‌رسد می‌توانند مدام لحظات شاد بیشتری را تجربه کنند، دچار افسردگی می‌شوند.

اما نوع دیگری از شادی نیز وجود دارد که بادوام و پایدار است. چرا که از جستجو و کسب فضلیت و معنای زندگی ناشی می‌شود.

در این خصوص، نتیجه تحقیق الیزابت دان از دانشگاه بریتیش کلمبیا که در ژورنال Science منتشر شد، نشان داد که انسان‌هایی که پولشان را برای دیگران خرج می‌کنند و یا به دیگران کمک مالی بلاعوض یا بخشش مالی می‌کنند نسبت به حالتی که پولشان را خرج خودشان می‌کنند، به طور چشمگیری احساس شادی، رضایت و خوشبختی بیشتری را تجربه می‌کنند.

یک مطالعه اخیر که توسط لارا آکنین و همکارانش در دانشگاه بریتیش کلمبیا انجام شده، نشان داد که حتی کودکان دوساله وقتی به دیگران غذا می‌دهند، نسبت به زمانی که خوراکی‌ها را خودشان می‌خورند، شادی بیشتری را تجربه می‌کنند.

محققان علوم اعصاب و روانکاوان به این نتیجه رسیده‌اند که این نوع از شادی بادوام تنها با خرج کردن پول برای دیگران حاصل نمی‌شود بلکه این احساس خوشبختی پایدار ناشی از قدرت شفقت است. یعنی هر نوع کمک به دیگران یا حمایت از آنها به بروز خوشحالی بادوام کمک می‌کند.
در همین حال، تحقیقات نشان داده که افسردگی و اضطراب با یک حالت تمرکز بر خود مرتبط است لذا وقتی کاری را برای شخص دیگری انجام می‌دهید، آن تمرکز از خود به دیگری تغییر می‌کند و در نتیجه احساس خوبی به انسان دست می‌دهد.

افزون بر پرورش حس شفقت نسبت به دیگران، افزایش ارتباطات اجتماعی مفید نیز با کاهش میزان اضطراب و افسردگی می‌تواند به تجربه خوشحالی‌های بادوام کمک کند.

شادی را مانند یک وعده غذایی در نظر بگیرید: یک دسر غیرسالم ممکن است لذت فوری را به ارمغان بیاورد، اما یک وعده غذایی سالم به شما انرژی بالا و مفیدی می‌دهد.

با این حال، محققان تاکید دارند که انسان‌ها برای سلامت روان‌شناختی و رضایت از زندگی باید هر دو نوع این شادی‌ها را البته به میزان متعادل تجربه کنند.