یکی از عاداتی که بسیاری از افراد در هواپیما و به خصوص در پروازهای طولانی دارند، درآوردن کفشها است. با این حال کارشناسان صنعت هوایی میگویند شاید این کار مناسبی نباشد.
پاتریک اسمیت، خلبان، در این باره میگوید: «کابینها قبل از هر پرواز تمیز میشوند. اما وقتی پرواز بعدی بلافاصله باید انجام شود و شما فقط ۱۵ یا ۲۰ دقیقه زمان برای نظافت وقت دارید، درآوردن کفشها با توجه به مشکلاتی که ایجاد میکند یک جور بیمبالاتی است.»
حتی در سالهای پس از شیوع بیماری همهگیر کووید-۱۹، زمانی که همه ما بیش از هر زمان دیگری از اقدامات بهداشتی و اهمیت آلودگی اشیاء آگاه بودهایم، هیچ تضمینی وجود نداشت که خطوط هوایی تمیزکاری مورد انتظار را انجام دهند.
در واقع این نظافت بین پروازها میتواند تنها در حد بیرون ریختن زبالهها و پاک کردن دستگیرههای در باشد و نه چیزی بیشتر.
اگر یک هواپیما بیش از هشت ساعت توقف داشته باشد، آن وقت شرکت هواپیمایی یک نظافت اساسی را انجام میدهد. در جریان این کار بالشتکهای صندلیها برداشته میشوند، صندلیها با جاروبرقی تمیز میشوند و موکت سراسر کابین با شامپو شستشو داده میشود.
اما چنین نظافتهای کاملی اغلب کم هستند. احتمال بیشتری وجود دارد که هواپیمایی که سوار میشوید، در بهترین حالت، از طریق پاشیدن قطرات ضدعفونیکننده باردار الکترواستاتیکی در سراسر کابین ضدعفونی شده باشد.
جاشوا رابرتسون، مدیر اجرایی یک شرکت تگزاسی به اسم «امیتز» که سمپاشهای ریز الکترواستاتیکی برای خطوط هوایی یونایتد و آلاسکا تولید میکند، به نشریه نیویورک تایمز میگوید: «این کمی شبیه مالیدن یک بادکنک به موهایتان و سپس چسباندن آن به دیوار است. هر مولکولی که از آن نازل خارج میشود مانند آهنربا به سطوح جذب میشود.»
برای انجام چنین کاری یک نظافتچی مجهز به یک کولهپشتی پر از مواد ضدعفونی کننده و یک نازل اسپری وارد کابین شده و تمامی گوشههای آن، به خصوص دستگیرهها و بازوهای صندلیها، را تمیز میکند. اگر زمان اجازه دهد، که اغلب چنین وقتی پیدا نمیشود، ممکن است موکت کف نیز با جاروبرقی تمیز شود.
بدیهی است که چنین پروسهای به اندازه یک نظافت کامل سختگیرانه نیست، اما قطعا چیز کمی هم نیست. به این دلیل که خطوط هوایی بهجای راحتی یا ایمنی مسافران، معمولا به دلیل حاشیه سود خود هستند و هر ثانیه اضافی برایشان اهمیت دارد.
در این روش نظافت پاششی مکانها به صورت نقطه ای تمیز میشوند، اما لزوما ضد عفونی نمیشوند. اگر هواپیما نیاز به برگشت سریعتری داشته باشد، ممکن است حتی همین مرحله حذف شود.
بدتر از همه این است که هواپیماها در حین پرواز الزامی به تمیز کردن کابین (و حتی دستشوییها) ندارند.
دیوید کراوس، مالک شرکت «اسوایکوئست» آمریکا که محصولات تمیزکننده مورد استفاده در هواپیماها را تولید میکند، میگوید: «کسانی که تصمیم میگیرند بدون کفش در هواپیما راه بروند ممکن است باکتریها و ویروسهایی را جمعآوری کنند که میتواند بر سلامت آنها تأثیر منفی بگذارد. به همین ترتیب، نگرانی از ابتلا به عفونت قارچی نیز همیشه وجود دارد.»
شاید دلیل دیگری را نیز بتوان به دلیل بهداشتی بالا اضافه کرد و آن همان جمله معروف است که میگوید «حادثه خبر نمیکند». بدین معنا که اگرچه کارشناسان میگویند احتمال سانحه و حادثه در سفرهای هوایی کمتر از سفرهای ریلی، جادهای و دریایی است اما با این حال، «حادثه خبر نمیکند» و شاید بهتر است که کفش را در داخل هواپیما برای لحظه خروج و تخلیه اضطراری همیشه به پا داشت.
همه اینها اساساً به یک معنی است: در هواپیما کفشهای خود را درنیاورید.