سلامت دندان‌ها به عنوان یکی از شاخص‌های مهم در ارتقای سلامت جامعه و مردم شناخته می‌شود، زیرا، با داشتن دندان‌های سالم، علاوه بر پیشگیری از بروز بیماری‌های حاصل از دندان‌های خراب، از هدر رفت هزینه‌های زائد نیز جلوگیری می‌شود.
اهمیت بهداشت دهان و دندان از آنجا مشخص می‌شود که بدانیم خیلی از بیماری‌ها، ارتباط مستقیم با خرابی دندان‌ها دارد. از بیماری‌های قلبی گرفته تا مشکلات گوارشی و…، که می‌توان با بهداشت دهان و دندان، از بروز آنها جلوگیری کرد.
حال این سوال مطرح است که چرا نظام سلامت ایران در حوزه پیشگیری به ویژه در بحث بهداشت دهان و دندان، موفقیتی کسب نکرده است و دندان‌های مردم هر روز خراب‌تر و پوسیده‌تر می‌شود.
محسن دالبند، جراح دهان و فک و صورت و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا در موضوع ارتقا سلامت دهان و دندان در ایران هیچ پیشرفتی وجود ندارد، گفت: تضاد منافع در وزارت بهداشت و لاغیر!
دالبند افزود: می‌خواهم به دوستانم در وزارت بهداشت بگویم که باز هم آسیاب به همان روال گذشته می چرخد و ما همچنان به درمان فکر می‌کنیم. در حالی که در حوزه بهداشت دهان و دندان هیچ کاری نکرده‌ایم، جز یک سری شعار که زینت المجالس ما بوده است.
وی با عنوان این مطلب که ۸۰ درصد بیماری‌های دهان و دندان قابل پیشگیری است، گفت: ۲۳ درصد سبد هزینه هر خانواده مربوط به دهان و دندان است که با پیشگیری می‌توان این هزینه‌ها را کاهش داد.
دالبند با طرح این سوال که چه کسی باید به این نکته گوش بدهد و اقدام کند، اظهار داشت: متأسفانه تمام سیاستگذاری ها به دلیل تضاد منافع به دست درمانگران می‌افتد و این افراد هم خیلی بدشان نمی‌آید که تعداد بیماران زیاد باشد.
این متخصص جراحی دهان و فک و صورت ادامه داد: قسمتی از گرفتاری‌های مردم در حوزه سلامت، مربوط به سیاست‌های حاکم بر وزارت بهداشت است. مخصوصاً در سال‌های اخیر، با وزرایی که بر مسند کار قرار گرفته اند.
وی افزود: کسی که فکرش، کسب درآمد از حوزه پزشکی است؛ هیچ وقت به پیشگیری فکر نمی‌کند و فقط دو تا شعار می‌دهد.
دالبند گفت: کارهایی که کشورهای اروپایی و حتی آسیای شرقی در حوزه پیشگیری انجام داده اند باعث شده امروز توانسته اند شاخص سلامت دهان و دندان (DFM) را بهبود ببخشند و ما عقب افتاده ایم.
وی افزود: زمانی که من کارم را شروع کردم، ۵ دانشکده دندانپزشکی در کشور داشتیم و امروز که ۷۷ دانشکده داریم، شاخص سلامت دهان و دندان؛ بدتر شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: مصرف بالای مواد قندی و شیرین، اطلاعات بهداشتی پایین، مسائل ژنتیکی و تبلیغات صداوسیما که برای سلامت دهان و دندان سَمّ است؛ باعث می‌شود دندان‌هایی که می‌تواند سال‌های سال کار کند، خیلی زود از بین روند.
وی با اشاره به فعالیت معاونت بهداشت وزارت بهداشت در حوزه سلامت دهان و دندان، گفت: متأسفانه برنامه‌ها مغایر با پیشگیری است.
دالبند با طرح این سوال که آیا می‌شود کارهای پیشگیرانه برای سلامت دهان و دندان انجام داد یا خیر، افزود: صد درصد می‌شود پیشگیری انجام داد، اما اینکه چرا نمی‌شود؛ باز می‌گردد به وجود تضاد منافع حاکم بر وزارت بهداشت.
وی توضیح داد: کسی که مسئولیت می‌گیرد باید دستش در جیب خودش باشد و درآمدی از درمان نداشته باشد. در غیر این صورت، تا زمانی که کار دست دندانپزشکان است؛ آش همین آش و کاسه همین کاسه است.
دالبند گفت: تاکنون به چند تن از معاونان وزیر بهداشت گفته ام که صاحبان ثروت و شرکت‌های تجهیزات دندانپزشکی در وزارتخانه و حتی روی مقالات و کنگره‌ها نفوذ دارند، اما کسی به حرف ما گوش نمی‌دهد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: تنها راه حل ارتقای سلامت دهان و دندان، پیشگیری است و لاغیر.
وی افزود: طبق مقالات و تحقیقات علمی، پوسیدگی و بیماری‌های لثه‌ای، هر دو بیماری‌های عفونی قابل پیشگیری هستند و اگر بتوانیم در پیشگیری موفق باشیم؛ آن وقت می‌توان از هزاران میلیارد بودجه‌ای که صرف درمان بیماری‌های ناشی از دهان و دندان می‌شود، جلوگیری کرد.
دالبند گفت: کار باید دست نیروهای بهداشتی باشد، در غیر این صورت نمی‌توان به بهبود شاخص سلامت دهان و دندان مردم امیدوار بود.
این متخصص جراحی دهان و فک و صورت، با عنوان این مطلب که شاخص DMF در گروه سنی دهه ۲ و ۳ افتضاح است، افزود: این افراد با انواع و اقسام درمان‌های دندانپزشکی آشنا هستند، اما اگر بپرسید چگونه باید مسواک زد؛ بلد نیستند.
