نقطه عطف در علم جنین‌شناسی؛ رشد «جنین کامل» چهارده روزه بدون اسپرم و تخمک توسط دانشمندان!

محققان اسرائیلی توانستند مدل‌هایی از سلول‌های بنیادی که به جنین‌های ۱۴ روزه شبیه هستند را ایجاد کنند. این اقدام از یک دیدگاه علمی، مهم محسوب می‌شود، اما به عنوان یک موضوع اخلاقی نیز به چالش کشیده می‌شود.

قبلاً، یک محقق از دانشگاه کمبریج در بریتانیا توانسته بود مدل‌هایی از جنین‌ها را تا مرحله ۱۴ روزه ایجاد کند. حالا یک گروه تحقیقاتی دیگر تحت رهبری “یعقوب هانا”، یک محقق فلسطینی ساکن اسرائیل، نتایج تحقیقات خود را در مجله معروف “نیچر” منتشر کرده‌اند. آن‌ها هم توانسته‌اند به مرحله جنین‌های ۱۴ روزه برسند.

این مدل‌های جنینی که توسط گروه تحقیقاتی ایجاد شده‌اند، به عبارت دیگر “کامل” هستند، به این معنا که تمام ساختارهای موجود در یک جنین واقعی را دارند.

بعد از دو هفته توسعه، خوشه‌های سلولی در این مدل‌ها به اندازه‌ای حدود نیم میلی‌متری می‌رسند که به اندازه دانه شن شبیه می‌شوند. این سلول‌ها از سلول‌های بنیادی جنینی استفاده می‌کنند و برای رشد نیاز به اسپرم یا تخمک ندارند. این جنین‌ها خارج از رحم نیز توسعه می‌یابند. در واقع، آن‌ها از توانایی سلول‌های بنیادی جنینی برای تبدیل به هر نوع سلولی که نیاز باشد، استفاده می‌کنند.

پروفسور یعقوب هانا اظهار کرده است: “این نخستین مدل جنینی است که ساختاری مشابه و مورفولوژیکی به جنین انسان در روز ۱۴ ایجاد می‌کند.” وی تأکید کرده که بیشترین چالش در فهم فرآیند اولیه رشد انسان به ماه نخست برمی‌گردد و این موضوع جعبه سیاه مشکلات بارداری است. به عبارت دیگر، اغلب رشد جنین در دوره هشت ماهه بارداری صورت می‌گیرد.

محققان امیدوارند که این تحقیقات به روشن کردن اسرار مراحل اولیه رشد انسان و علل ناشناخته سقط جنین کمک کنند. این تحقیقات به دلیل استفاده از سلول‌های بنیادی جنینی به جای اصلاح ژنتیکی با تحقیقات دیگر متفاوت است و مدل‌هایی ایجاد می‌کند که به جنین‌های واقعی انسان شباهت دارند. این شباهت‌ها می‌توانند تحقیقات در زمینه‌هایی مانند سقط جنین، نقایص مادرزادی و ناباروری را مفیدتر کنند.

مقررات بریتانیا کشت جنین انسانی در آزمایشگاه را تا ۱۴ روز ممنوع می‌کند، اما به عنوان مدل‌های مشتق‌شده از سلول‌های بنیادی و مصنوعی شکل می‌گیرند، به طور واضح تحت پوشش قوانین موجود نیستند.

با این حال، اکثر محققان در این مرحله محدودیت‌های داوطلبانه‌ای را برای کارهای خود در نظر گرفته‌اند.

تحقیقات مؤسسه اسرائیلی وایزمن مدل‌های خود را بیش از ۱۴ روز توسعه نمی‌دهند و شامل انتقال این مدل‌ها به رحم انسان یا حیوان نمی‌شود.