بسیاری افراد در مراحل مختلف زندگی خود با مسأله سرماخوردگی پاها مواجه میشوند. بعضی از عوامل این مسأله ممکن است موقتی و بیخطر باشند، اما تعدادی دیگر ممکن است نمایانگر وجود یک بیماری جدی باشند.
در این مقاله، ما علل سرماخوردگی پاها را تشریح میکنیم و راههای مقابله با این مسأله را معرفی میکنیم.
علت سردی پاها چیست؟
سردی پاها یکی از واکنشهای طبیعی بدن به سرما است. هنگامی که بدن وارد یک محیط سرد میشود، عروق خونی در اندامها، از جمله دستها و پاها، تنگ میشوند. این اقدام منجر به کاهش جریان خون در این مناطق میشود تا گرمای از دست داده شده از بدن را کاهش دهد. با این حال، سرماخوردگی پاها ممکن است عوامل دیگری هم داشته باشد که عبارتند از:
۱. استرس یا اضطراب شدید
گاهی اوقات، استرس یا اضطراب میتواند عامل سرماخوردگی پاها باشد. افزایش آدرنالین در جریان خون به عنوان یک پاسخ طبیعی بدن به استرس عمل میکند.
آدرنالین باعث انقباض عروق خونی در اندامها میشود و جریان خون به پاها را کاهش میدهد. هدف از این اقدام ذخیره انرژی است تا بدن برای مقابله با هر گونه خطری که ممکن است در وضعیت استرسی پیش آید، آماده باشد.
دنیای مدرن پر از عوامل تنشزا است، اما بسیاری از این تنشها تأثیر فوری بر بدن ندارند. بنابراین، اگر واکنشهای محافظتی به طور مداوم منجر به سرماخوردگی دست و پا شوند، ممکن است ضرر آنها از منافع آنچه که دارند بیشتر باشد. در این موارد، کاهش استرس و تنش میتواند به کنترل علائم آزاردهنده کمک کند.
۲. گردش خون ناسالم
مسائل گردش خون از شایعترین علل سرماخوردگی پاها هستند. افرادی که با مشکل گردش خون ناسالم مواجه هستند، معمولاً دچار مشکلات در انتقال خون به اندامهای خود میشوند و احتمالاً از سرماخوردگی دست و پا شکایت دارند. احساس بیحسی، مورموت و درد از میان علائم گردش خون ناسالم هستند.
علل متنوعی میتوانند به گردش خون ناسالم منجر شوند. زندگی نشاطآمیز کم یا نشستن طولانی مدت در جلوی میز میتواند جریان خون به پاها را کاهش دهد و باعث سرماخوردگی آنها شود. سیگار زدن هم میتواند رساندن خون به اندامهای مختلف بدن را دشوارتر کند، بنابراین افراد سیگاری احتمالاً بیشتر از دیگران با مسأله سرماخوردگی پاها روبرو میشوند.
در بعضی موارد، کلسترول بالا میتواند عامل سرماخوردگی پاها باشد. چرا که این ماده باعث تشکیل پلاک در داخل عروق میشود و جریان خون به پاها را کاهش میدهد. همچنین، برخی بیماریهای قلبی
۳. دیابت
اشخاص مبتلا به دیابت ممکن است با خطر ابتلا به مشکلات گردش خون مانند سرماخوردگی پا یا دستها روبهرو باشند. سطح بالای قند خون به مدت طولانی میتواند باعث باریک شدن عروق و کاهش رسانش خون به بافتها شود که ممکن است عامل سرماخوردگی پا باشد.
در برخی افراد، دیابت میتواند به عصبپاتی محیطی منجر شود که یک نوع آسیب عصبی است. آسیب عصبی ناشی از دیابت معمولاً در افرادی رخ میدهد که بیماری آنها بهخوبی کنترل نشده است. احساس سوزنسوزنی و بیحسی پاها از میان علائم عصبی است که ممکن است شبها بدتر شود.
۴. اختلالات عصبی
علاوه بر عصبپاتی دیابتی، اختلالات عصبی دیگر نیز ممکن است در سرماخوردگی پاها نقش داشته باشند. آسیب عصبی میتواند به دلیل ضربه یا آسیب مانند سرمازدگی شدید یا به دلیل بیماری زمینهای مانند بیماری کبدی، بیماری کلیوی یا عفونت رخ دهد. اغلب اختلالات عصبی با علائمی مانند بیحسی و مورموت همراه هستند.
۵. کمکاری تیروئید
کمکاری تیروئید یک بیماری شایع است که در مبتلایان به آن تولید هورمون تیروئید کاهش مییابد. این کاهش بر روی متابولیسم تأثیر گذارد که در تنظیم گردش خون، ضربان قلب و دمای بدن نقش دارد.
بنابراین، افراد مبتلا به کمکاری تیروئید اغلب به سرما حساس هستند. همچنین ممکن است علائمی مانند خستگی، یبوست، افزایش وزن و مشکلات حافظه را تجربه کنند.
بیماریهای خودایمنی و اختلالات غدهی هیپوفیز در ابتلا به کمکاری تیروئید نقش دارند. این بیماری با اندازهگیری هورمون محرک تیروئید (TSH) در خون تشخیص داده میشود. درمان معمولاً شامل مصرف داروهایی است که سطح هورمون تیروئید را در خون افزایش میدهد.
آترواسکلروز (تصلب شرایین)
اختلالات خونی
بیماری بورگر (لتهاب عروق خونی کوچک و متوسط در دست و پا)
سندروم شوگرن (یک بیماری خودایمنی که باعث درد مفاصل، خشکی دهان، خشکی چشم و سایر علائم میشود
۶. بیماری تیروئید
ارتفاع فشار خون ریوی (افزایش فشار خون در شریان ریوی که میتواند به نارسایی قلبی منجر شود)
مصرف بعضی داروها مانند داروهای ضدبارداری، داروهای ضدآلرژی بدون نسخه و داروهای حاوی ارگوتامین (داروهای میگرن)
اگر علائم بیماری رینود در انگشتهای دست یا پا تجربه میکنید، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن تشخیص داده شود. اجتناب از محرکها میتواند به پیشگیری از علائم بیماری رینود کمک کند، اما در بعضی موارد ممکن است نیاز به دارو باشد.
کدام روشهای درمان خانگی موثر برای رفع سرمازدگی پا وجود دارد؟
همکاری با پزشک برای تشخیص هر گونه علت احتمالی سرمازدگی پا، بهترین اقدامی است که برای پیشگیری از بروز این مشکل میتوانید انجام دهید. با این حال، برخی از روشهای درمانی خانگی میتوانند به گرم نمودن پاها و کاهش مشکلات شما کمک کنند. این روشها عبارتند از:
– حرکت: حرکات منظم مانند ایستادن در فواصل زمانی معین، میتواند به درمان سرمازدگی پا کمک کند، زیرا باعث جریان خون به پاها میشود و بدن را گرم نگه میدارد. افرادی که به دلیل شغل خود به سبک زندگی کمتحرکی دچارند، احتمالاً از این روش سود خواهند برد.
– استفاده از جورابهای گرم یا دمپایی: استفاده از جورابهای گرم یا دمپایی روفرشی برای افرادی که از سرمازدگی پا رنج میبرند، بسیار مهم است، به ویژه اگر کف خانه به اندازه کافی گرم نباشد.
– شستشوی پا: یکی از راههای سریعتر برای حل این مشکل، قرار دادن پاها در آب گرم است. میتوانید وان یا لگن را با آب گرم پر کرده و پاهای خود را برای 10 تا 15 دقیقه در آب قرار دهید. افرادی که دچار آسیب عصبی ناشی از دیابت هستند، باید از آب داغ برای گرم نمودن پاهای خود استفاده نکنند، زیرا ممکن است قادر به تشخیص دمای آب نباشند و به طور تصادفی سوختگی ببینند.
– استفاده از پد حرارتی یا بطری آب گرم: افرادی که به دلیل سرمازدگی پا دچار مشکل خوابیدن میشوند، میتوانند پد حرارتی یا بطری آب گرم را در اطراف پاهای خود قرار دهند. پدهای حرارتی همچنین برای تسکین درد عضلانی ناشی از ایستادن طولانی مدت میتوانند مفید باشند.