پژوهشگران به برخی دلایل احتمالی برای این موضوع که چرا دختران اروپا بیشتر از گذشته دچار بلوغ زودرس می‌شوند، دست یافته‌اند، اما هنوز پاسخ قطعی برای این مسئله ندارند.
کودکان به طور کلی در مقایسه با گذشته زودتر به سن بلوغ می‌رسند. این ممکن است به ترکیبی از عوامل محیطی، سبک زندگی و متابولیکی مربوط باشد، اما این که چرا این اتفاق می‌افتد همچنان برای دانشمندان یک معماست.
به طور متوسط، دختران در سن ۱۱ سالگی و پسران در سن ۱۲ سالگی وارد فرآیند بلوغ می‌شوند. اما اگر دختران در سن ۷ سالگی یا کمتر و پسران در سن ۸ سالگی یا کمتر به بلوغ برسند، ممکن است با تشخیص بلوغ زودرس مواجه شوند، امری که می‌تواند به مشکلات طولانی‌مدت سلامتی مانند چاقی، دیابت، مشکلات روانی و سرطان سینه منجر شود.
وقتی پزشکان در دهه ۱۹۹۰ برای اولین بار تغییر به سمت بلوغ زودرس در میان دختران آمریکایی را شناسایی کردند، هنوز چنین روندی را در میان کودکان اروپایی مشاهده نکرده بودند. محققان این موضوع را به همه‌گیری چاقی در آمریکا نسبت دادند که بر دانمارک، که بیشتر داده‌های اروپایی از آن‌جا می‌آمد، تأثیری نمی‌گذاشت.
اما از اوایل دهه ۲۰۰۰ به بعد، چیزی تغییر کرد. از دانمارک تا ایتالیا و فراتر از آن، تعداد بیشتری از کودکان اروپایی شروع به بلوغ زودرس کردند.
در سطح جهانی، سن شروع رشد پستان که یکی از نشانگرهای کلیدی بلوغ دختران است، از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۱۳ به طور میانگین هر دهه حدود سه ماه کاهش یافته است و به نظر نمی‌رسد این روند در دهه گذشته کند شده باشد.
دکتر اندرس جول، متخصص غدد اطفال در بیمارستان دانشگاهی کپنهاگ، پایتخت دانمارک، و یکی از متخصصان برجسته در تغییرات بلوغ در سطح جهان، به بخش سلامت یورونیوز گفت: «به عنوان یک پزشک و پژوهشگر، نگرانی من از این بابت است که ما اصلا نمی‌دانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است. اگر نتوانیم عوامل منفی این پدیده را شناسایی کنیم و توضیحی برای این که چرا این اتفاق در حال وقوع است نداشته باشیم، در آینده راهی برای انجام اقدامات پیشگیرانه نخواهیم داشت.»
جول و دیگران با وجود عدم قطعیت‌ها، در حال جستجو برای یافتن برخی پاسخ‌ها به این پرسش هستند. در این‌جا به آنچه آخرین تحقیقات درباره عوامل احتمالی بلوغ زودرس در اروپا گفته‌اند و نیز به پرسش‌های مهمی که باقی مانده است، می‌پردازیم.
چاقی
پژوهشگران همچنان معتقدند تغذیه و چاقی می‌تواند به بلوغ زودرس کمک کند، زیرا چربی اضافی در پیوند با افزایش سطح لپتین است، یعنی هورمونی که نشان می‌دهد بدن آماده شروع بلوغ است.
این فرآیند بر دختران و پسران به طور متفاوتی تأثیر می‌گذارد به طوری که بلوغ در دختران چاق زودتر و در پسران چاق دیرتر اتفاق می‌افتد.
امروزه، حدود یک‌سوم کودکان منطقه اروپایی سازمان بهداشت جهانی دارای اضافه وزن یا چاقی هستند و این آمار در جنوب اروپا بیشتر است. با این حال، مطالعات اولیه در دانمارک که با فاصله ۱۵ سال انجام شده، تفاوت قابل توجهی در شاخص توده بدنی بین گروه اول و دوم دختران جوان که به طور متوسط یک سال زودتر بالغ شده‌اند، نشان نداده است.
شاخص توده بدنی یا بی‌ام‌آی، سنجشی آماری برای نقایسه قد و وزن فرد است.
اینگویلد هالسور فورثون، پژوهشگر دوره دکترا در دانشگاه برگن نروژ، در این زمینه به بخش سلامت یورونیوز گفت: «ما فکر نمی‌کنیم که افزایش بی‌ام‌آی بتواند همه چیز را توضیح دهد.»
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
یکی از نظریه‌های اصلی این است که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مختل‌کننده غدد در مواد غذایی و محصولات روزمره می‌تواند باعث بلوغ زودرس شود.
تیم جول در مطالعه جهانی در مورد زمان‌بندی بلوغ دختران در دهه‌های اخیر، احتمال می‌دهد که وجود معجونی از مواد شیمیایی مختلف در بدن می‌تواند به تقلید از هورمون‌ها پرداخته و کودکان را در سنین پایین‌تری وارد بلوغ کند.
اما جول در عین حال می‌گوید اخیراً شواهد نشانه داده که نقش مستقیم عوامل شیمیایی در این پدیده تأیید شده نیست و «هنوز نتیجه‌ای قطعی» در مورد نقش این ترکیبات وجود ندارد: «وقتی کودکان را بر اساس سطح مواد شیمیایی گروه‌بندی می‌کنیم، تفاوت‌های چشمگیری می‌بینیم. وقتی صحبت از مواد شیمیایی مختل‌کننده غدد می‌شود، فکر می‌کنم این حدس درستی است، اما اثبات آن برای ما دشوار است.»
در همین حال، مطالعه‌ای که اخیرا در نروژ انجام شده نشان داد که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی پر و پلی‌فلوئوروآلکیل یا «پی‌اف‌ای‌اس» که به دلیل فراوانی آنها در محصولات مصرفی و تجزیه‌پذیری بسیار کند به نام «مواد شیمیایی ابدی» شناخته می‌شوند، می‌تواند زمان‌بندی بلوغ در پسران را تحت تأثیر قرار دهد.
این مطالعه نشان داد پسرانی که سطح پی‌اف‌ای‌اس بالاتری دارند، در واقع بلوغ‌شان دیرتر از زمان عادی شروع می‌شود.
هالسور فورثون، یکی از نویسندگان این مطالعه با این حال گفت: «ما در عین حال مکانیسم‌هایی را که سبب این پدیده می‌شوند ما به طور قطعی نمی‌شناسیم.»
تیم او نشانگرهای بلوغ مانند حجم بیضه، رویش موهای ناحیه تناسلی و سطح سرمی تستوسترون و سایر هورمون‌ها را اندازه‌گیری کردند و قصد دارند در ادامه، از روش‌های مشابهی برای تجزیه و تحلیل و نحوه قرار گرفتن دختران در معرض مواد شیمایی ابدی و نقش آن در بلوغ زودرس آنها استفاده کنند.
سبک زندگی
در ماه‌های اولیه شیوع کرونا، پزشکان ایتالیایی متوجه روند نگران‌کننده‌ای شدند. آنها دیدند که تعداد بیشتری از دختران جوان با نشانه‌هایی از بلوغ زودرس، مانند رشد اولیه بافت پستان به کلینیک‌های غدد درون ریز کودکان مراجعه می‌کنند.
از مارس تا سپتامبر ۲۰۲۰، ۳۲۸ مورد مراجعه برای دختران وجود داشته است که در مدت مشابه سال قبل، ۱۴۰ مورد بود. اما سپس در سال ۲۰۲۲ مجدداً این مراجعات کاهش یافت.
محققان بر این باورند که افزایش سبک زندگی بی تحرک و استفاده از تلفن در دوران اولیه بیماری کرونا ممکن است با افزایش موارد بلوغ زودرس مرتبط باشد.
دکتر مارکو کاپا، متخصص غدد کودکان در بیمارستان کودکان رم و یکی از نویسندگان این مطالعه، به بخش سلامت یورونیوز گفت: «فعالیت بدنی در طول دوره قرنطینه به طور چشمگیری کاهش یافت و در طول دوره افول کرونا دوباره افزایش یافت.»
وی افزود: «اما نکته جالب این است که [هیچ تغییری] در بی‌ام‌آی به وجود نیامد، به این معنی که فعالیت بدنی ممکن است به طور جداگانه با شروع بلوغ مرتبط باشد.»
با این حال، کاپا همچنین اذعان داشت که استرس شدید در طول دوره کرونا نیز می‌تواند منجر به تغییراتی شده باشد که آنها مشاهده کردند.
دیگر عوامل احتمالی
محققان بررسی کرده‌اند تا ببینند آیا استرس، هم استرس مادر در دوران بارداری و هم استرس در طول زندگی کودک، می‌تواند دلیل بلوغ زودرس باشد یا نه.
در نتیجه این بررسی‌ها آنها برای مثال متوجه شدند که کودکان خانواده‌هایی که پدر در آنها غایب است، صرف نظر از جنسیت‌شان، بیشتر دچار بلوغ زودرس می‌شوند.
عوامل خانوادگی دیگری نیز ممکن است در این ناهنجاری نقش داشته باشند. مثلا بر پایه بر اساس یک مطالعه روی ۱۰ هزار و ۷۰۰ نفر در دانشگاه آرهوس دانمارک، مشخص شد که بیشتر تک‌فرزندها زودتر از کودکانی که دارای خواهر و برادر بیولوژیکی هستند، بالغ می‌شوند.
به گفته محققان، چندین عامل از این دست ممکن است با هم تداخل داشته باشند، اما هنوز مشخص نیست که آیا این عوامل واقعاً باعث بلوغ زودرس می‌شوند یا این‌که به‌طور همزمان اتفاق می‌افتند.
برای مثال، هالسور فورثون می‌گوید مادران پی‌اف‌ای‌اس را در دوران بارداری و هنگام شیردهی به نوزادان خود منتقل می‌کنند و کودکان اول به طور معمول سطح پی‌اف‌ای‌اس بیشتری نسبت به خواهر و برادران کوچک‌ترشان دارند و بنابراین احتمال بلوغ زودرس در آنها بیشتر است.
علاوه بر این، احتمال چاقی کودکان خانواده‌های کم‌درآمد بیشتر از هم‌سالان ثروتمندترشان است، پدیده‌ای که ممکن است در پیوند با ترکیبی از عوامل اجتماعی-اقتصادی و متابولیکی به وجود بیاید.
منبع: یورونیوز
