گیرندههای درد در مردان و زنان متفاوت است و آنها درد را به شکلهای مختلفی تجربه میکنند، اما علت این تفاوتها هنوز مشخص نیست. وقتی مردان و زنان از درک نشدن دردشان توسط شریک زندگیشان شکایت میکنند، ممکن است واقعاً حق با آنها باشد. مطالعهای روی جوندگان و نخستیها نشان داده است که بدن نرها و مادهها به انواع مختلف مولکولها نسبت به درد واکنش نشان میدهد.
درد فیزیکی، چه شدید باشد و چه کم، ممکن است برای همه یکسان نباشد. این موضوع پرسشهای مهمی درباره چگونگی تکامل موجودات زنده مطرح میکند و نشان میدهد که ممکن است نیاز به تغییرات زیادی در فرآیندهای تشخیص و درمان درد داشته باشیم.
تکامل معمولاً تفاوتهای بین دو جنس را به حداقل میرساند مگر اینکه این تفاوتها برای بقا یا تولیدمثل مفید باشند. شاید به همین دلیل است که مردان نوک پستان دارند، اگرچه این عضو برای آنها بیفایده است. تغییرات کوچک آسانتر از ایجاد ویژگیهای کاملاً جدید است. تصور میشد تفاوتهای درد در مردان و زنان نیز تغییرات کوچکی در همان تجربه اولیه باشند، اما پژوهشگران متوجه شدند که سلولهای خاصی به نام میکروگلیا درد را در موشهای نر منتقل میکنند، اما در موشهای ماده نه.
به نظر میرسد که نهتنها نحوه انتقال درد در جنسهای مختلف متفاوت است، بلکه گیرندههای درد نیز به هورمونهای مختلف حساسیت دارند. این تفاوتها در موشها، میمونهای ماکاک و انسانها نیز مشاهده شده است.
نورونهای گانگلیون ریشهی پشتی در ستون فقرات که نقش اصلی در حسکردن و انتقال سیگنالهای درد به مغز دارند، تحت تاثیر هورمون پرولاکتین در مادهها حساستر میشوند و درد را شدیدتر احساس میکنند، در حالی که این هورمون بر نرها تاثیری ندارد. از سوی دیگر، آرکسین B در نرها باعث افزایش حساسیت به درد میشود، اما روی مادهها اثری ندارد.
تیم پژوهشی نورونها را از انسانها و حیوانات بررسی کردند. نمونههای انسانی و موشها کافی بود تا به نتایج خود اطمینان داشته باشند، اما از هر جنس فقط یک میمون ماکاک بررسی شد، زیرا نورونها پس از مرگ قابل استفاده بودند.
هنوز مشخص نیست چرا این تفاوتها وجود دارند. پرولاکتین هورمونی است که باعث رشد بافت سینه و شیردهی میشود، بنابراین طبیعی است که تاثیر آن فقط در زنان باشد. اما دلیل اینکه آرکسین B چرا باید به جنسیت وابسته باشد، مشخص نیست.
این یافتهها پیامدهای مهمی برای پزشکی دارند. به گفته پورکا و همکارانش، «در حال حاضر، جنسیت بیمار معمولاً در انتخاب درمان درد در نظر گرفته نمیشود. درمانهای دقیق بر اساس جنسیت بیمار میتواند نتایج بهتری داشته باشد و مکانیسمهای خاصی را که باعث افزایش درد در زنان یا مردان میشوند، هدف قرار دهد.»
داروهایی که از حساس شدن نورونهای حسکننده درد جلوگیری میکنند ممکن است فقط برای یکی از جنسها مؤثر باشند. پورکا اخیراً نوع خاصی از آنتیبادی برای پرولاکتین پیدا کرده است که نشان میدهد دانشمندان از قبل به دنبال چنین داروهایی هستند.
پژوهشگران همچنین تاکید کردند که در آزمایشها باید تعداد مردان و زنان به طور متوازن باشد، زیرا نتایج ممکن است برای همه یکسان نباشد.
این یافتهها تصادفی به دست آمد، زیرا دانشمندان در حال بررسی تاثیر درد طولانی مدت بر خواب بودند. احتمالاً دلایل بیشتری وجود دارد که چرا مشکلات سلامتی مانند میگرن، فیبرومیالژیا و اندومتریوز که بیشتر زنان را تحت تاثیر قرار میدهند، توسط پزشکان به اندازه کافی جدی گرفته نشده است. اما این تحقیق نشان میدهد که همچنان نیاز به پژوهشهای بیشتری داریم.
یافتههای این مطالعه در مجله Brain منتشر شده است.