بهترین راه‌ها برای تربیت فرزندان مسئولیت‌پذیر

فرزندپروری مسیری مملوء از تجربیات مختلف است، بخصوص برای والدینی که برای نخستین بار طعم پدر و مادر شدن را می چشند. پرهیز از فشارهای اجتماعی ای که به اشتباه اصول فرزندپروری دانسته می شوند، اهمیت زیادی دارد. ما باید مراقب رفتار و گفتار خود باشیم، چون می توانند پیامدهایی برای دوران بزرگسالی فرزندان مان داشته باشند.

۱- باور داشته باشید که خودش می تواند کارهایش را انجام دهد

برای افزایش اعتماد به نفس کودک تان، کافی است به توانمندی اش باور داشته باشید. گرچه والدین عادت دارند فرزند خود را هدایت کنند و به درس دهند، اما اینکه به نقاط قوت و آرزوهای فرزندتان باور داشته باشید هم به همان اندازه مهم است.

۲- به او یاد دهید که چطور می تواند کارهایش را بهتر انجام دهد

از آنجایی که والدین اولین معلم فرزندان هستند، این وظیفه ی شما است که نحوه ی انجام کارها را به فرزند خود نشان دهید. اگر می خواهید فرزندتان کاری را انجام دهد، نحوه ی انجامش را اول برای او توضیح و سپس نشانش دهید. با این کار فرزندتان احساس اطمینان بیشتری نسبت به خود پیدا می کند و هنگام تلاش برای سر درآوردن از نحوه ی انجام یک کار احساس سردرگمی نمی کند.

۳- اجازه دهید خودش انتخاب کند

به فرزندتان تصمیم گرفتن را یاد دهید. این مهارت برای اینکه فرزندتان بتواند شاد و سالم رشد کند، ضروری است. با انتخاب های کوچک از سنین پایین آغاز کنید، مثل انتخاب بین نوشابه، آبنبات یا اسباب بازی ها در فروشگاه. اینکه اجازه دهید که لباس هایش را خودش انتخاب کند هم راه دیگری است برای ایجاد اعتماد به نفس در فرزندتان و ساده تر شدن کارها برای خودتان. در همه چیز به جای فرزندتان تصمیم گیری نکنید؛ به جایش با فرزندتان صحبت و راهنمایی اش کنید. به خاطر داشته باشید که فرزندتان می داند که چه دوست دارد و شما باید صرفاً به او فرصت انتخاب کردن چیزی که می خواهد را بدهید.

۴- اجازه دهید خودش کارهایش را انجام دهد

گاهی وقتی در عجله هستید، ممکن است ساده تر این به نظر برسد که کارهای فرزندتان را خودتان انجام دهید، تا اینکه منتظر او بمانید. با این حال، این کار برای استقلال فرزندتان در آینده خوب نیست. بچه ها با انجام کارها و اشتباه کردن یاد می گیرند و رشد می کنند. مهم است که به فرزندتان اجازه دهید که کارهایش را خودش انجام دهید تا به او کمک کنید که یاد بگیرد. با این کار، فرزندتان می تواند اعتماد به نفس پیدا و به خود باور پیدا کند.

۵- چالش های تازه ای برای انجام دادن در اختیارش بگذارید

برای کودکان ضروری است که با انجام چالش ها احساس اعتماد به نفس کنند. بنابراین یک ایده ی خوب این است که کار تازه ای برای انجام دادن برعهده ی فرزندتان بگذارید. مثلاً می توانید به فرزند ۳ ساله تان پیشنهاد دهید که خودش لباس هایش را بپوشد، نقاشی بکشد یا آواز بخواند. به علاوه، می توانید برای فرزندتان یک پازل بخرید و هر بار که آن را تکمیل کرد، پازلی با قطعات بیشتر برایش بخرید.

۶- اجازه دهید در کارهای خانه کمک تان کند

کودکان می توانند از تجاربی که با انجام کارهای خانه به دست می آورند، چیزهای زیادی یاد بگیرند. این کار به آن ها کمک می کند یاد بگیرند که چطور باید از خود، خانه و خانواده مراقبت کنند. همچنین این کار به آن ها این فرصت را می دهد که احساس مسئولیت و توانمندی کنند. همه ی کارهای خانه برای هر سنی مناسب نیستند.
اما چند پیشنهاد برای گروه های سنی مختلف داریم:
– ۲ تا ۳ سال: جمع کردن اسباب بازی ها و کتاب های خود – آویزان کردن لباس ها از چوب لباسی
– ۴ تا ۵ سال: چیدن میز غذا – کمک در آماده سازی غذا (زیر نظر والدین) – کمک در خرید مواد غذایی از فروشگاه و گذاشتن خریدها در جای مخصوص شان در آشپزخانه (مثلاً در یخچال یا کابینت ها) – کمک در مرتب کردن لباس های شسته شده
– ۶ تا ۱۱ سال: آب دادن به گلدان ها یا باغچه – کشیدن جاروبرقی و گردگیری – غذا دادن به حیوان خانگی

۷- به او یاد دهید که مستقل و خودکفا باشد

بچه ها از تماشای والدین شان چیزهای زیادی یاد می گیرند. اگر فرزندتان ببیند که شما دائماً کارهایتان را پشت گوش می اندازید یا تماشای تلویزیون را به انجام کارهای خانه ترجیح می دهید، همان عادت های شما را پیدا خواهند کرد. نشان دادن خودانضباطی را به عنوان نمونه ای مثبت برای سرمشق گرفتن فرزندتان، در اولویت قرار دهید. فرزندتان باید یاد بگیرد که چطور کارهای مهمش را به سرانجام برساند و تمرکز خود را صرفاً روی بازی کردن و خوش گذراندن نگذارد. گنجاندن عادت هایی مانند مسواک زدن قبل از خواب، جمع کردن اسباب بازی ها و انجام تکالیف درسی، در روتین روزانه، از اهمیت زیادی برخوردار است.
گرچه مهم است که به فرزندتان اجازه دهید تکالیف درسی اش را به تنهایی انجام دهد، اما داشتن یادآوری هایی درباره ی شستشوی دندان ها می تواند کمک کننده باشد، بدون اینکه تک به تک کارهایش را کنترل کنید.

۸- ترس هایش را درک کنید و به حرف هایش گوش دهید

برای بچه ها طبیعی است که ترس هایی داشته باشند و والدین باید به ترس های فرزندشان توجه داشته باشند و درباره ی آن ها با او صحبت کنند. گوش دادن به حرف های فرزند خود درباره ی ترس هایش و دادن اطمینان خاطر به او اهمیت زیادی دارد. فرزندتان را تشویق کنید که درباره ی احساساتش به صراحت صحبت کند و تأکید کنید که ترس بخشی طبیعی از مواجهه با چالش ها است. صحبت درباره ی تجربه های شخصی خودتان از غلبه بر چالش ها می تواند به کمتر شدن ترس فرزندتان کمک کند.

۹- بهترین دوستش باشید

به فرزندتان اجازه دهید که بدانید شما همیشه حامی و پشتیبانش هستید تا احساس شادی و دوست داشته شدن کند. کافی است دوست فرزندتان باشید. با هم وقت بگذرانید و کارهای مفرحی مانند بازی کردن، قاشی کردن یا آشپزی انجام دهید. منظور این نیست که صرفاً اطراف فرزندتان باشید، بلکه باید به شکلی فعالانه کارهایی را به همراه فرزندتان انجام دهید تا پیوند میان تان مستحکم شود. درک این نکته که فقدان انگیزه می تواند قدرت یادگیری را تحت تأثیر قرار دهد، کمک می کند حمایت بهتری از فرزندتان داشته باشید.

۱۰- به چیزهای کوچک توجه نشان دهید و تحسین شان کنید

گاهی آنقدر سرمان شلوغ می شود که فراموش می کنیم به موفقیت های کوچک فرزندمان توجه کنیم. به خاطر داشته باشید که فرزند ما برای تمام موفقیت های کوچکش به توجه و تحسین ما نیاز دارد. منظور چیزهای بزرگی مثل برنده شدن در یک مسابقه نیست، بلکه پیروزی های کوچکی مانند انجام تکالیف درسی یا غذا خوردن است. تحسین فرزند برای هین قدم های کوچک، اعتماد به نفس او را بالا می برد.

منبع: روزیاتو