احترام، واژهای که همهمان برایش ارزش قائلیم اما همیشه نمیدانیم چطور آن را به دست آوریم. برای کسب احترام به چیزی بیشتر از مودب بودن در تعاملات روزمره و وقار و متانت نیاز داریم.
برطبق روانشناسی، کسب احترام واقعی از دیگران نیازمند آن است که دست از برخی رفتارهایمان که احتمالا مانعی برای پیشرفت هستند، برداریم.
اما از کجا میدانید که کدام رفتار مقصر نرسیدتان به احترام واقعی است؟ نگران نباشید با ما باشید تا 9رفتاری که برای کسب احترام لازم است کنارشان بگذارید را با شما درمیان بگذاریم:
۱.مدام در نقش قربانی نروید
اگر میخواهید احترام کسب کنید نباید نقش قربانی بازی کنید. خیلی راحت میشود در تله مقصر دانستن دیگران افتاد. آسانتر از آن، این است که همه چیز را گردن شرایط بیندازیم و خودمان را طرف بیگناه معرفی کنیم. اما روانشناسان معتقدند که این رفتار قاتل احترام است.
افرادی که مدام نقش قربانی ایفا میکنند اغلب محتاج، وابسته و به لحاظ عاطفی بلوغنیافته به چشم میآیند. این رفتار دیگران را تشویق نمیکند به شما احترام بگذارند. درحقیقت، عکس این اتفاق رخ میدهد.
آدمهای محترم مسئولیت رفتارها و شرایطشان را میپذیرند. آنها با گرفتن انگشت اتهام به سمت دیگران وقتشان را تلف نمیکنند. درعوض، روی آنچه میتوانند تغییر دهند و اینکه چطور میتوانند از تجربههایشان درس بگیرند و رشد کنند، تمرکز میکنند.
اگر همیشه نقش قربانی ایفا میکنید، وقتش رسیده که این رفتار را کنار بگذارید. یادتان باشد، احترام از طریق مسئولیتپذیری حاصل میشود، نه از طریق جلب دلسوزی و ترحم.
۲.دست از قضاوت سریع دیگران بردارید/ دچار خطای اسناد نشوید
دچار خطای اساسی اسناد هستید. پیچیده به نظر میرسد نه؟ اما خیلی آسان میتوان در دام این خطا افتاد. خطای اساسی اسناد تمایل ما به مقصر دانستن دیگران به خاطر ویژگیهای شخصیتشان و انداختن اشتباهات خودمان به گردن شرایط خارجی است.
مثلا اگر شخصی در ترافیک گیر میکند، ممکن است فکر کنید که «چه آدم بیادبی!» اما اگر خودتان در ترافیک بمانید، ممکن است فکر کنید که «من چاره دیگهای نداشتم. ترافیک خیلی وحشتناک بود!»
این الگو را در خودتان شناسایی کردهاید؟ این الگو خیلی رایجتر از تصورتان است. ما معمولا خطاهای دیگران را ناشی از شخصیتشان میدانیم اما خطای خودمان را به گردن شرایط بیرونی میندازیم.
اگر همیشه دیگران را بر اساس رفتارشان قضاوت کنیم، اما برای رفتارهای خودمان به دنبال بهانه باشیم، به احتراممان لطمه میزنیم.
علتش آن است که چنین آدمی فاقد همدلی و درک دیگری است. همدلی را تمرین کنید و یادتان باشد که همه، کشمکشها و شرایط و مشکلات خودشان را دارند. به جای آنکه سریع دست به قضاوت بزنید، سعی کنید که درک کنید که این خطاها و رفتارها ناشی از کجاست. شاید تغییر کوچکی باشد اما نتایج آن در کسب احترام فوقالعاده است.
۳.تدافعی عمل نکنید
پرهیز از قضاوت سریع دیگران اهمیت دارد اما به هماناندازه ضرورت دارد که آغوشمان به روی بازخوردهای دیگران درباره خودمان گشوده باشد.
ممکن است این حرف خلاف غریزه به نظر برسد. یعنی نباید از حقمان دفاع کنیم؟ مطلقا اینطور نیست. اما خط ظریفی بین دفاع از نقطهنظراتمان و تدافعی بودن وجود دارد. ممکن است نخستین واکنش ما در برابر انتقادهای سازنده، دفاع از خودمان، توضیح رفتارمان یا حتی مقابله به مثل باشد.
اما روانشناسی میگوید این رفتار تدافعی ممکن است، ناتوانی ما در پذیرش خطاها و یادگیری از آنها تعبیر شود. اگر چنین چیزی در ذهن دیگران شکل بگیرد دیگر احترامی برای ما قائل نمیشوند. برعکس، کسانی که بازخوردها را با آغوش گشاده میپذیرند ـ کسانی که میتوانند با احترام و بزرگمنشی با انتقادها برخورد کنند و از آنها سنگبنایی برای پیشرفتشان استفاده کنند ـ کسانی هستند که بیشترین احترام را از اطرافیانشان کسب میکنند.
۴.دچار بیثباتی رویه هستید
تا حالا شده قول انجام کاری را بدهید اما انجامش ندهید؟ همهمان در نقاطی از زندگی به این اشتباه دچار شدهایم. اما، باید بدانیم که رفتارهای متناقض و فقدان یکپارچگی رفتاری میتواند روی چگونگی ادراک دیگران از ما و احترامی که به ما میگذارند اثر منفی بگذارد.
یکپارچگی رفتاری برای ساختن احترام و اعتماد ضرورت دارد. همراستایی حرف و عمل یعنی به آنچه که میگویید عمل کنید و عملتان قابل پیشبینی باشد. یعنی وقتی قول میدهید حتما حاضر شوید، به تعهداتتان عمل کنید و قابل اعتماد باشید. فقدان ثبات رویه به مثابه نشانههای غیرقابل اعتماد بودن و عدم صداقت نگریسته میشود. فقدان ثبات رویه باعث میشود که دیگران ندانند که میتوانند به شما در آینده اعتماد کنند یا خیر.
روانشناسی میگوید ثبات رویه بعدی اساسی از هویت ماست. وقتی همراستا با باورها و ارزشهایمان رفتار میکنیم، حس خوبی نسبت به خودمان داریم. اما وقتی این همراستایی وجود ندارد، حس معذب بودن و کاهش احترام به خود را احساس میکنیم. اگر به خودمان احتران نگذاریم، از دیگران چه انتظاری میتوانیم داشته باشیم؟
پس سعی کنید که در رفتارتان وحدت رویه وجود داشته باشد. سعی کنید به قولهایتان عمل کنید. یا قول ندهید یا میدهید پشتگوش نیندازید.
۵.کسب دائمی اعتبار و تأیید از دیگران را کنار بگذارید
اگر همیشه به دنبال تأیید دیگرن هستید، احتمالا حس ناامنی و کمبود اعتماد به نفس دارید. طبیعی است که دلمان بخواهد تلاشها و موفقیتهایمان دیده و به رسمیت شناخته شود اما اتکای بیشازحد به تأییدات بیرونی میتواند مانع از جذب احترام دیگران نسبت به خودمان شود.
علتهای آن شامل موارد زیر است:
نشان میدهد که عقیده دیگران از عقیده خودتان ارزشمندتر است.
فردی محتاج و توجه-طلب به نظر میرسید.
تلویحا نشان میدهد که حس خودارزشمندی شما وابسته به نحوه فکر کردن دیگران درباره شماست.
حقیقت آن است که خود-تأییدی مهمترین نوع تأیید است. وقتی میتوانیم به خودمان اعتبار بدهیم، کمتر به دنبال تأییدات بیرونی هستیم. اعتمادبهنفس و استقلال ویژگیهایی هستند که بیشترین میزان احترام را کسب میکنند.
۶.مهرطلب شدید هستید
ما همه در مقاطعی از زندگی به دلیل مهرطلبی بیشازاندازه مقصر شناخته شدهایم. در ذات انسان است که بخواهد دوستداشته بشود و مورد احترام قرار بگیرد. اما اگر کسب محبت دیگران به بهای هزینه کردن نیازها و ارزشهای خودمان باشد، مشکلساز است.
مهرطلبی یعنی اغلب با خودتان صادق نیستید. این باعث میشود دیگران اصالتتان را زیر سوال ببرند. احترام را کسانی کسب میکنند که با خودشان روراست هستند و برای باورهایشان ایستادگی میکنند، حتی اگر این باور محبوب یا آسان نباشد.
وقتی برای خوشایند دیگران از نیازها و ارزشهای خودمان میگذریم، این پیام را مخابره میکنیم که عقاید دیگران بر عقاید ما برتری دارد. پس سعی کنید که خودتان را در الویت بگذارید. گاهی لازم است نه بگویید و نیاز خودتان را در الویت بگذارید.
۷.زیر حرفتان میزنید
تصور کنید دوستی قول میدهد که آخر هفته بعدی با ماشین دنبالتان بیاید. آن روز میرسد اما او سروکلهاش پیدا نمیشود. چه حسی پیدا میکنید؟ آیا میتوانید در آینده روی حرفاش حساب باز کنید؟
عمل به حرف یکی از مهمترین رفتارهایی است که باعث کسب احترام میشود. وقتی نمیتوانیم از عهده قولهایمان بربیاییم، به احتراممان لطمه میزنیم. هر زمانی که کوچکترین قولی را میشکنیم، احتراممان را در نظر دیگران کمرنگ میکنیم. دیگران کمکم نشانههایی مبنی بر غیرقابلاعتمادبودنِ ما پیدا میکنند.
۸.خودتان احترام بقیه را نگه نمیدارید
اگر خودتان به دیگران توهین کنید، چطور انتظار دارید دیگران به شما احترام بگذارند؟ احترام، احترام میآورد. اگر میخواهیم دیگران به ما احترام بگذارند، در وهله اول این ما هستیم که باید به آنها احترام بگذاریم. چه از طریق کلمات و چه رفتار باشد، بیاحترامی به خودمان بر میگردد.
۹.به خودتان احترام نمیگذارید
این نکته از همه مهمتر است. اگر به خودتان احترام نگذارید، چه انتظاری از بقیه دارید؟ احترام به خود، سنگ بنای همه احترامهاست. احترام به خود یعنی برای خودتان، وقتتان، نیازهایتان و مرزهایتان احترام قائل باشید. احترام به خود یعنی همان مهر و توجهی که به دیگران دارید نسبت به خودتان هم روا بدارید. احترام از درون آغاز میشود. از آنجایی که از خودتان مراقبت میکنید. برای خودتان ارزش قائل میشوید و برای نیازهای خودتان مبارزه میکنید.
وقتی شروع به احترام گذاشتن به خودتان میکنید، متوجه میشوید که دیگران هم به شما احترام میگذارند.
منبع: راهنماتو