یافته‌های یک مطالعه جدید که توسط دانشمندان آلمانی انجام شده است نشان می‌دهد نوشیدن شراب یا الکل در هواپیما می‌تواند اثرات مضری را برای قلب به همراه داشته باشد.
پروازهای تجاری، حتی وقتی مشروب نمی‌خوریم، می‌توانند برای بدن مسافران اثرات مضری را در پی داشته باشد. هوای خشک کابین می‌تواند باعث کم‌آبی بدن شود و ساعت‌ها بی‌حرکتی بر روی صندلی‌های فشرده با جای پای تنگ احتمال ایجاد لخته خون در پاها را بالا می‌برد.
حالا اما محققان با انجام یک سری آزمایش‌های آزمایشگاهی دریافته‌اند وقتی افراد در پروازهای هوایی پس از مصرف الکل به خواب می‌روند، اکسیژن خونشان به سطوح نگران‌کننده‌ای کاهش می‌یابد و ضربان قلب آن‌ها نیز (حتی در افراد سالم و جوان) افزایش پیدا می‌کند.
دکتر اوا-ماریا المونهورست، معاون بخش تحقیقات خواب در انستیتوی پزشکی مرکز هوافضای آلمان در کلن و از نویسندگان این مطالعه، در این باره می‌گوید: «تحقیقات جدید باید آن دسته از مسافران خطوط هوایی را که دوست دارند در حین پرواز نوشیدنی الکلی بنوشند، به تأمل وادارد.»
معمولا در ارتفاع‌های پروازی، فشار کابین روی چیزی بین ۶ تا ۸ هزار پا بالاتر از سطح دریا تنظیم می‌شود، امری که می‌تواند به کاهش اشباع اکسیژن در خون کمک کند. به گفته مؤسسه ملی بهداشت آمریکا همانطور که فشار هوا کاهش می‌یابد، میزان اکسیژنی که فرد با هر نفس دریافت می‌کند کاهش می‌یابد.
دانشمندان آلمانی می‌گویند انتظار داشتند که مصرف الکل در فشار هوای پایین روی افراد تأثیر بگذارد، با این حال از مشاهده «تاثیر بسیار قوی» آن «تعجب‌زده» شده‌اند.
دکتر المنهورست در این خصوص می‌گوید: «هرچند قلب افراد جوان و سالم به احتمال زیاد از بابت نوشیدن الکل در حین پرواز هیچ آسیب جدی‌ای نخواهد دید، با این حال در برخی موارد دیگر و به ویژه در افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای کاهش اشباع اکسیژن همراه با افزایش ضربان قلب می‌تواند شرایط را تشدید کند.»
وی اضافه کرد: «در آزمایش‌ها دیدیم که به هنگام خواب سطح اشباع اکسیژن در خون به سطوح بسیار پایین کاهش یافت. به همین دلیل است که توصیه می‌کنیم از نوشیدن الکل در حین پرواز، حتی زمانی که سالم هستید، خودداری کنید.
در این مطالعه ۴۸ فرد بزرگسال سالم بین سنین ۱۸ تا ۴۰ سال در دو گروه تصادفی مورد آزمایش قرار گرفتند. نیمی از آن‌ها در آزمایشگاهی به خواب می‌رفتند که فشاری هم‌سطح دریا داشت، در حالی که نیمی دیگر در یک اتاقک ارتفاع می‌خوابیدند که فشار هوای موجود در هواپیما را شبیه‌سازی می‌کرد.
۱۲ نفر از هر گروه پس از مصرف معادل دو قوطی آبجو یا دو لیوان شراب چهار ساعت خوابیدند، در حالی که ۱۲ نفر دیگر خوابی بدون مصرف الکل را تجربه کردند.
نتایج مطالعه نشان داد افرادی که پس از مصرف الکل در اتاقک ارتفاع به خواب می‌رفتند، بعد از بیداری به طور متوسط اشباع اکسیژن خونشان به ۸۵ درصد کاهش پیدا کرده و ضربان قلب‌شان برای جبران سطوح پایین اکسیژن به ۸۸ ضربه در دقیقه افزایش یافته بود.
این در حالی بود که افراد به خواب‌رفته در اتاقک ارتفاع بدون مصرف الکل با کاهش اشباع اکسیژن خون به ۹۵ درصد و افزایش ضربان قلب به ۷۷ ضربه در دقیقه ثبت شد.
طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، اشباع اکسیژن ۹۵ تا ۱۰۰ درصد برای بزرگسالان و کودکان سالم طبیعی است. اما کاهش آن به زیر ۹۰ درصد نگران‌کننده ارزیابی می‌شود.
دکتر دیپاک بات، مدیر بیمارستان قلب فوستر مونت سینا در نیویورک، در این باره می‌گوید: «در فردی که بیماری قلبی دارد، ترکیبی از اثرات توصیف شده در این مطالعه می‌تواند منجر به پیامدهای بد قلبی عروقی مانند حمله قلبی، سکته مغزی یا تشکیل لخته‌های خون شود.»
ماریان پیانو، محقق در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت در نشویل آمریکا، نیز در این خصوص گفت: «افت اشباع اکسیژن که به سطح بسیار غیرطبیعی نزدیک می‌شد می‌تواند اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن را به خطر بیندازد. این مورد به ویژه درباره افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه بسیار نگران‌کننده است، چرا که آن‌ها سطح اشباع اکسیژن پایه پایین‌تری دارند.»
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Thorax» منتشر شده است.
