هر کسی که تا به حال با جوش مواجه شده است، می داند که تلاش برای درمان و بهبودی این نواقص پوستی چقدر دشوار است. اما علاوه بر درمان علائم جوش و آکنه، میتوان از پیشگیری از ظهور جوشهای جدید نیز استفاده کرد و این چرخه را متوقف کرد. پس بیایید ببینیم چطور میتوانیم جوشهای صورت را کنترل کنیم.
جوشها در هر قسمتی از پوست ظاهر میشوند. عامل اصلی بسیاری از جوشها باکتری به نام “باکتری پروپیونیآکنه” است. این باکتری وقتی که چربیهای طبیعی پوست به اسیدهای چرب تبدیل میشوند، باعث التهاب میشود. روشهای مختلفی برای درمان جوش و آکنه و حفظ سلامتی پوست وجود دارد. در اینجا به ۱۴ روش مختلف پرداختهایم که به پیشگیری از جوش صورت و داشتن پوستی صاف و پاک کمک میکنند.
دلیل بروز جوش چیست؟
علاوه بر باکتریها، دلایل دیگری برای ظهور جوش وجود دارد. هورمونهای خاصی مانند آندروژن که محرک تولید چربیها هستند، نیز باعث بروز جوش میشوند. عواملی مانند ژنتیک، رژیم غذایی، استفاده بیرویه از محصولات بهداشتی و مراقبتی، و عوامل محیطی مانند آلودگی هوا نیز گاهی باعث جوش میشوند.
علل دیگری که ممکن است به وجود جوش بیانجامند عبارتند از:
- بلوغ، بارداری و چرخه قاعدگی
- فشار دادن یا کندن جوشها
- مالش شدید یا تمیز کردن زیاد از پوست
- فشار برخی وسایل مانند کلاه، کلاه ایمنی یا بند کولهپشتی
- رطوبت بالا
- استفاده از لوازم آرایشی، به خصوص محصولات حاوی روغن
- برخی داروها
تفاوت بین جوش و آکنه چیست؟
اگرچه اغلب جوش و آکنه را به جای یکدیگر استفاده میکنند، اما آکنه یک بیماری پوستی است، در حالی که جوش فقط یکی از علائم آکنه است. در واقع، آکنه یک بیماری است که فولیکولها و غدد مویی پوست را درگیر میکند.
علائم مختلف آکنه میتوانند علت جوش را نشان دهند. برخی از علائم شامل:
- جوشهای سرسیاه (کومدونهای باز که منافذ پوست را مسدود کرده و در برابر هوا باز هستند)
- جوشهای سرسفید (کومدونهای بسته که منافذ پوست را مسدود کرده و در برابر هوا باز نیستند)
- پاپولها یا جوشهای دانهسفت (برجستگیهای کوچک و متورمی به رنگ قرمز یا صورتی)
- چرکدانهها (تاول کوچک چرکداری در پوست)
- ندولها (تودههای بزرگ و دردناک زیر سطح پوست)
- کیستها (تودههای دردناک و پر از چرک زیر پوست)
حال که با انواع مختلف جوش و آکنه و علل آنها آشنا شدید، بهتر است به درمان آنها بپردازیم.
۱- برای جلوگیری از جوش زدن، مهم است که روزانه چربی، کثیفی و عرق را از بدن تمیز کنید. اما استفاده از محصولات شستشو و پاک کننده بدون تعادل، میتواند باعث خشکی بیش از حد پوست و بدتر شدن وضع جوش ها شود.
- برای شستشو، از پاک کنندههای ملایم و بدون گوگرد استفاده کنید و حداکثر دو بار در روز صورت خود را بشویید.
- پس از شستشو، صورت را کاملاً خشک کنید.
۲- شناخت نوع پوست شما از اهمیت بالایی برخوردار است. پوستها معمولاً به چهار دسته خشک، چرب، مختلط و حساس تقسیم میشوند. انتخاب محصولات متناسب با نوع پوست شما کمک میکند تا از جوشها و مشکلات پوستی جلوگیری کنید. به عنوان مثال، اگر پوست شما حساس است، استفاده از محصولات حاوی مواد فعال ممکن است باعث تحریک آن شود. همچنین، استفاده از مرطوبکنندههای مناسب برای نوع پوستتان مهم است تا از بستن منافذ پوست جلوگیری کنید.
۳- برای حفظ رطوبت پوست، استفاده از مرطوبکنندهها ضروری است. اگر پوست شما خشک است، استفاده از مرطوبکننده مهم است زیرا پوست برای جبران رطوبت از سبومهای بیشتری استفاده میکند که باعث جوش زدن میشود. اما باید مراقب باشید که مرطوبکنندههایی که حاوی روغن، عطر و مواد تحریککننده هستند را انتخاب نکنید. بهتر است قبل از خرید، مواد موجود در مرطوبکننده را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که بدون عطر و غیر کومدوژنیک هستند.
۴- داروهای بدون نسخه نیز میتوانند به شما کمک کنند. اما باید به دقت دستورالعمل های استفاده را رعایت کنید زیرا برخی از آنها ممکن است باعث تحریک پوست شوند. برای مثال، بنزوئیل پراکسید برای درمان جوشهای ملتهب مفید است، اما باید مراقب باشید که استفاده از داروهای ناسازگار با هم نکنید. در نهایت، اگر مطمئن نیستید کدام دارو را انتخاب کنید، بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا راهنمایی لازم را دریافت کنید.
۵- به آب کافی نیاز دارید تا پوستتان را مرطوب نگه دارید. کم آبی میتواند باعث تولید بیش از حد چربی در پوست شود که به جوش زدن کمک میکند. روزانه حداقل ۸ لیوان (۱۳ فنجان یا ۱٫۹ لیتر) آب بنوشید، به خصوص برای زنان باردار، در دوران شیردهی و در شرایط آب و هوایی گرم.
۶- کاهش استفاده از آرایش میتواند به درمان جوشهای شما کمک کند. استفاده از محصولات آرایشی ملایم و بدون رایحه، به خصوص کرم پودر یا کانسیلر غیر کومدوژنیک، موثر است. پس از اتمام روز، آرایش صورت را به طور کامل پاک کنید و از محصولات حالت دهنده مویی بدون روغن استفاده کنید.
۷- اجتناب از لمس پوست به حد ممکن. دست زدن به پوست میتواند باعث انتقال باکتریها و سایر ذرات موذی به پوست شود. به علاوه، دستهای خود را به طور مرتب بشویید تا اگر به پوست دست زدید، دستهایتان تمیز باشند.
۸- اجتناب از نور آفتاب میتواند خشکی پوست را افزایش دهد و در نتیجه، به جوشها آسیب بیشتری وارد کند. اما باید توجه داشت که برای محافظت از پوست، استفاده از ضدآفتاب ضروری است. انتخاب ضدآفتابهای بدون روغن و غیر کومدونساز مهم است.
۹- خودداری از فشار دادن یا ترکاندن جوشها البته سخت است، اما باید از این کار پرهیز کرد. این عمل میتواند منجر به زخمهای شدید، التهاب پوست و حتی عفونت شود و وضعیت جوشها را بدتر کند.
۱۰- استفاده از روغن درخت چای یک راه موثر برای درمان جوشها است. این روغن ترکیباتی دارد که باکتریها، ویروسها و قارچها را از بین میبرد و گلبولهای سفید خون را تقویت میکند. اما قبل از استفاده، بهتر است این روغن را روی یک قسمت کوچک از پوست تست کنید تا از عدم تحریک آن برای پوست مطمئن شوید.
۱۱- در صورتی که داروهای بدون نسخه به تنهایی موثر نبودند، بهتر است با متخصص پوست مشورت کنید. آنها ممکن است داروهای آنتیبیوتیک را تجویز کنند که باعث کاهش التهاب و باکتریهای پوستی میشوند. حتماً به پزشک خود اعلام کنید که هر چهار دارویی را مصرف میکنید تا هرگونه تداخل ممکن با سایر داروها را از بین ببرید.
۱۲- استفاده از خاک رس سبز یا خاک رس فرانسوی، که دارای قابلیت جذب و خیساندن ناخالصیهای پوست است، میتواند به درمان جوشها کمک کند. خاک رس سبز با خارج کردن ناخالصیها، کاهش التهاب و جذب چربی اضافی پوست، به درمان جوشها کمک میکند. این خاک را با آب مخلوط کرده و به صورت ماسک صورت استفاده کنید و میتوانید موادی مانند ماست یا عسل را هم به آن اضافه کنید.
۱۳- مصرف غذاهای فرآوری شده، لبنیات، الکل و قندهای تصفیه شده باعث بروز مشکلات پوستی میشود. با کاهش مصرف این نوع غذاها، احتمال جوشزدن را کاهش دهید. همچنین، میتوانید یک رژیم غذایی حذف را امتحان کنید که بعد از ۲۳ روز میتوانید دوباره این خوراکیها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و نتایج را به دقت مشاهده کنید.
۱۴- استرس و اضطراب باعث بدتر شدن جوشها میشود. از راهکارهای مختلفی مانند یوگا، مراقبه، ماساژ و ورزش برای کنترل استرس و اضطراب استفاده کنید. همچنین راههای دیگری مانند رایحه درمانی و یادداشت برداری روزانه نیز میتواند موثر باشد.
اگر با اقدامات پیشگیرانه همچنان جوشها بر روی پوست شما ظاهر میشوند، ممکن است نیاز به داروهای قویتر داشته باشید. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که هر کدام از این داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، بنابراین بهتر است همراه پزشک خود تمام جوانب منفی و مثبت را بسنجید.