تجزیهوتحلیل اسکن مغز حدود ۸۰۰ بیمار به کمک هوش مصنوعی نشان داده است که احتمالاً شش نوع متمایز از افسردگی وجود دارد. این کشف می‌تواند دلیل این امر را توضیح دهد که چرا درمان‌های رایج افسردگی مانند ضدافسردگی‌ها و گفتار درمانی برای برخی بیماران موثر نیستند.
در این مطالعه جدید، پژوهشگران اسکن مغز بیش از ۸۰۰ بیمار مبتلا به افسردگی و اضطراب را تجزیهوتحلیل کردند. این اسکن‌ها در زمان استراحت و همچنین هنگام انجام وظایف خاصی که برای ارزیابی عملکرد مغز طراحی شده بودند، گرفته شد.
پژوهشگران مغز بیماران را مقایسه کرده و به تفاوت‌های فعالیت نواحی خاص مغز و اتصالات بین آن‌ها پرداختند. مطالعات گذشته نشان داده بودند که مدارهای مغزی خاصی در افسردگی نقش دارند، از جمله شبکه اجرایی مرکزی که با رفتار هدف‌محور مرتبط است و شبکه حالت پیش‌فرض که با رویاپردازی در طول روز ارتباط دارد.
با استفاده از نوعی هوش مصنوعی به نام یادگیری ماشین، تیم پژوهشی بیماران را براساس اسکن‌های مغزشان به چندین گروه دسته‌بندی کرد. بیماران هر گروه از نظر علائم و توانایی انجام وظایف خاص با هم تفاوت داشتند. به عنوان مثال، بیمارانی که فعالیت بالایی در نواحی مرتبط با پردازش عواطف داشتند، بیشتر از دیگران حس بی‌لذتی را تجربه می‌کردند و در انجام وظایفی که کارکرد اجرایی یا تمرکز را ارزیابی می‌کرد، ضعیف‌تر عمل می‌کردند.
لیان ویلیامز، یکی از نویسندگان مطالعه و استاد روانپزشکی و علوم رفتاری دانشگاه استنفورد، در گفتگو با لایوساینس اظهار داشت که با وجود اینکه همه افراد مبتلا به افسردگی تحت عنوان «اختلال افسردگی عمده» دسته‌بندی می‌شوند، اما تجربیات آن‌ها از افسردگی متفاوت است.
برای تشخیص اختلال افسردگی عمده، بیمار باید حداقل پنج مورد از ۹ علامت افسردگی را به مدت حداقل دو هفته تجربه کرده باشد (مانند خلق‌وخوی افسرده، بی‌خوابی و خستگی). بنابراین، ترکیبات مختلفی از علائم می‌تواند وجود داشته باشد.
در تجزیه‌وتحلیلی جداگانه، پژوهشگران دریافتند که برخی از زیرگروه‌های شناسایی‌شده در مطالعه، به درمان‌های خاصی بهتر پاسخ می‌دهند. برای مثال، بیمارانی که دارای فعالیت بالایی در نواحی شناختی مغز بودند، بهتر از زیرگروه‌های دیگر به داروی ونلافاکسین (دارای نام تجاری اِفِکسور) پاسخ دادند.
این یافته‌ها می‌تواند ازنظر بالینی ارزشمند باشد، زیرا حدود یک‌سوم از افراد مبتلا به افسردگی به درمان‌های رایج پاسخ نمی‌دهند و ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد تا مشخص شود که آیا یک ضدافسردگی خاص موثر است یا خیر.
این ایده که زیرگروه‌های افسردگی که براساس تصویربرداری عصبی شناسایی می‌شوند، ازنظر بالینی و پاسخ به درمان متفاوت هستند، می‌تواند گامی حیاتی به سمت مراقبت‌های شخصی‌‌شده باشد. پژوهشگران قصد دارند رویکرد خود را روی تعداد بیشتری از افراد آزمایش کنند و همچنین پاسخ هر زیرگروه به گزینه‌های درمانی دیگر را بررسی کنند.
یافته‌های پژوهشگران در مجله‌ی Nature Medicine منتشر شده است.
