عبارت مناسب اگر در جای درست استفاده شود، نه‌تنها باعث می‌شود که خردمندتر و دنیادیده‌تر به نظر برسید بلکه درهای تازه‌ای به روی گفت‌وگوها و تجربه‌های تازه بیشتر باز می‌کند.
اصلا منظور استفاده از واژگان قلمبه سمبله و لفاظی‌هایی که کسی متوجه‌اش نمی‌شود نیست. این راز در چند عبارت محدود خلاصه می‌شود. همان‌طور که یک سرآشپز می‌داند چگونه با افزودن چند عدد ادویه غذایی عالی درست کند، عبارات درست نیز می‌توانند به گفت‌وگوی شما طعم و گیرایی بیش‌تری بدهند.
زندگی همینه دیگه!
اگر می‌خواهیم قدری خردمندتر و عاقل‌تر به نظر برسیم چرا با یک اصطلاح رایج در زبان فرانسه شروع نکنیم؟ این عبارت C’est la vie [سِ لَ وی] است که ترجمه‌اش می‌شود: «زندگیه دیگه!» یا «زندگی همینه دیگه!» درواقع با به کار بردن این عبارت تأیید می‌کنیم که همیشه همه چیز بر اساس برنامه‌ها و نقشه‌های ما پیش نمی‌رود اما باید این حقیقت را بپذیریم. اگر این عبارت را در جای درستش استفاده کنیم، نشان می‌دهیم که به درکی فرهنگی از جهان دست پیدا کرده‌ایم. یادتان باشد که برای خردمندتر به نظر رسیدن صرفا نباید چند اصطلاح را آموخت و مدام به کار برد بلکه باید جای درست استفاده از این عبارات را یاد گرفت. دفعه بعدی که دریافتید در موقعیتی قرار گرفته‌اید که اوضاع بر وفق مراد و برنامه‌هایتان پیش نرفته شانه‌ای بالا بیندازید و با خونسردی بگویید: «زندگیه دیگه!»
«لحظه را دریاب»
حتما هزاران بار این اصطلاح را شنیده‌اید. این اصطلاح روی پوسترهای انگیزشی و دیوارهای باشگاه‌های ورزشی چاپ می‌شود و شاید یکی از همین رفقایتان آن را روی بدنش تتو کرده باشد. معادل لاتین این عبارت نیز عبارت معروفِ Carpe Diem [کارپه دیم] است. یعنی در لحظه زندگی کن یا لحظه را دریاب. این عبارت خیلی لطیف به ما یادآوری می‌کند که هر روز طوری زندگی کنیم که گویی آخرین روز زندگی‌مان است و در کل به پربارترین شکل ممکن زندگی کنیم. وارد کردن این عبارت به زبان روزمره، نه‌تنها قدری خردمندی بیشتر به کلام شما اضافه می‌کند بلکه خیلی ظریف نشان می‌دهد که برای خرد باستانی و زندگیِ ذهن‌آگاهانه ارزش قائل هستید. این عبارت یعنی فرصت‌هایی که زندگی هر روز سر راهتان قرار می‌دهد را با آغوش باز بپذیرید. پس دفعه بعدی که خواستید کسی را تشویق کنید تا لحظه را دریابد یا صرفا خواستید قدری خردمندانه‌تر به نظر برسید کافی است بگویید: «لحظه را دریاب!»
«فی نفسه!»
فی‌نفسه یا به خودی‌خود معادل اصطلاحِ لاتینِ Per se [پِر سِه] است. این عبارت می‌خواهد نشان دهد که چیزی یا کاری فی نفسه و بدون عوامل مداخله‌گر خارجی ویژگی‌هایی دارد. مثلا ممکن است بگویید: «این کتاب فی نفسه بد نبود اما باب میل شخصی من نبود!» یعنی این کتاب را اگر بی‌طرفانه و عینی نگاه کنیم شاید ویژگی‌های خوب یک کتاب را داشته باشد اما برای من کتاب جذابی نبود.
استفاده از فی‌نفسه در گفت‌وگوها نشان می‌دهد که شما می‌دانید چطور از ارزش‌های ذاتی یک موضوع صحبت کنید. کاربرد درست این عبارت به گفتار روزمره یا نوشتار شما درجه‌ای بیشتر از خرد و پیچیدگی می‌بخشد.
«گاف دادم!»
تاکنون شده در موقعیتی وارد شوید که به اشتباه یک قانون نانوشته را بشکنید؟ در این مواقع عبارت فرانسویِ Faux pas [فو پَ] به معنای گاف دادم، نقش ایفا می‌کند. این عبارت برای توصیف یک اشتباه یا گاف اجتماعی استفاده می‌شود. همه ما در چنین موقعیت‌هایی بوده‌ایم. مثلا ممکن است به خانمی به اشتباه بگویید حامله‌ای؟ یا به کسی که با پدرش جایی رفته بگویید ایشون پدربزرگت هستن؟ وقتی از واژه «گاف دادم» استفاده می‌کنید درواقع نشان می‌دهید که آنقدر بالغ شده‌اید تا اشتباهات خودتان را بپذیرید. این نشان می‌دهد که خوب تشخیص می‌دهید و مسئولیت اشتباهات خودتان را گردن می‌گیرید.
پس دفعه بعدی که در موقعیتی خجالت‌آور قرار گرفتید، خجالت نکشید. به جای آن بگویید: «او الان فهمیدم که گاف دادم و به خاطرش عذرخواهی می‌کنم.» این عبارتی ساده است اما اثر آن عمیق‌تر است و اصالت و درک شما از هنجارهای اجتماعی را نشان می‌دهد.
«در وصف نگنجد!»
فرانسوی‌ها وقتی که می‌خواهند بگویند چیزی در وصف نگنجد از عبارتِ Je ne sais quoi [ژو نِ سی کوآ] استفاده می‌کنند. این عبارت می‌خواهد بگوید چیزی برای کسی بسیار جذاب، متمایز و خاص است اما او نمی‌داند با چه واژه‌ای این خاص‌بودن را توصیف کند؛ خلاصه که کلام از بیانش عاجز است! مثلا ممکن است بگویید: «این نقاشی در وصف نمیگنجه و زبان از بیان آن قاصره اما قطعا بسیار زیباست!»
استفاده از این عبارت نشان‌دهنده عمق درک و تحسین است. این عبارت قدری خرد بیشتر به زبان شما می‌افزاید و نشان می‌دهد که می‌توانید کیفیات و ویژگی‌های انتزاعی را توصیف کنید.
«زندگی زیباست!»
ایتالیایی‌ها یک عبارت برای بیان «شیرینی و زیبایی زندگی» دارند و آن La dolce vita [لادولچه ویتا] است. درواقع این عبارت با هدف تحسین‌کردن و قدردانی کردن از چیزهای خوب در زندگی و غرق شدن در لذات زندگی استفاده می‌شود. به کار بردن این عبارت در زبان روزمره یعنی شما توانایی ارزش گذاشتن و تحسین کردن زیبایی‌های زندگی را دارید.
ایتالیایی‌ها یک عبارت مشابه دیگر هم دارند که در کنار «لا دولچه ویتا» استفاده می‌کنند و آن La Dolce Far Niente [لادولچه فار نیِنته] است. این عبارت به این معنی است که «هیچ‌کاری نکردن خیلی زیباست!» درواقع خلاصه یک ایده بزرگ است که می‌گوید باید از ساده‌ترین لذات زندگی و زیبایی سکون لذت برد. این عبارت ریشه در فرهنگ و سبک زندگی ایتالیایی دارد و حس درک و فهم اهمیت لذت بردن از چیزهای بسیار ساده و کوچک در زندگی را پررنگ می‌کند. این عبارت در دنیای امروز که با سرعت سپری می‌شود بسیار معنا دارد زیرا بر کند کردن و لذت بردن از آرامش تأکید می‌کند.
«فلسفه وجودی!»
فرانسوی‌ها از عبارت Raison d’être [ریزون دتخ] برای بیان علتِ بقا یا فلسفه وجودی چیزها استفاده می‌کنند. این عبارت به مهم‌ترین دلیل یا هدف یک شخص برای بقا و هستی اشاره می‌کند. این عبارت در بحث‌های پیچیده و جدی فلسفی کاربرد دارد. در گفت‌وگوهای روزمره به این معنی است که فرد عمیقا به جوهر و علت وجودی اشیاء، مفاهیم، اشخاص و فعالیت‌ها فکر می‌کند. استفاده از این عبارت یک لایه روشنفکرانه به گفت‌وگوهای روزمره اضافه می‌کند. به خصوص زمانی که درباره اهداف زندگی، موضوعات وجودی یا انگیزه‌های عمیق شخصی صحبت می‌کنید، این عبارت می‌تواند مناسب باشد.
دیژا وو
این عبارت فرانسوی است اما راهش را به خیلی از زبان‌ها باز کرده است. حس عجیب و مرموز آشناپنداری و تجربه موقعیتی در گذشته، حتی اگر نخستین‌بار است که در لحظه فعلی با آن مواجه می‌شوید.
مثلا دارید نخستین‌بار وارد ساختمانی می‌شود اما در یک آن احساس می‌کنید که این مکان برایتان آشناست و انگار قبلا در این مکان بوده‌اید. به این حس دیژا وو گفته می‌شود. این اصطلاحی روان‌شناسی و سریع‌ترین روش برای بیان تجربه‌های پیچیده انسان است.
قله قاف به رنج سفرش می‌ارزد!
یک اصطلاح لاتین هست که می‌گوید: Ad Astra Per Aspera. معنای تحت‌الفظی آن می‌شود: «به سمت ستارگان از طریق سختی‌ها» یا راه رسیدن به ستارگان از سختی‌ها می‌گذرد. درواقع این عبارت این معنی را می‌رساند که برای رسیدن به ارتفاعات یا اهداف بزرگ و مهم در زندگی که در دوردست‌ها قرار دارند باید سختی‌ها و چالش‌ها و موانع را پشت سر گذاشت.
این عبارت حس تاب‌آوری و بلندپروازی را منتقل می‌کند و این باور را بازتاب می‌دهد که موفقیت و دستاوردهای عالی اغلب درنتیجه تاب‌آوری و غلبه بر موانع به دست می‌آیند. این عبارت به خصوص وقتی درباره پیشرفت فردی، بلندپروازی و آرزوها صحبت می‌شود، عبارتی مناسب است. این عبارت یک حقیقت را درباره تجربه انسانی برملا می‌کند و آن اینکه سفر برای رسیدن به چیزهای عالی اغلب سخت است.
ناب زی!
مردم کاستا‌ریکا یک عبارت معروف درباره «سادگی زندگی یا زندگی ناب» دارند و آن Pura Vida است. این عبارت به خصوص در بافتاری استفاده می‌شود که می‌خواهند همه انواع فرهنگ‌ها و سبک‌های زندگی را ارج بنهند. این عبارت تجسمِ فلسفه زندگی کردن در آسایش، با نگاهی مثبت و مثبت‌اندیشانه است و قدردانی از لذت‌های ساده و خوشی‌های ساده زندگی است.
سخن آخر
قدرت زبان صرفا در توانایی ارتباط برقرار کردن نیست بلکه فهم، همدلی و احترام ما به فرهنگ‌هایی غیر از خودمان را بازتاب می‌دهد. زبان، به طور خلاصه، در اشکال متنوع ابزاری قدرتمند برای ارتباط برقرار کردن با دیگران و بیان نظرات منحصربه‌فرد ما درباره جهان است.
منبع: راهنماتو
