کیست پارااورین یا پاراتوبال، یک کیست کپسولی پر از مایع است که به طور معمول در نزدیکی تخمدان یا لوله فالوپ (لوله رحم) ایجاد میشود و به اندامهای داخلی متصل نمیشود.
این گونه کیستها عمدتاً به صورت خودبخود از بین میروند. کیستهای کوچک پارااورین بیشتر در زنان ۳۰ تا ۴۰ ساله دیده میشوند، در حالی که کیستهای بزرگتر بهطور معمول در سنین پایینتر شناخته میشوند.
علائم
علائم کیست پارااورین معمولاً ناچیز بوده و در کیستهای کوچک، بدون علامت خاصی شناخته نمیشوند. اما در صورت بزرگ شدن کیست، ممکن است باعث درد در منطقه شکمی یا لگنی شود. پزشک با استفاده از روشهای تصویربرداری یا معاینات زنانه عموماً این کیستها را تشخیص میدهد.
علت شکلگیری کیست پارااورین به اتصال با ساختار جنینی به نام کانال ولفن برمیگردد. این کانال که در محل تشکیل اندامهای جنسی مرد قرار دارد، در صورت شروع تشکیل اندامهای جنسی زن از بین میرود. اما در برخی موارد این کانال بقایا به جا میگذارد که ممکن است به کیست پاراتوبال منجر شود.
تشخیص
تشخیص کیست پارااورین معمولاً با استفاده از سونوگرافی لگن یا سونوگرافی شکم، MRI و آزمایشات خون انجام میشود. به هنگام بزرگی کیست یا شکم درد، ممکن است لاپاراسکوپی (با یک برش کوچک در شکم) یا لاپاراتومی (با برش شکمی بزرگتر) برای خارج کردن کیست توصیه شود.
در مورد بدخیمی کیستهای پارااورین، ۲ درصد موارد مشاهده میشود و برای کیستهای کوچکتر از ۵ سانتیمتر، بدخیمی کمتر گزارش شده است. علاوه بر این، کیستهای پارااورین ممکن است منجر به مشکلاتی مانند خونریزی، پیچش، یا پارگی لوله فالوپی شوند. اگر چه این عوارض نادر هستند، اما اگر کیست بزرگ شود، ممکن است فشار روی اندامهای داخلی وارد کند و موجب اختلالات جدی گردد.
روشهای درمان کیست پارااورین
در صورتی که کیست کوچک و بدون علائم باشد، پزشک ممکن است روش انتظار را توصیه کند و توصیه میشود به صورت دورهای جهت بررسی کیست به او مراجعه شود. اما اگر اندازه کیست بیش از ۱۰ سانتیمتر باشد، پزشک پیشنهاد میدهد که کیست خارج شود.
در این صورت، پزشک از یکی از روشهای زیر برای برداشتن کیست استفاده خواهد کرد:
لاپاراسکوپی: این روش نیاز به یک شکاف شکمی کوچک دارد و میتواند تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام شود. این روش نسبت به لاپاراتومی زمان کمتری نیاز دارد.
لاپاراتومی: این روش بیشتر تهاجمی است و نیازمند برش شکمی بزرگ است. این عمل همیشه تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
قبل از انتخاب روش، پزشک شرایط، اندازه و موقعیت کیست را بررسی کرده و در صورتی که به یائسگی نرسیده باشید، از عملی استفاده میکند که تخمدان یا لولههای فالوپی شما را در معرض خطر قرار نگیرند.
آیا کیست پارااورین خطرناک است؟
تاکنون عامل خطر مشخصی برای کیست پارااورین شناخته نشده است. اما در برخی موارد، این کیستها ممکن است نئوپلاسمهای خوشخیم مانند Cystadenoma را به وجود بیاورند که در سونوگرافی معمولاً با ناحیههای mural nodule و گاهی با Septation ظریف مشخص میشوند.
بدخیمی در ۲٪ از کیستهای پارااورین مشاهده شده است، اما در کیستهای کوچکتر از ۵ سانتیمتر، بدخیمی کمتر گزارش شده است. در برخی موارد، این کیستها ممکن است منجر به عوارضی مانند خونریزی داخلی، پیچش (چرخش کیست در پایه)، یا پارگی لوله فالوپی شوند.
اگرچه کیستهای بزرگ نادر هستند، اما غیرممکن نیست که اثرات جانبی به اندامهای داخلی اعمال کنند و فشار بیشتری را به اندامهای زیرین وارد کنند.