ابعاد شکم تنها شاخصی از وضعیت سلامتی نیست؛ به همین دلیل، فرم شکم نیز میتواند اطلاعات مهمی درباره وضعیت سلامت فرد فاش کند. با این حال، توجه به ویژگیهای کلی سلامتی فرد از جمله رژیم غذایی، برنامه ورزشی و ژنتیک ضروری است.
از این نظر، حتی اگر کسی لاغر باشد، ممکن است با مشکلاتی در بدن خود روبهرو شود و به خطر ابتلا به بیماریهایی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد، بیافتد.
بیماریها و مسائل پزشکی مختلف ممکن است تأثیری بر فرم شکم داشته باشند، و تجمع چربی ممکن است نشاندهنده وجود این مشکلات باشد.
فرم شماره 1
یک شکم تخت، که بسیاری به دنبال آن هستند، نماد سازگاری اندام و فعالیت بدنی مناسب است. حضور سیکسپک میتواند نشانهای از درصد کم چربی بدن و فعالیت ورزشی باشد.
در این حالت، ریسک ابتلا به مشکلات پزشکی ناشی از چربی بالا، از جمله فشار خون بالا، دیابت نوع ۲ و سکته کاهش مییابد. با این وجود، شکم تخت تضمین کننده نیست و عواملی همچون رژیم غذایی، ورزش و ژنتیک نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند.
شکم تخت ممکن است نشانهای از سلامت باشد، اما این تنها ناشی از یک عادت زندگی سالم نیست. عوامل دیگر مانند رژیم غذایی، فعالیت بدنی و ژنتیک نیز درکار هستند. بنابراین، توجه به تغذیه مناسب و فعالیت بدنی اهمیت دارد حتی اگر شکم شما تخت باشد.
فرم شماره ۲
اگر به مصرف مشروبات الکل علاقهمندید، ممکن است با این نوع شکل دار شکم آشنا باشید. مصرف بیش از حد الکا ممکن است به تغییر شکل شکم و افزایش وزن منجر شود. اصلیترین دلیل این امر، کالری زیاد محتوای مشروبات الکل است. هر گرم الکل تقریباً ۷ کالری دارد و مصرف الکل ممکن است معادل مقدار چربی خالص باشد. به عنوان مثال، یک جرعه آبجو با کمترین الکل هم میتواند معادل یک قاشق پیتزا کالری داشته باشد، و مصرف کالری یک لیوان بزرگ شراب نیز تقریباً با یک ظرف بستنی برابری دارد. در صورتی که شکم به جلو برآمده باشد و کمر از باسن بزرگتر باشد، این ممکن است نشانه مشکل جدی در وضعیت شکل بدن باشد. چربی شکم، به ویژه چربی احشایی، به دلیل افزایش ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت و مشکلات متابولیکی معمولاً خطرناک است. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف الکل ممکن است ریسک ابتلا به بیش از ۶۰ نوع بیماری را افزایش دهد، شامل بیماریهای روز کبدی، سرطانهای معده، سرطان روده، نقرس، آبمروارید، شکستگیهای استخوانی و ریزش معده.
اگر شکل دادگی شکم با فرم شماره ۲ را دارید، توجه به میزان مصرف الکل خود را مجدداً بازبینی کنید.
فرم شماره ۳
آیا هر بار که شلوار به تن میکنید، قسمتی از پهلوهای شما از بالای شلوار بیرون میآید؟ این بخش از بدن به آن “دستگیرههای عشق” یا “لوزهای عشق” گفته میشود.
دستگیرههای عشق معمولاً ناشی از مصرف اضافی کالری یا عدم سوزاندن کالریهای دریافتی هستند. این انرژی اضافی به شکل چربی در اطراف کمر و باسن تجمع مییابد.
دستگیرههای عشق میتوانند نشاندهنده عدم توازن در تغذیه و فعالیت بدنی باشند، و همچنین ممکن است نشانگر تجمع عمیق چربی در داخل بدن باشند.
عوامل دیگری نیز بر تشکیل دستگیرههای عشق تأثیرگذارند، از جمله هورمونها (به ویژه افزایش کورتیزول، هورمون اضطراب)، سن، کمبود خواب و برخی بیماریها مانند تیروئید کمکار.
گرچه به تنهایی خطرناک نیستند، وجود دستگیرههای عشق ممکن است نشاندهنده ریسک ابتلا به مشکلاتی نظیر فشار خون بالا، کلسترول بالا، بیماریهای قلبی، آپنه خواب، سکته، دیابت نوع ۲، بیماری کبدی، ورم مفاصل و سرطان باشد. کاهش میزان کالری دریافتی و انجام فعالیت ورزشی میتواند به کاهش این دستگیرههای عشق کمک کند.
فرم شماره ۴:
در صورتی که هنگام خم کردن سر به سمت پایین، نتوانید پاهای خود را ببینید، ممکن است شکل شکم شما از نوعی خاص باشد که در آن چربی اضافی دور میانه تنه جمع میشود. این چربی شکمی احشایی، ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت نوع ۲، و سندرم متابولیک را افزایش میدهد. پژوهشها نشان دادهاند که بزرگسالانی که این فرم شکمی را دارند، با ریسک بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی مواجه هستند نسبت به کسانی که دستگیره عشق دارند. دانشمندان تأکید دارند که چربی موجود در زیر پوست، ممکن است به نفع برخی از وظایف بدنی باشد، اما چربی “پنهان” در دور شکم به عنوان یک عامل خطرناک محسوب میشود.
فرم شماره ۵:
نفخ به معنای احساس پربودن شکم به شکلی ناراحتکننده است که ممکن است تغییرات ظاهری ایجاد کند. برخی افراد اظهار داشتهاند که شکم آنها هنگام نفخ جلو میآید و سفت میشود. این احساس معمولاً مشکل جدی نیست، اما ارزش توجه به آن وجود دارد. علت احتمالی آن ممکن است وجود گاز اضافی در داخل شکم باشد که ناشی از برخی از خوراکیها و نوشیدنیها باشد، مانند برخی از سبزیجات و نوشیدنیهای گازدار یا نفخ به علت بلع هوا حین خوردن غذا باشد. این ممکن است ناشی از احتباس آب یا مشکلات گوارشی نیز باشد که شامل یبوست، عدم تحمل به برخی مواد غذایی، سندرم روده تحریکپذیر یا سلیاک میشود. تغییرات هورمونی هم ممکن است باعث تغییرات در فرم شکم و نفخ شود، بهویژه در اطراف دوره پریود. این مسائل ممکن است باعث شود شکم بهطور موقت بادافراز به نظر برسد، اما این ناشی از تجمع چربی نیست. چربی چیزی دائمی است و تحت تأثیر عواملی همچون رژیم غذایی، ورزش و ژنتیک قرار دارد. نفخ که از میان برود، ممکن است نشانگر سرطان تخمدان هم باشد. راههای کاهش نفخ شامل افزایش مصرف فیبر، مصرف بیشتر پروتئین در طول روز، انجام ورزشهای مقاومتی و نوشیدن چای گیاهی میشوند.