جت های جنگنده با یک یا چند موتور جت کار می کنند و از آن ها انتظار می رود که با هواپیماهای دیگر در هوا درگیر شوند. آن ها همچنین برای حمله به اهداف زمینی استفاده می شوند. این هواپیماها سریع، چابک و قوی هستند و توانایی های نبرد و رزمی متعددی دارند.
آیا تا به حال به این فکر کرده اید که کدام جت های جنگنده سریع ترین ها بوده اند؟ بیایید نگاهی به سریع ترین جت های جنگنده جهان بیندازیم.
۱- YF-12
حداکثر سرعت: ۳,۶۶۱ کیلومتر بر ساعت
رکورد ارتفاع: ۸۰,۲۵۸ پا (۲۴,۴۶۳ متر)
نسخه ای از SR – ۷۱ Blackbird به نام YF – ۱۲ وجود داشت که در اینجا منظور ما همان نسخه است. این جنگنده موتورهای توربوجت پس سوز SR – ۷۱J۵۸ را حفظ کرده اما موشک های هوا به هوای Hughes AIM-47 Falcon را نیز به خدمت گرفته بود. ایده ساخت YF – ۱۲ ها برای جایگزینی رهگیرهای دفاع ملی F-106 Delta Dart بود.
با این حال، جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰ و گزارش های سرویس های اطلاعاتی نشان داد که نیازی به یک رهگیر با سرعت ۳,۳۳۰ کیلومتر بر ساعت نیست؛و بدین ترتیبYF – ۱۲ در مرحله نمونه اولیه باقی ماند. با این حال، این نوع رکورد ارتفاع ۸۰،۲۵۸ فوت (۲۴،۴۶۳ متر) را در اختیار داشت که می توانست به ارتفاعی که هر بمب افکن شوروی به آن رسیده بود دست یابد. اکنون چند فروند YF – ۱۲ در موزه هایی مانند موزه ملی نیروی هوایی آمریکا نگهداری می شوند.
۲- MiG-25 و MiG-31
حداکثر سرعت: ۳,۰۰۰ کیلومتر بر ساعت
میگ ۲۵: رهگیر و هواپیمای جاسوسی سوپرسونیک شوروی
میگ-۳۱: رهگیر سوپرسونیک شوروی
میگ ۲۵ فاکسبت دومین جت جنگنده سریع دنیا است. این جت جنگنده توسط شوروی برای رهگیری بمب افکن آمریکایی ماخ ۳ که در نسخه اولیه باقی ماند و جانشین YF-12 که SR-71 Blackbird بود، ساخته شد. اما با تمام تلاش های شوروی، MiG-25 Foxbat با سرعت ۳,۰۰۰ کیلومتر بر ساعت به اندازه کافی سریع نبود. با این حال، میگ -۲۵ قدرت شناسایی و جاسوسی و دارای نسخه آموزشی بود.
با این حال، فاکسبت این تصور را ایجاد کرد که در کنار موشک های زمین به هوای شوروی، پایان زودهنگامی بر سرویس بمب افکن B-58 Hustler با سرعت ماخ ۲ باشد و به منحصرماندن بمب افکن XB-70 Valkyrie با سرعت ماخ ۳ در مرحله نمونه اولیه کمک کرد. موضوع فاکسبت – به علاوه مشکلاتی که آمریکا در آسمان ویتنام داشت – به تولید نسل جدیدی از جنگنده های ساخت آمریکا که هنوز هم در سرویس هستند، کمک کرد.
اما یک خلبان جنگنده جسور روسی به نام ویکتور بلنکو در ششم سپتامبر ۱۹۷۶ و مدت ها پس از اولین پرواز اف -۱۵ ایگل و اف -۱۶ فالکون با یک فروند Foxbat به ژاپن فرار کرد. در بررسی وب سایت HistoryNet.com از بررسی میگ -۲۵ توسط آمریکا و ژاپن پس از فرار بلنکو، مشخص شد که میگ -۲۵ در تمام حوزه ها دارای ضعف عملکردی است، به حدی که بعد از این اطلاعات، توسعه یک نسخه از موشک هوا به هوای آمریکایی AIM-97 Seekbat لغو شد.
به علاوه، به گفته خود خلبانان میگ -۲۵، مشخص شد که میگ -۲۵ با فولاد ضد زنگ و جوشکاری با کیفیت پایین، به علاوه یک رادار بسیار ناکارآمد ساخته شده است.
به این ترتیب شوروی MiG-31 Foxhound را ساخت. میگ -۳۱ همان سرعت میگ -۲۵ را داشت اما یک هواپیمای دو سرنشینه با رادار بسیار بهتر بود که می توانست جت های سریع و موشک های کروز در حال پرواز را هدف قرار دهد. همچنین Foxhound می توانست یک سیستم محدود هشدار و کنترل هوابرد (AWACS) باشد که به هدایت هواپیماهای دیگر کمک می کند – یک بهبود بسیار قابل توجه نسبت به میگ -۲۵.
برخلاف میگ -۲۵، میگ -۳۱ ارتقا یافته بود تا قابلیت چندمنظوره واقعی داشته باشد. میگ -۳۱ موشک های هوا به هوا حمل می کرد اما می توانست موشک های ضد تشعشع، یک توپ و حتی موشک بالستیک Kh-47M2 Kinzhal “Dagger را حمل کند که آن را به یک جنگنده چندمنظوره واقعی تبدیل می کرد.
۳- F-15 Eagle
حداکثر سرعت: ۲,۹۹۵ کیلومتر بر ساعت
اولین پرواز: ۲۷ جولای ۱۹۷۲
بله، جت جنگنده ساخت آمریکا که برای مقابله با میگ -۲۵ فاکسبت طراحی شده بود، سومین جت جنگنده سریع جهان است. جنگنده موسوم به F-15 A/B/C/D air superiority Eagle در نهایت الهام بخش نسخه های بازدارنده/چندمنظوره و E Strike Eagle و اسپین آف های آن شد.
اول اینکه منظور از A/B/C/D چیست؟ اف -۱۵ ایگل دارای نسل اول A / B بود و B نسخه دو سرنشینه بود. اما تا سال ۱۹۷۸، این هواپیما به C / D ارتقا یافت که باز هم منظور از D دو نفره بود و سوخت و قابلیت حمل بار بیشتری را به آن اضافه شده بود. تجهیزات الکترونیکی اضافی در رادار بهبود یافته، اقدامات متقابل الکترونیکی برای جمینگ رادارها و موشک های هدایت شونده با رادار، و غیره و همچنین موتورهای کمی پیشرفته تر در طول سال ها به آن اضافه شده اند.
انگار که این ها کافی نبود، اف -۱۵ ایگل با یک نسخه جنگنده تهاجمی به نام E Strike Eagle یا Mudhen همراه شد. جنگنده تهاجمی از همان سرعت بالا برخوردار بود اما با مخازن سوخت ترکیبی، غلاف های مادون قرمز (IR) برای دوری از زمین و جستجوی اهداف زمینی، رادارهای بهبود یافته برای حملات زمینی بهینه سازی شده و یک جنگنده دو نفره بود.
خود F – ۱۵ E نیز بسته به مشتری، دارای انواع مختلفی با الکترونیک های متفاوت و موتورهای کمی متفاوت تولید می شد، چه این مشتری اسرائیل، کره جنوبی، قطر، عربستان سعودی، سنگاپور و البته ایالات متحده باشد. علاوه بر این، F – ۱۵ E در نوع جدیدی برای ایالات متحده با نام F – ۱۵ EX ایگل ۲ تولید شده است که با تجهیزات الکترونیکی جدیدی مجهز شده و جایگزین F – ۱۵ C / D ها خواهد شد. سرعت همچنان مهم خواهد بود چرا که F – ۱۵ EX قرار است یک هواپیمای دفاعی داخلی باشد، نه فقط یک جنگنده تهاجمی.
۴- Su-27 Flanker
حداکثر سرعت: ۲,۵۰۰ کیلومتر بر ساعت
اولین پرواز: ۲۰ می ۱۹۷۷
پاسخ شوروی به اف -۱۵ ایگل، Su-27 Flanker، چهارمین جت جنگنده سریع جهان است. همانند اف -۱۵ ایگل، فلانکر الهام بخش انواع زیادی از جمله دو نوع تهاجمی دو نفره به نام های Su-30 و Su-34 بوده است. همچنین سوخوی Su – ۲۷ الهام بخش یک نسخه تک صندلی به نام Su-35 شد. اما بر خلاف اف -۱۵ آمریکایی، Su-27 الهام بخش نسخه های مختص جمهوری خلق چین نیز شد که همگی در داخل این کشور ساخته شدند.
هدف از ساخت این جنگنده رهگیری جنگنده هایی مانند MiG-25 و MiG-31 و کسب برتری هوایی بود؛ درست مانند اف -۱۵ ایگل آمریکا.
به طور خلاصه، Flanker اورججینال یک جنگنده برتری هوایی با سرعت بالا و قابلیت چندمنظوره است که الهام بخش نسخه های زیادی مانند Shenyang J-11/-15/-16 توسط چین برای پاسخگویی به نیازش به یک جنگنده تهاجمی و جنگ الکترونیک و رهگیر دریایی سوخو Su – ۳۳ با قابلیت های چندمنظوره محدود شد.
یک نسخه جدیدتر با نام Su-35 Super Flanker نیز وجود دارد که سیستم هدایت پیشرانه و رادار بروزتری داشته و سلاح هایی دارد که روسیه از آن ها در اوکراین برای برتری بر سو-۲۷ ها و دیگر هواپیماهای قدیمی تر این کشور استفاده کرده است.
۵- F-14 Tomcat
حداکثر سرعت: ۲,۴۸۰ کیلومتر بر ساعت
جنگنده F-14 Tomcat ساخت کمپانی گرومن این فهرست را با سرعت ۲،۴۸۰ کیلومتر بر ساعت به پایان می رساند. اف -۱۴ تامکت به عنوان یک رهگیر دریایی پرسرعت طراحی و ساخته شد تا به سراغ بمب افکن های مافوق صوت برود و موشک های کروز با برد بیش از ۱۰۰ کیلومتری AIM-54 Phoenix، و نسخه بعدی AIM-47 Falcon را در اختیار داشت. رادار AN/AWG-9 و نسخه بعدی با نام APG-71 نیز رادار AN/ASG 18 نسخه YF-12 را بهبود بخشیده بودند.
اگرچه اف -۱۴ تامکت تنها سه ارتقا را پشت سر گذاشت – که به مدل D ختم شد – اما این هواپیما برخلاف چهار نمونه دیگر در این فهرست ، الهام بخش جنگنده های اسپین آفی نشد و بیش از یک مشتری بین المللی (نیروی هوایی شاهنشاهی ایران) نداشت؛ ا ف -۱۴ تامکت همچنین یک جنگنده تهاجمی توانمند با قابلیت ریختن دقیق مهمات بر روی هدف در سرویس نیروی دریایی آمریکا در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ بود.
اف – ۱۴ تامکت در چهار فیلم سینمایی The Final Countdown، Top Gun، Executive Decision و به لطف جلوه های ویژه در Top Gun: Maverick حضور داشت.
جایگزین آن با نام F / A – ۱۸ E / F سوپر هورنت ساخت بویئنگ تنها با سرعت ۱,۹۱۵ کیلومتر بر ساعت پرواز می کند. به این دلیل است که سوپر هورنت بهینه سازی شده تا بیشتر یک جنگنده تهاجمی باشد تا یک رهگیر با قابلیت حمله زمینی ثانویه. اف-۱۸ هنوز هم جنگنده سریعی است. داستان هواپیماهای جنگنده امروزی به این صورت است: بسیاری از آن ها اکنون نه برای سرعت بالا بلکه برای ویژگی های دیگری مانند قابلیت مانور، برد و پنهانکاری طراحی شده اند. به این ترتیب، همان آیرودینامیکی که باعث می شود هواپیماها سریع حرکت کند، می تواند از قدرت مانورشان کاسته و از لحاظ سوخت و مهمات محدود کند.
دیگر جت های جنگنده با سرعت بالا:
میگ- ۲۳: ۲,۴۷۰ کیلومتر بر ساعت
میگ-۲۹: ۲,۴۵۰ کیلومتر بر ساعت
اف-۲۲: ۲,۴۰۰ کیلومتر بر ساعت
سوخو-۳۵: ۲,۴۰۰ کیلومتر بر ساعت
میراژ ۲۰۰۰: ۲,۳۳۶ کیلومتر بر ساعت
جی-۱۰: ۲,۳۲۶ کیلومتر بر ساعت
اف-۱۶: ۲,۱۷۸ کیلومتر بر ساعت
میگ-۲۱: ۲,۱۷۵ کیلومتر بر ساعت
سوخو-۵۷: ۲,۱۳۵ کیلومتر بر ساعت
اف-۳۵: ۱,۹۳۱ کیلومتر بر ساعت
سوخو-۳۴: ۱,۹۳۱ کیلومتر بر ساعت
اف-۱۸: ۱,۹۱۵ کیلومتر بر ساعت
رافال: ۱,۹۱۳ کیلومتر بر ساعت
منبع: روزیاتو
