یک ساروپود گیاهخوار که حدود ۱۶۲ میلیون سال پیش در اطراف چین کنونی زندگی میکرد گردنی حدود ۳ متر بلندتر از یک اتوبوس معمولی مدرسه داشت و طولانیترین دایناسور شناخته شده بود.
گردن ۱۵.۱ متری این موجود به آن اجازه میداد در یک نقطه بایستد و پوشش اطراف را بالا ببرد و در عین حال، مقدار غذای مصرفی را برای آن به حداکثر میرساند و همزمان انرژی را حفظ میکرد.ر
بقایای فسیل شده این دایناسور به نام Mamenchisaurus sinocanadorum در سال ۱۹۸۷ میلادی در منطقه شین جیانگ در شمال غربی چین کشف شد و مشخصات آن اولین بار در مقاله علمی در سال ۱۹۹۳ میلادی شرح داده شد. این دایناسور به افتخار تیم مشترک چین و کانادا که این فسیل را کشف کردند به گونهای نامگذاری شد که نام دو کشور در ناماش وجود دارد.
در تجزیه و تحلیل به تازگی منتشر شده از آن فسیل در مجله دیرینه شناسی سیستماتیک در روز چهارشنبه دیرینه شناسان از اسکن توپوگرافی رایانهای استفاده کردند که سه دهه پیش به طور گسترده در دسترس نبود تا M. sinocanadorum را با سایر ساروپودهای مرتبط کشف شده در سالیان اخیر مقایسه کنند.
Mamenchisaurids مهم هستند، زیرا محدودیتهایی را در مورد طول گردن ایجاد نمودند و اولین دودمان ساروپودها بودند که چنین کردند. “اندرو مور” نویسنده ارشد این مطالعه دیرینه شناس و استادیار دانشگاه استونی بروک نیویورک در نتیجهگیری تحقیقی گفته بود: “با گردنی به طول ۱۵ متر به نظر میرسد که Mamenchisaurus sinocanadorum ممکن است رکورددار باشد دست کم تا زمانی که موجودی طولانیتر کشف شود”.
دیرینه شناسان با مطالعه سه مهره حفظ شده نمونه و مقایسه آن با استخوانهای گردن دایناسورهای نزدیک به هم توانستند طول گردن را استنتاج کنند. مور میگوید: “بررسیها نشان داد از نظر تکاملی به خوبی در دودمانی قرار گرفته که میدانیم ۱۸ مهره گردنی دارد”.
او میگوید بلندترین گردن کاملی که دانشمندان ثبت کردهاند متعلق به دایناسور فسیل شدهای به نام Xinjiangtitan است که حدود ۱.۵ متر کوتاهتر از گردن M. sinocanadorum بود.
این مطالعه هم چنین جزئیات جالبی را در مورد این دایناسورهای عظیم نشان داد. استخوانهای M. sinocanadorum مانند اسکلت به جای مغز استخوان که مشخصه استخوانهای اکثر پستانداران است با هوا پر شده بود. سی تی اسکن نشان داد که هوا ۶۹ تا ۷۷ درصد از حجم مهرهها را تشکیل میدهد.
مور میگوید: “احتمالا این سازوکار مهمی برای ساختن چنین گردن بلندی است، زیرا چنین گردنی بسیار سنگین خواهد بود”.
مور میگوید علیرغم آن که برخی از گونههای ساروپود ممکن است دارای گردنی بوده باشند که به شکل قو قائم شده است مطالعات بیومکانیکی نشان میدهد که گردن Mamenchisaurid با زاویه ۲۰ تا ۳۰ درجه بالاتر از سطح افقی قرار داشته است.
با این وجود، حتی در این زاویه نسبتا کم عمق نیز طول بیش از حد گردن هم چنان بدان معناست که سر حیوان میتواند به ارتفاع حدود ۷.۵ متر تا ۱۰ متر از سطح زمین برسد.
بر اساس این مطالعه سازگاریهای تکاملی ساروپود، اندازه غول پیکر و رژیم گیاهخواری آن هیچ معادل مدرنی ندارد. با این وجود، دودمان این دایناسورهای گردن دراز بسیار موفق بود. گونههای مختلف ساروپود در اوایل دوران دایناسورها ظاهر شدند و تا زمان انقراض خود در ۶۶ میلیون سال پیش رشد کردند.
آنان ظاهرا به خوبی مهندسی شده بودند تا در جمع آوری مواد غذایی کارآمد باشند و این کاری است که گردن شان به آن موجودات اجازه میداد تا انجام دهند این که از پوشش گیاهی اطراف خود بخورند و سپس صرفا در صورت لزوم حرکت کنند.