تا همین سه سال پیش، کمتر کسی با هوش مصنوعی، خصوصاً هوش مصنوعی مولد (Generative AI) آشنایی داشت. اما امروزه به نظر می‌رسد هیچ شرکتی بدون بهره‌گیری از هوش مصنوعی مولد قادر به ادامه حیات خود نیست.
در کنار هیجان استفاده از هوش مصنوعی، ابهامات و سوءتفاهم‌های بزرگی نیز وجود دارد. در این مقاله به بررسی بزرگ‌ترین باورهای غلط در مورد هوش مصنوعی می‌پردازیم تا درباره این انقلاب جسورانه در فناوری، درک صحیحی پیدا کنیم. با ما همراه باشید.
هوش مصنوعی مولد به‌اندازه انسان هوشمند است
مقاله را با بزرگ‌ترین سوءتفاهم و باور غلط در مورد هوش مصنوعی شروع می‌کنیم، اینکه «هوش مصنوعی می‌تواند به‌اندازه انسان باهوش باشد.»
هوش مصنوعی مولد، مانند چت جی‌پی‌تی، برخی از توانایی‌های شناختی انسان را تقلید می‌کند، مانند درک و تولید زبان اما هوش انسان‌ها بسیار پیچیده‌تر و فراتر از این است. ما توانایی استدلال منطقی، تفکر خلاق، درک احساسات، درک شهودی نسبت به وقایع، یادآوری اطلاعات و برقراری ارتباط مؤثر با همنوعان و حتی غیر همنوعان خود را داریم.
هوش مصنوعی مولد تنها در برخی از این توانایی‌ها، مانند ارتباط و حافظه، عملکرد قابل قبولی دارد و سایر کارها را بسیار ساده‌تر از ما انجام می‌دهد. زمانی که چت جی‌پی‌تی به یک سؤال پاسخ می‌دهد، درواقع بر اساس الگوهایی که قبلاً دیده است، پاسخی را حدس می‌زند که حتی خودش نیز از درستی آن مطمئن نیست. بنابراین هوش آن بسیار محدودتر از هوش انسان است.
هوش مصنوعی به‌طورکلی جایگزین کارهای خلاقانه خواهد شد
فرض کنیم کامپیوترها بتوانند داستان بنویسند و نقاشی بکشند، آیا این اتفاق یعنی ما دیگر به نویسندگان و انسان‌های هنرمند نیازی نداریم؟ پاسخ ساده است: چرا، نیاز داریم.
هوش مصنوعی مولد همه انتظارات ما از هوش یا خلاقیت را برآورده نمی‌کند. اگر تجربه تولید محتوا با هوش مصنوعی را داشته باشید، قطعاً تائید می‌کنید که این محتواها بی‌روح و فاقد ویژگی‌های انسانی هستند.
انسان‌های هنرمند و یا افرادی که در حوزه کاری خود، محتواهای خلاقانه تولید می‌کنند نباید از هوش مصنوعی مولد بترسند. AI می‌تواند یک رمان فرمولی یا یک تصویر کلیشه‌ای را سریعاً تولید کند، اما هنوز از خلق آثار هنری که الهام‌بخش باشد و ما را به تفکر وادار کند، عاجز است.
هوش مصنوعی مولد تنها کلمات و تصاویر تولید می‌کند
اکثر مردم فکر می‌کنند هوش مصنوعی فقط عکس و متن تولید می‌کند اما کارهایی که هوش مصنوعی انجام می‌دهد به‌مراتب بیش از این است.
به طور مثل، می‌دانستید که از هوش مصنوعی برای ایجاد داروهای جدید (از جمله یک درمان جدید برای سرطان) نیز استفاده شده است؟ هوش مصنوعی در حال ورود به حوزه‌هایی حساس‌تر و اثربخش‌تر در زندگی انسان‌هاست. چند نمونه از کارهای دیگری که هوش مصنوعی تاکنون انجام داده و در حال انجام آن است:
ایجاد داده‌های مصنوعی برای آموزش الگوریتم‌ها و انجام تحلیل‌های آماری
برنامه‌نویسی
طراحی وب‌سایت
ایجاد طرح‌های اولیه از ساختمان‌ها تا طراحی محصول
امکان ترکیب با دستگاه‌های چاپ سه‌بعدی و تولید اشیاء فیزیکی واقعی
و…
هوش مصنوعی مولد به حضور انسان نیاز ندارد
این چهارمین سوءتفاهم بزرگ در رابطه با هوش مصنوعی است.
وقتی به خروجی هوش مصنوعی مولد فکر می‌کنیم، ممکن است تصور کنیم که همه‌چیز کاملاً خودکار است و به انسان نیازی نیست اما این تصور حداقل در حال حاضر کاملاً غلط است.
حتما می‌دانید که هوش مصنوعی مولد خیلی اوقات پاسخ‌های اشتباهی می‌دهد یا چیزهایی از خودش درمی‌آورد و دچار پدیده‌ای می‌شود که به هذیان (hallucination) معروف است. بنابراین برای انجام هر کار مهمی، حضور یک انسان و صحت‌سنجی نتیجه کار هوش مصنوعی، الزامی است.
همچنین حضور انسان در هر مرحله از فرآیند‌های کار با هوش مصنوعی برای اطمینان از استفاده منصفانه، اخلاقی و مسئولانه از هوش مصنوعی ضرورت دارد. خصوصا در کارهایی مانند تصمیم‌گیری در حوزه‌های بهداشت، حوزه‌های مالی، منابع انسانی یا اجرای قانون استفاده شود.
هوش مصنوعی مولد یک فناوری جدید است
پنجمین باور غلط در مورد هوش مصنوعی، جدید بودن آن است. ممکن است فکر کنید که هوش مصنوعی مولد با ظهور چت جی‌پی‌تی در اواخر سال ۲۰۲۲ وارد جهان شد، اما اصلاً این‌طور نیست.
اولین آزمایش‌ها با چت‌بات‌های هوش مصنوعی در ۱۹۶۰ و با برنامه‌هایی مانند الیزا (Eliza) انجام شد که سعی داشت مثل انسان حرف بزند. نمونه‌های اولیه موسیقی تولید شده توسط هوش مصنوعی در دهه ۱۹۷۰ ظهور کرد، مانند آزمایش‌های دیوید کوپ در Experiments in Musical Intelligence که هدف آن تقلید سبک آهنگسازان مشهور بود. اولین تولیدکنندگان تصویر هوش مصنوعی نیز در اوایل دهه ۱۹۹۰ ظاهر شدند، مانند آرون (AARON) که توسط هنرمندی به نام هارولد کوهن ساخته شده بود.
بنابراین جدیدترین چیزها در مورد هوش مصنوعی، قدرت پردازش بالا، هماهنگی هوش مصنوعی با فناوری رایانش ابری و عمومی شدن آن است. هوش مصنوعی بیشتر از آنکه یک اختراع جدید باشد، هماهنگی بسیاری از فناوری‌های قدیمی با یکدیگر است.
هوش مصنوعی، ماشین لرنینگ و دیپ لرنینگ یکی هستند
سوءتفاهم بزرگ بعدی، مشابه دانستن هوش مصنوعی با یادگیری ماشین (machine learning) و یادگیری عمیق (deep learning) است درحالی‌که این موارد، معناهای متفاوتی دارند:
– هوش مصنوعی (Artificial Intelligence یا AI): مفهوم گسترده‌تری است که به توانایی ماشین‌ها در شبیه‌سازی هوش انسانی اشاره دارد. این موضوع شامل طیف وسیعی از فعالیت‌ها از جمله یادگیری، استدلال، حل مسئله و درک زبان طبیعی انسان است.
– ماشین لرنینگ (Machine Learning یا ML): زیرمجموعه‌ای از هوش مصنوعی است که به ماشین‌ها امکان می‌دهد از داده‌ها بیاموزند و بدون برنامه‌نویسی و بدون دخالت مستقیم انسان، بهبود پیدا کنند. ماشین لرنینگ به الگوریتم‌هایی گفته می‌شود که به کامپیوترها اجازه می‌دهند تا از روی داده‌ها الگوهایی را بیابند و بر اساس آن الگوها، پیش‌بینی‌ها یا تصمیم‌گیری‌هایی را انجام دهند.
– دیپ لرنینگ (Deep Learning): زیرمجموعه‌ای از ماشین لرنینگ است که از شبکه‌های عصبی مصنوعی چندلایه برای یادگیری ویژگی‌های پیچیده استفاده می‌کند. دیپ لرنینگ از ساختار مغز انسان الهام گرفته شده و به ماشین‌ها اجازه می‌دهد وظایف پیچیده‌ای مانند تشخیص تصویر، پردازش زبان طبیعی و تولید محتوا را با دقت بسیار بالایی انجام دهند.
باورهای غلط در مورد هوش مصنوعی در یک نگاه
در این مقاله به 6 باور غلط در رابطه با هوش مصنوعی پرداختیم که باعث بروز سوءتفاهم‌های بزرگی در رابطه به هوش مصنوعی شده است. بیایید این 6 باور را مرور کنیم:
- «هوش مصنوعی مولد به‌اندازه انسان هوشمند است.» کاملاً غلط است
- «هوش مصنوعی به‌طورکلی جایگزین کارهای خلاقانه خواهد شد.» اصلاً این‌طور نیست
- «هوش مصنوعی مولد تنها کلمات و تصویر تولید می‌کند.» خیلی بیشتر از این است
- «هوش مصنوعی مولد به حضور انسان نیاز ندارد.» فعلاً که این‌طور نیست
- «هوش مصنوعی مولد یک فناوری جدید است.» حداقل 80 ساله است
- «هوش مصنوعی، ماشین لرنینگ و دیپ لرنینگ یکی هستند.» به هم مرتبط هستند و با هم فرق دارند
امیدواریم با مطالعه این مقاله کمک کرده باشیم که درک صحیحی از هوش مصنوعی پیدا کنید.
