/

با کمک هوش مصنوعی، سرانجام محل دفن افلاطون کشف شد!

به‌گفته‌ی محققان ایتالیایی، رمزگشایی یک طومار باستانی محل دفن افلاطون، فیلسوف مشهور یونانی را آشکار کرده است.

براساس بیانیه‌ی ترجمه‌شده‌ی شورای تحقیقات ملی ایتالیا، گرازیانو رانوکیا، فیلسوف دانشگاه پیزا و همکارانش از هوش مصنوعی برای رمزگشایی متون حفظ‌شده روی قطعات یک پاپیروس استفاده کردند. این پاپیروس سوخته در شهری به‌نام هرکولانیوم (Herculaneum)، یکی از سکونتگاه‌های روم باستان در نزدیکی پمپئی، کشف شد.

هرکولانیوم نیز مانند پمبئی در سال ۷۹ پس از میلاد، دراثر فوران کوه وزوو که منطقه را زیر خاکستر و جریان‌های آذرآواری دفن کرد، تخریب شد. یکی از طومارهایی که براثر فوران وزوو به خاکستر تبدیل شد، شامل نوشته‌های فیلسوفی به‌نام فیلودموس گادار است که در آتن تحصیل می‌کرد و بعدها زندگی خود را در ایتالیا ادامه داد. این فیلسوف اپیکوری (اپیکوریسم به‌عنوان فلسفه‌ی لذت‌گرایی شناخته می‌شود) بین سال‌های ۱۱۰ تا ۳۰ پیش از میلاد می‌زیست.

طومار کشف‌شده که به نام «تاریخ آکادمی» معروف است، علاوه‌بر ارائه‌ی جزئیات مربوط به آکادمی تاسیس‌شده توسط افلاطون در قرن چهارم پیش از میلاد، اطلاعاتی در مورد زندگی افلاطون و محل دفن او نیز ارائه می‌دهد.

مورخان پیش از این می‌دانستند که افلاطون، شاگرد بزرگ سقراط که فلسفه‌های خود را نیز مانند استادش به رشته‌ی تحریر درمی‌آورد، در یک آکادمی که سرداری رومی به‌نام سولا در سال ۸۶ پیش از میلاد ویران کرد، به خاک سپرده شده است؛ اما محققان مطمئن نبودند افلاطون که در سال ۳۴۷ یا ۳۴۸ درگذشت، دقیقا در کدام قسمت آکادمی مدفون است.

محققان اکنون به لطف پیشرفت تکنولوژی، از تکنیک‌های پیشرفته‌ای چون تصویربرداری نوری فروسرخ و فرابنفش، دمانگاری و توموگرافی برای خواندن پاپیروس باستانی استفاده کردند. درحال‌حاضر این پاپیروس بخشی از مجموعه‌ای است که در کتابخانه‌ی ملی ناپل ایتالیا قرار دارد. محققان تاکنون هزار کلمه یا تقریبا ۳۰ درصد از متن نوشته‌شده توسط فیلودموس را شناسایی کرده‌اند.

محققان در بیانیه‌ی خود می‌نویسند: «ازجمله مهم‌ترین اخباری که در پاپیروس می‌خوانیم این است که افلاطون در باغی که در آکادمی آتن در نزدیکی به‌اصطلاح Museion یا معبد مقدس موساها (پری‌های نیمه‌خدایان اساطیری یونان) برای او درنظر گرفته شده بود، دفن شده است. این باغ منطقه‌ای خصوصی است که برای مدرسه‌ی افلاطونی درنظر گرفته شده بود. تاکنون فقط به‌طور کلی می‌دانستیم که افلاطون در داخل آکادمی دفن شده است.»

در متن روی پاپیروس چگونگی فروخته‌شدن افلاطون به‌عنوان برده بین سال‌های ۳۰۹ تا ۴۰۴ پیش از میلاد نیز نوشته شده است. پیش‌ازاین تصور می‌شد که این واقعه در سال ۳۸۷ قبل از میلاد اتفاق افتاده است. براساس بیانیه‌ی محققان، بخش دیگری از متن ترجمه‌شده به توصیف گفتگوی بین شخصیت‌ها می‌پردازد. افلاطون در این گفتگو نسبت به توانایی‌های موسیقیایی و موزون یک موسیقی‌دان بربر اهل تراکیه، ابراز بی‌تفاوتی می‌کند.

این نخستین‌بار نیست که محققان از هوش مصنوعی برای خواندن طومارهای باستانی نجات‌یافته از فوران کوه وزوو استفاده می‌کنند. پژوهشگران در اوایل سال جاری طومار متفاوت دیگری را رمزگشایی کردند. این طومار در جریان فوران آتشفشان در ویلایی نزدیک به خانه‌ی متعلق به پدرزن ژولیوس سزار سوخته بود.