شاید در سرزمین خورشید تابان ریشه داشته باشد اما گودزیلا حالا هیولایی مشهور بوده و طرفداران بیشماری در سراسر جهان دارد.
کشور ژاپن نمادهای بسیاری دارد که برای مثال می‌توان به گل داوودی (نشان امپراتوری ژاپن)، شکوفه‌های زیبای درخت گیلاس، پرچم آفتاب تابتان و کوه فوجی اشاره کرد. به این موارد باید گودزیلا (Godzilla) یا گوجیرا (Gojira) را اضافه کرد که ذهن هر فردی را به سمت ژاپن می‌رود. این موجود حدوداً ۷ دهه پیش برای نخستین بار روی پرده نقره‌ای آمد و طی این مدت، آثار بیشماری با محوریت یا با حضورش ساخته شده‌اند. از همین رو، کمتر کسی را می‌توانید پیدا کنید که نامش را نشنیده یا آن را در تلویزیون ندیده باشد.
حتی اگر از طرفداران پر و پاقرص گودزیلا باشید، بدون شک مواردی در تاریخ ۷۰ ساله این موجود هست که احتمالاً از آن‌ها مطلع نبودید. در ادامه مقاله قصد داریم برخی از این موارد را مرور کنیم.
قد گودزیلا
قد گودزیلا از آن دسته مواردی است که توافق کردن درباره‌اش بسیار سخت است. با این حال، سر یک چیز توافق وجود دارد: قدش کم نمی‌شود اما زیاد، چرا! گودزیلا در نخستین حضورش روی پرده نقره‌ای (Godzilla 1954) حدودا ۵۰ متر بود اما این رقم طی چند دهه گذشته و در فیلم‌های متفاوت فرق داشت. حتی گاهی اوقات قد این موجود عظیم الجثه در صحنه‌های مختلف «یک» فیلم با همدیگر فرق داشتند.
بد نیست بدانید نسخه آمریکایی گودزیلا در فیلم Godzilla 2014 حدوداً ۱۰۸ متر قد داشت اما در فیلم Godzilla vs Kong با قدی حدوداً ۱۱۹ متری به تصویر کشیده شد. در ضمن، این تایتان قدرتمند در فیلم Godzilla Minus One که سال گذشته میلادی اکران شد و همه را غافلگیر کرد، حدوداً ۵۰ متر قد دارد.
سرقت لباس گودزیلا
یکی از لباس‌هایی که برای نمایش گودزیلا جلوی دوربین استفاده می‌شد، در سال ۱۹۹۲ میلادی از گاراژ شرکت توهو (صاحب امتیاز گودزیلا) به سرقت رفت؛ لباسی که ۳۹ هزار دلار (در حدود ۲ میلیارد تومان) ارزش داشت. سارقان طی اتفاقاتی نامشخص لباس را گم کردند تا نهایتاً در سواحل دریاچه اوکوتاما پیدا شود.
گودزیلا یک تهدید بود، نه قهرمان
گودزیلا در نخستین فیلم‌ها بعنوان یک موجود غول پیکر و ویرانگر به تصویر کشیده می‌شد و به مرور زمان به لیست ضدقهرمانان و حتی قهرمانان راه یافت. ریشه تغییر رویکرد نسبت به تایتان را می‌توان در فیلم Ghidorah 1964 جستوجو کرد. گودزیلا در این فیلم مقابل تهدیدی بسیار بزرگ قرار گرفته و انسان‌ها را از نابودی حتمی نجات می‌دهد.
ستاره‌ای در پیاده روی مشاهیر هالیوود
اگرچه گودزیلا یک هیولای ژاپنی محسوب می‌شود، تاثیر غیرقابل انکاری روی صنعت فیلمسازی هالیوود داشته است. همچنین به محبوبیتی بسیار زیادی در میان مخاطبان سراسر جهان دست یافته و به همین دلیل، کم لطفی است اگر او را بعنوان یک سلبریتی در نظر نگیریم!
بواسطه تاثیراتی که روی فرهنگ عامه و صنعت سینما داشته، هیولای ژاپنی در سال ۲۰۰۴ میلادی ستاره خود را در پیاده روی مشاهیر هالیوود دریافت کرد.
نامگذاری پرابهام!
بسیاری از افرادی که اطلاعات کافی ندارند، کلمه گودزیلا (Godzilla) را مارمولک پادشاه، پادشاهِ مارمولک‌ها، خدای مارمولک‌ها یا موارد مشابه ترجمه می‌کنند. چنین ترجمه‌هایی در نگاه اول منطقی بنظر می‌رسند؛ زیرا گودزیلا شباهت زیادی به مارمولکی عظیم الجثه دارد.
گودزیلا در میان مخاطبان ژاپنی با نام گوجیرا (Gojira) شناخته شده که ترکیبی از دو کلمه Gorilla و Kujira است؛ کلماتی که به معنای گوریل و وال آبی هستند. گودزیلا مانند گوریل موجودی عظیم الجثه بوده و مانند وال آبی خواستگاهش به آب برمی‌گردد.
اینکه سازندگان فیلم Godzilla 1954 چطور به نام گوجیرا رسیدند، همچنان محل بحث است. با این حال، داستانی وجود دارد که بر اساس آن گوجیرا نام مستعار یکی از کارکنان شرکت توهو (سازنده فیلم Godzilla 1954) بود. بخاطر جثه‌اش، برخی از کارکنان او را با گوریل مقایسه می‌کردند و برخی دیگر هم او را با کوجیرا. این دو کلمه به مرور زمان ترکیب شد و نام مستعار این کارمند، یعنی گوجیرا را بوجود آورد. از آنجایی که اسم جالبی بود، دست اندرکاران تصمیم گرفتند انتخابش کنند. این داستان توسط ایشیرو هوندا (Ishiro Honda)، کارگردان Godzilla 1954 مطرح شد. با این حال، همسرش در یک مصاحبه با بی بی سی آن را رد کرد و گفت کارمندان توهو به ساخت داستان‌های تخیلی علاقه داشتند و ماجرایی هم که گفته شد، واقعی نیست.
قرار نبود به دایناسورها شباهت داشته باشد!
طبق اطلاعات رسمی، دست اندرکاران Godzilla 1954 در ابتدا قصد داشتند هیولای فیلمشان را بعنوان یک اختاپوس جهش یافته و عظیم الجثه به تصویر بکشند اما در نهایت تصمیم گرفته شد ظاهرش به دایناسورها شبیه باشد.
نفس اتمی
نفس اتمی (Atomic Breath)، نمادین‌ترین قدرت گودزیلا محسوب شده و تقریباً همه مخاطبان او را با آن می‌شناسند. نفس اتمی در واقع انرژی‌ای است که به واسطه واکنش‌های هستهای در داخل بدن تولید شده و به شکل پرتابه‌ای از دهانش خارج می‌شود. نمایش نفس اتمی در شرایط کنونی نسبتاً راحت بوده و کارگردان می‌تواند با کمک تیم جلوه‌های ویژه بصری آن را به تصویر بکشد اما سازندگان دهه‌ها پیش چطور آن را جلوی دوربین به نمایش در می‌آوردند؟ در پاسخ باید گفت دست اندرکاران در دهه‌های گذشته از جلوه‌های میدانی مانند شعله‌های آتش برای نمایش نفس اتمی استفاده می‌کردند.
حضور بی‌شمار گودزیلا در همه جا!
محبوبیت پادشاه هیولاها باعث شد طی دهه‌های گذشته به مدیوم‌های مختلف رفته و آثار متفاوتی بر اساس آن ساخته شوند؛ برای مثال، می‌توان به فیلم‌های سینمایی، سریال‌های تلویزیونی، کمیک بوک، بازی‌های ویدیویی، پارک تفریحی و حتی موسیقی اشاره کرد.
جدا از آثاری که با محوریت تایتان محبوب ساخته شده‌اند، آثار بسیار زیادی هستند که گودزیلا در آن‌ها کمئو (حضوی کوتاه و افتخاری) داشت؛ برای مثال می‌توان فیلم Ready Player One، انیمه My Hero Academia، انیمیشن The Simpsons و انواع تبلیغات را نام برد. همین گستره بالای حضور در رسانه‌های مختلف باعث شده هر فردی حداقل یکبار در عمرش این موجود را دیده باشد.
گودزیلا، شهروند رسمی ژاپن!
رابطه گودزیلا و مردم ژاپن در رسانه جای تعریفی ندارد. تایتان مزبور طی دهه‌های گذشته با هیولاهای دیگر، بیگانگان و ربات‌ها مبارزه کرده و در جریان درگیری‌ها، ژاپن و شهرهایش را بار و بارها به نابودی کشانده است. به بیان دیگر، می‌توان گفت ذره‌ای از خاک این کشور از شر پاهای عظیم الجثه او در امان نبوده است.
شرایط در دنیای واقعی کاملاً متفاوت بوده و مردم کشور ژاپن عاشق گودزیلا هستند، تا جایی که او در سال ۲۰۱۵ میلادی رسماً بعنوان شهروند پذیرفته شد.
عادت‌های غذایی
گوجیرا در ۷۰ سال گذشته در آثار زیادی حضور یافته و طرفداران پر و پاقرض سعی کرده‌اند با بررسی آن‌ها به عادت‌های غذایی این موجود عظیم الجثه پی ببرند. با توجه به نکات و اطلاعات موجود، می‌توان گفت تشعشعات هستهای اصلیترین غذای گودزیلا بوده و برای بزرگ شدن یا التیام زخم‌ها به آن نیاز دارد. او همچنین در برخی فیلم‌ها از موجودات دریایی تغذیه کرده است. یکی دیگر از عادت‌های غذایی، نخوردن انسان‌ها است. اگرچه این موجود عظیم الجثه علاقه زیادی به تخریب ساختمان‌های مرتفع دارد، هرگز انسانی را نبلعیده است. به هر حال، قهرمان ساختن از موجودی که جان انسان‌ها را می‌گیرد، غیرممکن است.
گوجیرا علاقه‌ای به صبر ندارد!
اینطور که بنظر می‌رسد، گوجیرا علاقه‌ای به انتظار برای هنرنمایی روی پرده نقره‌ای ندارد. کوتاهترین فاصله بین اکران دو فیلم متفاوت این موجود ۶ ماه بوده که در سال ۲۰۱۸ میلادی ثبت شد. البته در سال ۱۹۶۴ میلادی هم دو فیلم گودزیلا به سینماها آمد اما فاصله زمانی بینشان حدوداً ۸ ماه بود. همچنین ۸ فیلم گودزیلا در دهه ۶۰ میلادی اکران شدند که یک رکورد محسوب می‌شود.
کم حرف و ساکت!
اگر بحث سر قهرمانان کم حرف و ساکت باشد، گودزیلا بدون شک برنده است. اگرچه این موجود نمی‌تواند صحبت کند، دلیل بر عدم توانایی‌اش در تولید صدا نیست. تایتان محبوب یک غرش قابل تشخیص و غیرمتعارف داشته که طی دهه‌های گذشته به یکی دیگر از ویژگی‌های نمادینش تبدیل شده است.
گودزیلا در دنیای واقعی
کنت کانپتر، یک دیرین شناس بوده و در سال ۱۹۹۷ میلادی یکی از گونه‌های دایناسورها را گوجیراسور نامگذاری کرد؛ کلمه‌ایی که به معنای مارمولک گودزیلایی است. گوجیراسور به دوره تریاس (۲۳۰ میلیون سال پیش) تعلق داشته بواسطه قد و وزن خود بزرگترین دایناسور در میان تروپوداها محسوب می‌شود. همین جثه بزرگ هم باعث شد برای نامگذاری‌اش از گودزیلا الهام گرفته شود.
گودزیلا قدیمی‌ترین فرنچایز جهان است
فرنچایز، یکی از کلمه‌های محبوب در میان تهیه کنندگان سینما است. به هر حال، به واسطه ساخت آن‌ها می‌توانند پول بیشتری به جیب بزنند. همین موضوع هم باعث شده ساخت آثار اورجینال و غیردنباله به میزان نگران کننده‌ای طی سال‌های گذشته کاهش یابد.
برخی از فرنچایز‌ها مانند Marvel Cinematic Universe یا MonsterVerse طی یک دهه گذشته ساخته شده‌اند. برخی دیگر مانند جنگ ستارگان (Star Wars) و جیمز باند (James Bond) هم به قرن بیستم تعلق دارند. با این حال، گودزیلا قدیمی‌ترین فرنچایز سینمایی در جهان است و قدمتی حدوداً ۷۰ ساله دارد.
الهام از غرب!
اگرچه گودزیلا تاثیر بسیاری بر فرهنگ عامه آمریکا و حتی صنعت فیلمسازی آن داشته، ریشه این موجود عظیم الجثه به خود غرب برمی‌گردد. به بیان دقیقتر، فیلم Godzilla 1954 تحت تاثیر The Beast from 20,000 Fathoms ساخته شد که یک سال قبلتر در آمریکا اکران شده بود. این اثر قصه درباره مارمولک عظیم الجثه‌ای بنام ریدسورس است که در اثر آزمایش هستهای از بند یخبندان آزاد شده و به نیویورک که روزگاری محل زندگی‌اش بوده حمله ور می‌شود.
بسیاری از مخاطبان عام سینما گودزیلا را قدیمی‌تر از کینگ کونگ می‌دانند اما بد نیست بدانید گوریل غول پیکر نخستین بار با نمایش فیلمی سینمایی در سال ۱۹۳۳ میلادی به جهانیان معرفی شد.
کراس اورهای عجیب و غریب
محبوبیت بسیار بالای گوجیرا باعث شده با شخصیت‌ها و فرنچایزهای دیگر کراس اور داشته باشد. یکی از غیرمنتظره‌ترین کراس اورها با ابرقهرمانان مارول بوده که در قسمت‌های ۲۳ و ۲۴ کمیک بوک Godzilla: King of the Monsters به تصویر کشیده شد. اگرچه تمامی اعضای قدرتمند انتقام جویان مقابلش قرار دارند، هیچ کدام قادر نیستند جلوی این موجود عظیم الجثه را بگیرند.
یکی دیگر از کراس اورهای عجیب، انیمیشن کوتاه و سیاه و سفید Bambi Meets Godzilla است که سال ۱۹۶۹ میلادی منتشر شد. بله، درست خواندید، این اثر درباره ملاقات گودزیلا و بامبی، همان گوزن دوست داشتنی است. در ضمن، در یک برهه زمانی بحث‌هایی برای ساخت فیلم Batman vs. Godzilla صورت گرفته بود.
کوئنتین تارانتینو و علاقه به ساخت فیلمی درباره گودزیلا
آثاری که روی گودزیلا تمرکز دارد، در ابتدا بعنوان فیلم‌های درجه ب شناخته می‌شدند؛ آثاری که بودجه کمی دارند. محبوبیت گودزیلا و فیلم‌هایش باعث شد در گذر زمان به لیست فیلم‌های درجه الف انتقال پیدا کرده و بودجه‌های کلانی برایشان در نظر گرفته شود.
محبوبیت بالای گودزیلا باعث شد فیلمسازان زیادی به ساخت اثری درباره‌اش تمایل نشان دهند که یکی از آن‌ها کوئنتین تارانتینو (Quentin Tarantino) بود. با توجه به مصاحبه‌ای در سال ۲۰۰۴ میلادی، او قصد داشت فیلمش را Living Under the Rule of Godzilla گذاشته و جهانی را به تصویر بکشد که گودزیلا بر آن حکمفرمایی می‌کند. اگرچه ایده‌اش هرگز رنگ واقعیت به خود نگرفت، ایده مشابهی را در فرنچایز مانسترورس می‌بینیم.
احساسات، بی احساسات!
نفس اتمی یا غرش قابل تشخیص، تنها ویژگی‌هایی نیستند که گوجیرا را از دیگر موجودات عظیم الجثه متمایز می‌کند؛ موجوداتی که تنها خوی حیوانی داشته و دنبال شکار هستند تا سیر شوند.
آدام وینگارد (Adam Wingard) کارگردان دو فیلم Godzilla vs. Kong و Godzilla x Kong: The New Empire بوده و در یکی از مصاحبه‌های خود از تنها شرط شرکت توهو برای ساخت فیلمی با محوریت گودزیلا پرده برداشت. طبق توضیحات او، مدیران توهو گودزیلا را بعنوان نیروی طبیعت و موجودی خداگونه در نظر گرفته و به همین دلیل نباید مانند انسان‌ها یا دیگر موجودات احساسات داشته باشد.
واکنش ژاپنی‌ها به بی احترامی آمریکایی‌ها!
مانسترورس اولین تلاش هالیوود برای ساخت یک فیلم با محوریت گودزیلا نیست. تری استار پیکچرز با همکاری چند استودیوی دیگر حدوداً سه دهه پیش فیلم Godzilla را ساخت و در سال ۱۹۹۸ میلادی روی پرده نقره‌ای آورد؛ اثری که با وجود رسیدن به مرز سوددهی، مطابق انتظارات ظاهر نشد تا برنامه ریزی‌ها برای ساخت دنباله‌ها متنفی شود.
سازندگان فیلم Godzilla 1998 تغییرات زیادی در گوجیرا به وجود آوردند؛ از نمایشش بعنوان موجودی شبیه به تی رکس گرفته تا علاقه شدید آن به ماهی و «تخم گذاری»! استودیو توهو می‌توانست گودزیلایی که در فیلم مزبور به نمایش گذاشته بود را نادیده بگیرد اما تصمیم جالبی گرفت. این موجود را در فیلم Godzilla: Final Wars قرار داد و آن را زیلا (Zilla) نامید؛ زیرا به عقیده‌شان آمریکایی‌ها ویژگی‌های خداگونه گوجیرا از او گرفته بودند. به همین دلیل، گود (God به معنی خدا) را از نامش حذف کردند. نکته جالبتر اینجاست که زیلا در فیلم Godzilla: Final Wars مقابل گودزیلای واقعی قرار گرفته و طی ۲۰ ثانیه بلعیده می‌شود!
ظاهری که اتفاقی نیست!
گودزیلا از همان ابتدا قرار بود استعاره‌ای از بمب‌های هستهای باشد که هیروشیما و ناکازاکی را با خاک یکسان کردند. به همین دلیل، ریشه این موجود به آزمایشات هستهای برگشته و از همه مهمتر، به قدری ویرانگر است که انسان‌ها هیچ راهی برای مقابله با آن ندارند، دقیقا مانند بمب هستهای.
سازندگان فیلم Godzilla 1954 می‌خواستند استعاره بودن گوجیرا از بمب‌های هستهای نمود ظاهری بیشتری پیدا کند. به همین دلیل، تصمیم گرفتند پوستش را با الهام از زخم‌های کلوییدی طراحی کنند که بخاطر امواج بمب هستهای روی بدن بازماندگان ژاپنی بوجود آمده بودند.
منبع: سرگرمی
