کشف حشره پلاستیک‌خوار برای اولین بار در آفریقا

دانشمندان می‌گویند نوعی سوسک بومی آفریقا را یافته‌اند که قادر به خوردن و هضم پلاستیک است.

تیمی از محققان در مرکز بین‌المللی فیزیولوژی و اکولوژی نایروبی در کنیا کشف کرده‌اند که لارو یا همان شفیره یک نوع سوسک به نام سوسک تاریکی (گونه‌ای از سوسک‌های شب‌رو) می‌تواند نوعی پلاستیک به نام «پلی‌استایرن» را بجود و با باکتری‌هایی که در روده‌اش دارد این ماده را تجزیه کند.

پلی استایرن، که تحت نام استیروفوم نیز شناخته می‌شود، نوعی پلاستیک است که به‌طور گسترده در بسته‌بندی مواد غذایی، الکترونیک و صنایع استفاده می‌شود.

این ماده به سختی تجزیه می‌شود و بازیافت آن با روش‌های معمول، مانند پردازش شیمیایی و حرارتی، گران است و ممکن است آلاینده ایجاد کند.

این حشره بومی مناطق معتدل بوده، اما گونه‌های مختلف آن امروزه در بسیاری از نقاط جهان یافت می‌شود. آن‌ها در مراکز پرورشی به عنوان غذای زنده برای پرندگان، خزندگان و ماهیان استفاده می‌شوند و به دلیل ارزش غذایی بالا، از جمله پروتئین زیاد، در تغذیه حیوانات خانگی کاربرد دارند.

چرخه زندگی این حشره شامل چهار مرحله تخم، لارو (یا همان کرم)، شفیره و حشره بالغ است. مرحله لارو، که بین ۸ تا ۱۰ هفته طول می‌کشد، یکی از طولانی‌ترین و مفیدترین مراحل این حشره است زیرا در این مرحله می‌توان آن را برای خوراک حیوانات یا اهداف پژوهشی برداشت کرد.

دانشمندان می‌گویند در جریان آزمایش، که بیش از یک ماه به طول انجامید، لاروهای سوسک «آلفیتوبیوس» (Alphitobius) از سرده سوسک‌های تاریکی در سه دسته جداگانه با پلی‌استایرن، سبوس (یک غذای مغذی) و ترکیبی از پلی‌استایرن و سبوس تغذیه شدند.

آن‌ها دریافتند که لاروها در رژیم ترکیبی پلی‌استایرن و سبوس با نرخ بالاتری نسبت به رژیم پلی‌استایرن خالص زنده ماندند و پلی‌استایرن را با کارایی بیشتری نسبت به رژیم پلی‌استایرن خالص مصرف کردند.

در آزمایش‌ها این حشرات قادر بودند در طی یک ماه حدود ۱۱.۷ درصد پلی‌استایرن را تجزیه و مصرف کنند.

بنابر گفته محققان، روده این کرم‌ها قابلیت تولید آنزیم‌های تجزیه‌کننده پلاستیک‌های مصنوعی را به صورت فراوان دارد و تصور می‌شود همین عامل نقش کلیدی در شکستن ترکیبات پلاستیکی داشته باشد.

پیش از گروه کوچکی از حشرات که قادر به هضم پلاستیک هستند در طبیعت یافت شده بودند، اما این نخستین باری است که گونه‌ای از حشرات بومی آفریقا این توانایی را از خود نشان می‌دهند.

محققان اعتقاد دارند کشف تازه می‌تواند به یافتن راه حلی برای معضل آلودگی پلاستیک در قاره آفریقا کمک کند. به‌دلیل واردات زیاد محصولات پلاستیکی و کمبود روش‌های بازیافت و استفاده مجدد از این محصولات، این قاره با چالش ویژه‌ای در این خصوص مواجه است.

از همین رو انتظار می‌رود توانایی کرم سوسک تاریکی کنیایی در مصرف پلی‌استایرن بتواند نقشی موثر در کاهش طبیعی زباله‌ها، به‌ویژه انواعی از پلاستیک که به روش‌های معمول بازیافت مقاوم هستند، ایفا کند.