بیش از یک قرن پیش دو شیر نر غول‌پیکر که اصطلاحا «آدم‌خواران ساوو» نام گرفته بودند، دستکم ۲۸ نفر را در طول حدود ۹ ماه در کنیا کشتند.
قربانیان این شیرها در واقع کارگران ساختمانی بودند که در سال ۱۸۹۸ میلادی برای احداث خط راه‌آهن کنیا- اوگاندا کار می‌کردند.
کارگران در کنار رودخانه ساوو چادر زده بودند که به دفعات مورد حمله دو شیر نر بزرگ و بدون یال قرار گرفتند.
این شیرها برای مدت ۹ ماه در حومه اردوگاه کمین کرده، شب‌هنگام کارگران را از چادرهایشان بیرون کشیده و به شکلی فجیع می‌دریدند و می‌خوردند.
کارگران تلاش‌های زیادی کردند تا شیرها را بترسانند و با ساخت حفاظ و ایجاد آتش آنها را دور کنند، اما تمامی کوشش‌ها بی‌فایده بود و شیرها با پریدن یا نقب زدن از حفاظ ها عبور کرده و کارگران بیشتری را می‌کشتند.
کار تا آنجا بالا گرفت که درنتیجه فرار کارگران از ترس شیرها، پروژه احداث پل متوقف شد. در نهایت سرهنگ جان هنری پترسون، مهندس عمران پروژه، بعد از چندین تلاش نافرجام عاقبت موفق شد شیرها را با تیراندازی بکشد.
این فرد بقایای شیرها را در سال ۱۹۲۵ میلادی به موزه تاریخ طبیعی میدانی شیکاگو فروخت و آنها اکنون در این مکان نگهداری می‌شوند.
در دهه‌های اخیر چندین تحقیق بر روی بقایای اسکلتی شیرها انجام گرفته بود، با این حال دانشمندان به طور دقیق اطمینان نداشتند که آیا بقایا دقیقا متعلق به همان شیرهای آدم‌خوار ساوو هستند یا نه.
برای تحقیق در این باره تیمی بین‌المللی متشکل از پژوهشگران در دانشگاه ایلینویز آمریکا، دانشگاه نایروبی و موزه ملی کنیا رشته موهای خردشده و فشرده‌شده در حفره‌های دندان شیرها را بیرون کشیدند و شروع به انجام آزمایش روی دی‌ان‌ای آنها کردند.
تیم محققان توانستند تکه‌هایی از موی انسان، زرافه، غزال اوریکس، کَلِ آب‌دوست (نوعی بز کوهی بزرگ) و گورخر را که شیرها به عنوان طعمه کشته و خورده بودند شناسایی کنند.
دانشمندان از تجزیه و تحلیل موهای انسانی موجود در دندان شیرها خودداری کرده‌اند. آنها می‌گویند که این کار را از روی احترام و پایبندی به «علم مسئولانه و اخلاقی» انجام داده‌اند، زیرا افراد خورده‌شده ممکن است «امروزه فرزندانی در منطقه داشته باشند».
به گفته محققان اطلاعات ژنومی این دو شیر نشان از سازگاری نژاد آنها با شیرهای با منشاء تانزانیا و کنیا داشت. امری که همچنین از فرضیه‌های اولیه مبنی بر برادر بودن این دو حیوان پشتیبانی می‌کرد.
در این میان یک غافلگیری برای محققان غیبت بقایای بوفالو در وعده‌های غذایی این شیرها بود. این در حالی است که برای شیرهای ساووی امروزی بوفالو طعمه‌ای ترجیحی محسوب می‌شود.
دکتر پترهانس در این باره می‌گوید: «سرهنگ پترسون در طول مدتی که در ساوو بود یک دفترچه دست‌نویس داشت. اما او هرگز مشاهده گاومیش یا گاوهای بومی را در دفتر خود ثبت نکرده است.»
پژوهشگران علت این امر را از بین رفتن جمعیت گاو و گاومیش در این قسمت از آفریقا در آن مقطع زمانی و توسط یک بیماری ویروسی همه‌گیر می‌دانند.
دانشمندان می‌گویند بررسی بیشتر موهای لای دندان شیرها به آنها اجازه می‌دهد که دستکم تا حدی رژیم غذایی شیرها را بازسازی کنند و تشخیص دهند که عادت آنها به شکار انسان از چه زمانی شروع شده است.
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Current Biology» منتشر شده است.
