گزارش اخیر سازمان جهانی بهداشت در مورد سلامت جنسی نوجوانان هشدار می‌دهد که استفاده از کاندوم توسط نوجوانان سراسر اروپا به طرز «نگران کننده‌ای» کاهش یافته است. این کاهش ممکن است خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی، حاملگی‌های ناخواسته و سقط جنین‌های نا ایمن را در این منطقه افزایش دهد.
این گزارش که هفته گذشته توسط دفتر اروپایی سازمان جهانی بهداشت (WHO) منتشر شد، بخشی از مطالعه رفتار بهداشتی در بین دانش‌آموزان مدرسه‌ای است.
این مطالعه گسترده، بیش از ۲۴۲ هزار نوجوان ۱۵ ساله در ۴۲ کشور و منطقه در اروپا، آسیای مرکزی و کانادا از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ را بررسی کرده است.
یافته‌های جدید نشان داد که در سال ۲۰۲۲ میلادی ۲۰ درصد از پسران ۱۵ ساله و ۱۵ درصد از دختران ۱۵ ساله گزارش دادند که درگیر رابطه جنسی شده‌اند که نشان دهنده نرخ نسبتاً ثابتی از سال ۲۰۱۴ بوده است.
در میان افرادی که رابطه جنسی داشتند، ۶۱ درصد از پسران و ۵۷ درصد از دختران گزارش کردند که در آخرین رابطه جنسی خود از کاندوم استفاده کردند. با این حال، نزدیک به یک سوم از این نوجوانان (۳۰ درصد از پسران و ۳۶ درصد از دختران) از کاندوم استفاده نکرده بودند. ۹ درصد دیگر از پسران و ۷ درصد از دختران هم دقیقا نمی‌دانستند که آیا آنها یا شریک جنسی آنها از کاندوم استفاده کرده است یا خیر.
استفاده از کاندوم بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ به طور قابل توجهی کاهش یافته است و از ۷۰ درصد به ۶۱ درصد در میان پسران و از ۶۳ درصد به ۵۷ درصد در بین دختران کاهش یافته است.
بر اساس این گزارش، این کاهش «فراگیر» است و چندین کشور و منطقه را در بر می گیرد، اگرچه برخی از آنها کاهش چشمگیرتری را نسبت به سایرین تجربه کردند.
در مقابل، استفاده از قرص‌های ضد بارداری تقریباً روی همان ۲۶ درصد ثابت مانده است.
سازمان جهانی بهداشت تاکید کرد که شیوع بالای رابطه جنسی محافظت نشده نشان‌دهنده «شکاف‌های قابل‌توجه در آموزش‌های جامع جنسی متناسب با سن، از جمله آموزش بهداشت جنسی، و دسترسی به روش‌های پیشگیری از بارداری» است.
این سازمان بر نیاز فوری به مداخلات هدفمند برای رسیدگی به این روندهای نگران کننده و ترویج شیوه‌های جنسی ایمن‌تر در بین جوانان تاکید کرد.
نیاز به آموزش جنسی مناسب و بدون قضاوت
برنامه‌های آموزش جنسی مؤثر در سراسر اروپا در سال‌های اخیر توسعه یافته و اجرا شده است. با این حال، مقاومت‌هایی در برابر آموزش جامع جنسی نیز سازماندهی شده است. یک تصور غلط رایج این است که آموزش به جوانان در مورد رابطه جنسی آنها را تشویق می‌کند تا در سنین پایین‌تر به فعالیت جنسی بپردازند. در واقعیت، برعکس است.
انبوهی از شواهد علمی نشان می‌دهد که نوجوانانی که آموزش‌های جنسی جامع دریافت می‌کنند، شروع فعالیت جنسی را به تأخیر می‌اندازند و زمانی که از نظر جنسی فعال می‌شوند، احتمال بیشتری برای استفاده از داروهای ضد بارداری دارند.
شواهد علمی فراوانی نشان می‌دهد که نوجوانانی که آموزش‌های جنسی جامع دریافت کرده‌اند، دیرتر در زندگی خود رفتارهای جنسی را آغاز می‌کنند و هنگامی که از نظر جنسی فعال هستند، احتمال بیشتری برای استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری دارند.
مقاومت در برابر تربیت جنسی؛ کدام درست است؟
در حالی که تصورات غلط در مورد آموزش جنسی موضوع جدیدی نیست، اما در سال های اخیر، افرادسرشناس مانند سیاستمداران و اینفلوئنسرهای آنلاین، به طور فزاینده‌ای این ادعاهای اشتباه و گمراه کننده را تکرار کرده‌اند.
سخنان آنها ممکن است بر اعتقادات بسیاری از مردم تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، والدین ممکن است تصمیم بگیرند که فرزندان خود را در روزهایی که آموزش جنسی در مدرسه ارائه می شود، در خانه نگه دارند. در نتیجه، فرزندانشان اطلاعات ضروری و رشد مهارت‌ها، ارزش‌ها و نگرش‌های ضروری را که به روابط سالم، ایمن و لذت‌بخش کمک می‌کنند، از دست خواهند داد.
رواج گفتمان بی‌اعتمادی در مورد آموزش جنسی بر مدارس نیز تأثیر می‌گذارد و ممکن است مربیان در بحث درباره برخی موضوعات تردید بیشتری پیدا کنند چرا که از واکنش‌های والدین می‌ترسند.
آیا خود نوجوانان از آموزش های جنسی که دریافت می کنند راضی هستند؟
این یک تصور اشتباه است که آموزش جنسی در اکثر کشورهای اروپایی به خوبی برنامه‌ریزی شده است. به عنوان مثال، در حالی که هلند برای کیفیت بالای آموزش جنسی در سطح بین المللی شهرت دارد، اما نوجوانان هلندی اصلا از آموزش های جنسی که در مدرسه دریافت می کنند راضی نیستند.
تحقیقات اخیر نشان داد که حتی نیمی از آنها هم احساس نمی کنند اطلاعات کافی در مورد موضوعاتی مانند روابط عاشقانه، پیشگیری از بارداری، بارداری و بیماری‌های مقاربتی را دریافت کرده باشند.
علاوه بر این، همانطور که جوامع به سرعت در حال تکامل هستند، آموزش جنسی باید متناسب با نیازهای نوجوانان امروزی باشد.
جوانان تمایل خود را برای بحث‌های جامع‌تر درباره موضوعاتی مانند رضایت، سواد رسانه‌ای جنسی و لذت جنسی ابراز کرده‌اند. پرداختن به این موضوعات برای رشد جنسی سالم بسیار مهم است و به طور مستقیم با افزایش استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری در میان نوجوانان مرتبط است.
با توجه به کاهش استفاده از کاندوم، اکنون بیش از هر زمان دیگری سرمایه گذاری در اجرای برنامه های آموزش جنسی جامع در سراسر اروپا اهمیت دارد.
چه عوامل دیگری ممکن است در کاهش استفاده از کاندوم دخیل باشد؟
سایر عوامل مؤثر در کاهش استفاده از کاندوم ممکن است شامل تأثیر اینترنت و رسانه‌های اجتماعی باشد.
در حالی که پلتفرم‌های آنلاین فرصت‌های ارزشمندی را برای تعامل با جوانان و انتشار اطلاعات مهم ارائه می‌دهند، اما با این حال نوجوانان را در معرض اطلاعات نادرست و رفتارهای مخاطره‌آمیز قرار می‌دهند.
آموزش جامع جنسی نقش مهمی در افزایش سواد رسانه ای ایفا می کند و به جوانان کمک می کند تا محتوای آنلاین را به طور انتقادی ارزیابی کنند و بین اطلاعات قابل اعتماد و نادرست تمایز قائل شوند.
آیا ممکن است دیدن فیلم‌های پورنوگرافی نقشی داشته باشد؟
تحقیقات در مورد تأثیرات پورنوگرافی بر جوانان ادامه دارد و پیچیده است. مطالعات نشان می دهد که پورنوگرافی می‌تواند بر نگرش، رفتار و روابط تأثیر منفی بگذارد.
پورنوگرافی ممکن است رابطه جنسی بدون کاندوم را عادی جلوه دهد. این موضوع دیگری است که می توان به خوبی در آموزش جنسی به آن پرداخت. بسیار مهم است که با جوانان در مورد پورنوگرافی گفتگوهای باز و صادقانه داشته باشیم.
گزارش اخیر خاطرنشان می‌کند که نوجوانانی که زودتر از سن ۱۵ سالگی رابطه جنسی را آغاز می‌کنند، ممکن است کمتر بتوانند در مورد رضایت و استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری صحبت کنند و در نتیجه بیشتر احتمال دارد که درگیر رفتارهای جنسی پرخطر باشند.
با این حال، شواهد همچنین نشان می دهد که جوانان امروزی تمایل دارند فعالیت جنسی را در سنین بالاتر نسبت به نسل‌های قبلی آغاز کنند.
سن شروع فعالیت جنسی چه تاثیری بر استفاده از کاندوم دارد؟
اگرچه تعداد افرادی که رابطه جنسی خود را قبل از ۱۵سالگی شروع می‌کنند، کاهش یافته است، اما این گروه در حال حاضر با خطر بیشتری در خصوص استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری نسبت به یک دهه قبل مواجه هستند.
در سال‌های اخیر، افرادی که رابطه جنسی خود را قبل از ۱۵ سالگی شروع می‌کنند ممکن است حتی کمتر در مورد رابطه جنسی ایمن اطلاعات کافی داشته باشند یا در مقایسه با یک دهه پیش دسترسی بدتری به داروهای ضد بارداری داشته باشند.
این گزارش نشان داد که بخش قابل توجهی از این دختران و پسران حتی نمی‌دانستند که آیا خود یا شریک جنسی آنها در زمان آخرین رابطه جنسی از کاندوم یا قرص‌های ضد بارداری استفاده کرده‌اند یا خیر.
معنی آن چیست؟
اگر پسرها نمی دانند که آیا شریک جنسی آنها از قرص‌های ضد بارداری استفاده کرده است یا اگر دختران از استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی مطلع نباشند، ممکن است نشان دهنده این باشد که آنها آنقدر مست بوده‌اند که نمی‌توانند به خاطر بیاورند.
با این حال، مصرف الکل و مواد مخدر به حدی افزایش نیافته است که بتواند علت کاهش مصرف کاندوم را توضیح دهد. در واقع، مصرف الکل در بین پسران ۱۵ ساله در طول این ۱۰ ساله کاهش یافته است.
پس به احتمال بسیار زیاد جرات طرح موضوع را نداشته‌اند.
درنهایت این گزارش تاکید می‌کند که آموزش جنسی می‌تواند ابزارهایی را برای مذاکره در مورد استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری و ایجاد روابط محترمانه و توافقی در اختیار نوجوانان قرار دهد. همچنین به کاهش نابرابری جنسیتی در جامعه کمک می کند.
