کشف گنجینه های تاریخی اسرارآمیز و نایاب همواره بخشی از مهمترین کاوشهای باستانشناسی محسوب میشود؛ زیرا اسرار و رازهای شگفتانگیز تاریخی و یا حتی تمدنهای کشف نشده را برای ما آشکار میکند. همچنین جذابترین بخش این کاوشها گنجینههای نفیس و بسیار گرانبهایی به حساب میآید که تاکنون تعدادی از آنها در شرایط مختلف و کاملا تصادفی، توسط اشخاص غیرحرفهای و یا شکارچیان گنج پیدا شده است.
در این مطلب تا انتها با ما همراه باشید که با ۷ نمونه از گنجهای زیبا و کمتر دیده شدهی جهان آشنا شوید.
7. گنج افل (Ophel)
در سال ۲۰۱۳ محوطهی اوفل، جایی نزدیک کوه معبد در اورشلیم توسط باستانشناسان مورد حفاری قرار گرفت. طبق این کاوش انباری از دست ساختههای طلا و نقره مربوط به دوران بیزانس کشف شد که قدمت آن به اوایل قرن هفتم بر میگردد. این آثار درون ساختمان ویران شدهای متعلق به دورهی تاریخی بیزانس، نزدیک به دیوار جنوبی معبد پیدا شده است.
رهبری این کاوش از طریق یک باستانشناس دانشگاه عبری اورشلیم بوده و برسیهای بیشتر روی این اشیا نشان میدهد که در زمان دلیل فتح اورشلیم توسط ایرانیان در سال ۶۱۴ آنها همان نقطه رها شده بودند. مهمترین آثار یافت شده شامل اشیاء مانند مدال طلای چهار اینچی، منورای هفت شاخه (مهمترین سمبل قدیمی یهودیان) و یک عدد شاخ قوچ و همچنین طومار تورات بوده است.
همچنین وسایل دیگری از جمله یک مدال طلای کوچکتر، آویزها، کلافی طلایی و بند نقرهای در میان آنها وجود داشته که احتمالاً برای تزئین طومار تورات استفاده میشده است. قرار گیری وسایل در کنار یکدیگر طوری بوده که گویی یک بسته عمدا زیر زمین قرار گرفته، در حالی که دستهی دوم احتمال زیاد با عجله رها و روی زمین پراکنده شده است.
۶. مومیایی مصری با روکش طلا
یکی از عجیبترین مجموعه گنجینه های تاریخی باارزشی که تاکنون در مصر پیدا شده؛ مومیایی با روکش طلا متعلق به اطراف مقبرههای سقارا در نزدیکی ممفیس بوده است. این گنیجنهی ارزشمند و نفیس در اوایل سال ۲۰۲۳ بسیار اتفاقی توسط تیمی از باستانشناسها و محققین دیده شد.
این مومیایی ۴۳۰۰ ساله کاملا از لایههایی طلا پوشانده و سپس درون یک تابوت سنگی به اندازهی ۳۳ فوت قرار گرفته است. محققین نام این اثر باستانی را هکاشپس گذاشتهاند. به دلیل شمایل با شکوه و اشیاء گرانبهایی مانند جواهرات قیمتی که همراه خود داشته، احتمال میرود یکی از افراد ثروتمند مصر باستان بوده است.
همچنین محققین خاطر نشان کردند که این یافته، قدیمیترین مومیایی پوشیده شده از طلا است که آنها تاکنون دیدهاند. علی رقم مومیاییهای دیگر این منطقه، هکاشپس از طریق تکنیکهای مصنوعی مومیایی شده و درنهایت به جای بانداژهای معمولی که در مقبرههای دیگر مییابیم، لباس بر تن دارد.
ضمن اینکه طی حفاریهایی در همین مکان، مقبرهی افراد سرشناس دیگری از سلسلههای پنجم و ششم پادشاهی قدیم مصر باستان، مانند یک قاضی و نویسنده به نام فتک و همچنین افراد مذهبی معابد با نامهای خنومجدف و مسی نیز کشف شدهاند.
۵. نقرههای روم باستان
باستانشناسان اخیرا در نزدیکی شهر لیورنو توسکانی ایتالیا ،۱۷۵ مجموعه سکهی نقره کشف کردهاند که به دورهی جمهوری روم باستان باز میگردند. این آثار بین سالهای ۱۵۷ تا ۸۲ قبل از میلاد یعنی در دوران پرفراز و نشیب تاریخ رم باستان در زیر خاک پنهان شده که در طول یک جنگ داخلی برای مواقع ضروری مورد استفاده قرار بگیرد.
در ابتدا اطلاعات مربوط به حفاری و کشف سکهها از عموم مردم مخفی شد تا کاوش در منطقه برای پیدا کردن سایر یافتههای دیگر تکمیل شود. اما به جز یک مزرعهی رومی در حدود نیم مایلی منطقهی کاوش اصلی، تقریبا هیچ چیز دیگری از آن دوران کشف نشد.برسیهای بیشتر تاریخی نشان میدهد، احتمالا سکههای نقره به دورهی یک جنگ داخلی که منجر به ظهور ژنرال رومی لوسیوس کورنلیوس سولا در سال ۸۲ قبل از میلاد شد، باز میگردد
۴. کشتی غرق شدهی سن خوزه
سن خوزه یک کشتی جنگی اسپانیایی از نوع گالوئن بود که دارای گنجینه های تاریخی بسیار ارزشمند و گرانبهایی معادل ۲۰ میلیارد دلار امروزی است. این کشتی در سال ۱۷۰۸ در طول نبرد با ناوگان انگلیسی در آبهای کلمبیا غرق شد و تا زمانی که در سال ۲۰۱۵ موسسه اقیانوسشناسی وودز هول توسط زیردریایی و تکنیکهای نقشهبرداری پیشرفته موفق به کاوش آن شد، نزدیک به سه قرن طول کشید تا مکان واقعی آن پیدا شود.
این گالوئن جنگی اغلب با نام مستعار جام مقدس کشتیهای غرقشده شناخته میشود. سن خوزه زمانی گنجینه نفیسی مانند شمشهای طلا، سکهها، زمرد و ظروف چینی و سفالی را حمل میکرد که اخیرا طبق دستور دولت کلمبیا مورد بهره برداری قرار گرفته تا بلکه آنها را از اعماق دریا خارج کنند.
همچنین سالهای زیادی است که یک مبارزهی حقوقی و سیاسی بر سر مالکیت واقعی سن خوزه وجود دارد. خود دولت کلمبیا اعلام کرده که در ابتدا با شکارچیان گنج موافقت کرده، اما بعدها شرایط را تغییر میدهد و همین امر باعث شکلگیری شکایتهایی تا همین چند دههی اخیر میشود.
۳. گنجینهی پاناگیوریشته
سال 1949 سه برادر در پاناگیوریشته (Panagyurishte) بلغارستان مرکزی، یک گنجینهی باارزش را کشف کردند. این گنجینه که با نام پاناگیوریشته معرفی میشود، در مجموعه 9 ظروف طلایی متعلق به دوران تراکیا با وزن حدود 6 کیلوگرم را در بر میگیرد که شامل ظروف نوشیدنی یونان باستان با تزئین سر حیوانات و همچنین طرحی که صحنههایی از اسطورهها و داستانهای مختلف آن زمان را نیز با ظرافت تمام به نقش میکشد.
کارشناسان این آثار ساخته شده از طلا را به اواخر قرن چهارم و اوایل قرن سوم قبل از میلا نسبت دادهاند و احتمالا در دوران یک فرمانروای ناشناخته تراکیایی ساخته شده است. نقوش گنجینه پاناگیوریشته ترکیبی از نقشهای تزئینی یونانی، ایرانی و سکایی-سرماتی هستند.ضمن اینکه همچنان هدف و منشأ آنها مشخص نشده است؛ اما در نظریههای متعددی گفته شده که این ظروف به خاطر پیچیدگی تصاویرش، احتمالا آنها را در آیینهای مختلف به کار میبردهاند.
۲. منسوجاتی با رنگ بنفش
باستانشناسان اسرائیلی در سال ۲۰۲۱، تکههایی از منسوجات رنگرزی شده با رنگ بنفش سلطنتی آرگامان را درون درهای به نام تیمنا کشف کردند؛ که تاریخ آن به دورهی پادشاهی داوود در حدود ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد. شواهدی نشان میدهد که در عصر آهن از رنگ برای منسوجات خود بهره میبردند و همچنین در برخی از برسیها این ایده ارائه شده که احتمالا یک پادشاهی ادومی در آن منطقه وجود داشته است.
در دوران باستان رنگ ارغوانی یکی از ارزشمندترین رنگها در نظر گرفته میشده که معمولا با سلطنت، رهبرهای دینی و منسوجات مورد استفاده در مکانهای مقدس مانند خیمه و معبد یهودیان، ارتباط مستقیمی داشته است. این تکههای ریسندگی حدود صدها کیلومتر را طی کردهاند تا به معدن مس درهی تیمنا برسند. در ترکیبات رنگ ارغوانی آن مولکولهای منحصربهفردی وجود دارد که فقط توسط حلزونهای دریایی مورکس تولید میشود.
۱. انبار استافوردشایر
در سال ۲۰۰۹ انبار استافوردشایر هورد کشف شد؛ که مجموعهای از گنجینه های تاریخی با فلزکاریهای طلا و نقره آنگلوساکسون در تعداد بسیار بالایی، یعنی بیش از ۴۰۰۰ شی و قطعه را شامل میشد. این گنجینه بیشتر ابزارهای جنگی مانند شمشیر و کلاه ایمنی را در برمیگرفت. باستان شناسان اعلام کردند که استافوردشایر بدون شک یکی از بزرگترین گنجینههای آنگلوساکسون به شمار میرود که تاکنون یافت شده است.
این انبار در یک مزرعه نزدیک به دهکده هامرویچ استافوردشایر قرار دارد و طبق گفتهی کارشناسان احتمالاً در قرن هفتم پس از میلاد به جز مالکان اصلی، کاملا از همه پنهان بوده است.همچنین احتمال میرود که این گنیجنهی بسیار ارزشمند و نفیس متعلق به اعضای ثروتمند پادشاهی آنگلوساکسون مرسیا باشد که در آن زمان شکوفا شده بود.
اشیاء انبار استافوردشایر به طرز عجیبی نزدیک به سطح زمین پیدا شدند که این امر شاید به دلیل، فرسایش ناشی از شخم زدنهای متعدد در این مزرعه بوده است.
منبع: گجت نیوز