در دنیای پر از آشوب و اضطراب که سرعت گذر همه‌چیز بسیار تند و سرسام‌آور است، آن بخشی از انسان که بیشتر از هر زمانی نیاز به رسیدگی دارد، روان آدمی است. واقعیت این است که برای ادامه زندگی، پیشرفت، ارتقای شغلی، روان سالم و…، انگیزه داشتن بیشتر از هر زمان دیگری مهم شده و به همین بهانه کتاب‌های انگیزشی نقش پررنگ‌تری در زندگی کتاب‌خوان‌ها پیدا کرده‌اند. یا بهتر است بگوییم کتاب‌های انگیزشی، راهِ نجاتی شده‌اند که بتوانیم راه درست را پیدا کنیم، از سردرگمی نجات یابیم و به سمت بهترینِ خودمان رهسپار شویم.
کتاب‌هایی که قصد داریم در این مقاله معرفی کنیم، همگی جزو بهترین کتاب های انگیزشی هستند و مانند یک مرشد، دست شما را می‌گیرند و از تاریکی نجات‌تان می‌دهند.
چرا باید کتاب‌های انگیزشی بخوانیم؟
شاید شنیدن عبارتِ «کتاب انگیزشی»، شما را یاد پیام‌هایی بیندازد که بر مثبت اندیشی منفعلانه تاکید دارند؛ برای مثال پیام‌هایی که باورِ «مثبت بیندیش تا کام‌روا شوی» را تبلیغ می‌کنند. اما واقعیت این است که کتاب‌های درست و حسابی این حوزه، به شما کمک می‌کنند تا استعدادهای خودتان را کشف کنید، بر فراسوی لذت‌ها و ناکامی‌های روان خود گام بردارید و با یک شناخت عمیق نسبت به خودتان، در راستای بهتر شدن تلاش کنید. در کل بهتر است بگوییم خواندن کتاب‌های ژانر انگیزشی و خودیاری، باعث ایجاد انگیزه‌های لازم در شما می‌شود تا بتوانید برای اهداف‌تان تلاش کنید. کتاب‌های انگیزشی را می‌توان در چندین دسته قرار داد:
برخی از آن‌ها حالت معنوی دارند و به شما کمک می‌کنند تا معنای زندگی را در پرتو روان سالم‌تر و سبک زندگی ساده‌تر پیدا کنید.
گروه دیگر، در دسته کتاب‌های انگیزشی و موفقیت قرار می‌گیرند که برای پیشرفت شغلی، یا پیشرفت در زندگی شخصی، مهم هستند.
دسته دیگر، جنبه خودیاری دارند و به شما کمک می‌کنند تا مهارت‌های شخصی‌تان را تقویت کنید.
۱- کتاب هنر ظریف بی‌خیالی؛ یکی از بهترین کتاب های انگیزشی
اگر به‌دنبال یک کتاب متفاوت در انبوه کتاب‌های خودیاری هستید، بهتر است کتاب هنر ظریف بی‌خیالی را از قفسه بیرون بکشید و بدون درنگ، شروع به خواندنش کنید. این کتاب به نویسندگی «مارک منسون»، در صدر لیست پرفروش‌ترین‌های نیویورک‌تایمز قرار دارد و با فروش بیش از ۱۰ میلیون نسخه، توانسته به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌ها در جهان تبدیل شود. علت موفقیت این کتاب انگیزشی را می‌توان در رویکرد متفاوتش نسبت به موفقیت، مورد بررسی قرار داد.
پیام اصلی این کتاب را می‌توان در این جمله خلاصه کرد: «ما به اندازه‌ای وقت و انرژی نداریم که به همه چیزها به یک اندازه اهمیت بدهیم؛ بنابراین مجبوریم که بی‌رحمانه اولویت‌بندی و فقط روی موضوعات مهم تمرکز کنیم!» بسیاری از کتاب‌های این حوزه، خوانندگان را به سمت معروف‌تر، ثروتمندتر، خوشحال‌تر و خلاق‌تر بودن تشویق می‌کنند و مدام در تلاش هستند تا قدرت بی‌پایان انسان در مثبت‌اندیشی را به او یادآوری کنند. اما مارک منسون در کتابش، تمام این رویکردها را زیر سوال می‌برد و به شما یاد می‌دهد تا در کمال واقعیت، اولویت‌های خودتان را انتخاب کنید و از اجبارِ بهترین بودن، خلاص شوید.
۲- کتاب خودت را به فنا نده؛ دست از سر خودت بردار
حتما برای شما هم پیش آمده که در شرایط سختِ زندگی و وقتی هیچ چیز خوب پیش نمی‌رود، شروع به سرزنش کردن خودتان کنید و تمام تلاش‌ها، توانایی‌ها و استعدادهای‌تان را زیر سوال ببرید. این وضعیت واقعا می‌تواند آزاردهنده باشد و شما را از حرکت نگه دارد. «گَری جان بیشاپ» در کتاب خودت را به فنا نده، خوانندگان را با وضعیتی به نام خودگویی یا همان Self-Talk آشنا می‌کند که فرد ممکن است به صورت ناخودآگاه، مدام خودش را سرزنش کند، خودش را در ذهن تحقیر کند در رفتار با خودش، ناملایم باشد.
اینجاست که آموزش‌های بیشاپ اهمیت زیادی پیدا می‌کند و این نویسنده خوش‌فکر، با یک جمله نجات‌دهنده از راه می‌رسد: خودت را به فنا نده! یا در واقع، دست از سر خودت بردار! اگر یاد بگیرید در ناملایمتی‌ها، دست از سرزنش کردن خودتان بردارید، اضطراب‌های‌تان به‌صورت چشمگیری کاهش پیدا می‌کند و آن وقت است که می‌توانید با یک ذهن باز، به سمت تعالی پیش بروید. برخلاف بسیاری از نویسنده‌های خودیاری که اعتقاد دارند برای موفق بودن باید ذهن را آماده بهترین‌ها کرد، این نویسنده به شما یاد می‌دهد که چطور با خودتان مهربان باشید و بدون سرزنش کردن، راهِ زندگی را پیش بگیرید.
۳- کتاب هنر شفاف اندیشیدن، آشنایی با خطاهای رایج ذهن
این کتاب در لیست بهترین کتاب های انگیزشی قرار می‌گیرد و شما با خواندن آن می‌توانید از شر اشتباهات تکراری ذهن‌تان خلاص شوید! «رولف دوبلی» نویسنده این کتاب، مستقیما به سمت گوشزد کردن خطاهای معمول ذهن انسان می‌رود و به شما یاد می‌دهد که با شناخت، درک و پذیرش این اشتباهات رایج، از آن‌ها فاصله بگیرید. تغییر نگرش نسبت به خطاهای ذهنی، می‌تواند اولین قدم برای تصمیم‌گیری‌های بهتر و شفاف‌تر باشد.
بسیاری از ما موقع تصمیم‌گیرهای روزمره، به ذهن‌مان رجوع می‌کنیم و از خطاهای شناختی و قضاوتی آن، ناآگاهیم. دام‌های شناختی که ذهن برای ما درست می‌کند، در بسیاری از مواقع می‌تواند دردسرساز باشد و ما را به ورطه شکست بکشاند. راهِ نجات، شناخت این اشتباهات است که نویسنده در فصل‌های مختلف کتاب هنر شفاف اندیشیدن به آن‌ها پرداخته و با گردآوری مثال‌های دقیق و شفاف، موضوع را برای خوانندگان ملموس کرده است.
۴- کتاب هنر خوب زندگی کردن، راه‌هایی عملی برای زندگی بهتر
چطور بهتر زندگی کنیم؟ چطور شادتر باشیم؟ چگونه به اهداف‌مان برسیم؟ نقش سرنوشت در زندگی چیست؟ اهمیت پول چقدر است؟ و… اگر شما هم در ذهن خود پرسش‌هایی از این دست دارید، مطالعه این کتاب را به فردا واگذار نکنید! کتاب حاضر به قلم «رولف دوبلی» و ترجمه «بهزاد توکلی»، «عادل فردوسی‌پور» و «علی شهروز»، بر آموزش تکنیک‌ها و ابزارهایی تمرکز دارد که با استفاده از آن‌ها، می‌توانید به زندگی خود رنگ‌وبوی تازه‌ای ببخشید و عملکرد بهتری داشته باشید.
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب، نظم و ترتیبی است که برای آموزش مباحث به کار برده و در قالب ۵۲ نکته طلایی، درباره اصول مهم زندگی صحبت کرده است. از طرفی تلاش نویسنده این نیست تا راه‌کارهای جادویی برای شادتر زندگی کردن ارائه دهد؛ بلکه تمرکز روی پذیرش واقعیت و تلاش برای دستیابی به هویت فردی است. با خواندن کتاب هنر خوب زندگی کردن، به این نکته می‌رسید که هیچ نسخه از پیش تعیین شده و هیچ فرمول مشخصی برای خوشبختی وجود ندارد و برای رسیدن به اهداف، درک شما از زندگی بسیار اهمیت دارد.
۵- کتاب چگونه کمال‌گرا نباشیم؛ کمال‌گراها بخوانند!
شاید در بین دوستان و آشنایان خود، با کسانی روبه‌رو شده باشید که همه کارها را با وسواس زیادی انجام می‌دهند و به‌خاطر ترس از کامل نبودن، حتی گاهی به سراغ انجام کارها نمی‌روند! این افراد به کمال‌گرایی دچار هستند و هیچ‌وقت، به اندازه کافی از خودشان راضی نیستند. کتاب چگونه کمال‌گرا نباشیم به نویسندگی «استفان گایز» و ترجمه «نرگس محمدی»، یک کتاب عالی برای رهایی از قید و بندهای ذهنِ کمال‌گرا است. افراد کمال‌گرا بیشترین زمان خود را صرف اندیشیدن در مورد کارها می‌کنند و به‌دنبال یک نتیجه بدون عیب هستند.
هرچند بلندپروازی می‌تواند موتورِ محرک ذهن باشد و نوعی جنب‌وجوش ایجاد کند؛ اما کمال‌گرایی افراطی نه تنها به شما کمکی نمی‌کند، بلکه آسیب‌زننده خواهد بود و مدام احساس ناکافی بودن ایجاد می‌کند. بسیاری از افراد کمال‌گرا از اشتباه کردن می‌ترسند و همیشه به‌دنبال پیروزی هستند، این موضوع به خودی خود بد نیست؛ اما وقتی چاشنی افراط را به آن اضافه کنیم، تبدیل به حس آزاردهنده و بازدارنده می‌شود. این کتاب به شما کمک می‌کند در قدم‌های اول، کمال‌گرایی و تاثیرات آن را بشناسید و سپس، یاد می‌گیرید تا واقعیت‌ها را ببینید و به جای رویاپردازی و توقعات غیر منطقی، واقع‌گرایانه اهداف‌تان را مشخص کنید.
۶- ورونیکا تصمیم می‌گیرد بمیرد، چالشی برای زنده ماندن
۱۱ نوامبر سال ۱۹۹۷، تاریخ مهمی در زندگی ورونیکا است: ورونیکا تصمیم می‌گیرد به زندگی خود پایان دهد و کاسه صبرش از اینهمه ملال سر می‌کشد! او با چند قرص، اقدام به خودکشی می‌کند اما موفق نمی‌شود و با انتقال به بخش روانی بیمارستان، تحت مداوا قرار می‌گیرد. این روایت تک خطی از داستانِ این کتاب به نویسندگی «پائولو کوئلیو» است؛ اما ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود.
پزشک‌ها به ورونیکا می‌گویند که به‌خاطر مصرف خودسرانه قرص، قلبش آسیب دیده و فقط یک هفته زمان دارد. در این زمان اندک، زندگی چه معنایی خواهد داشت؟ زورِ زندگی بیشتر است یا مرگ؟ به نظر می‌رسد ورونیکا با دانستن زمان مرگش، تازه مفهوم زندگی را درک می‌کند و با مفاهیمی مثل عشق، رنج، دوستی، نفرت و… آشنا می‌شود. خواندن کتاب ورونیکا تصمیم می‌گیرد بمیرد، به شما کمک می‌کند یکبار دیگر، به زندگی و اتفاقات ساده پیرامون خود نگاه کنید و با چشمانی روشن‌بین، جهان را تماشا کنید.
۷- کتاب اثر مرکب، به عمل کار برآید!
«دارن هاردی» نویسنده این کتاب فوق العاده، با سیلیِ محکمِ حقیقت، خوانندگان را بیدار می‌کند و این حقیقت یک جمله است: شما با لم دادن روی مبل و مثبت‌اندیشی، بدون انگیزه و تلاش کافی، به نتیجه‌ای نمی‌رسید! این نتیجه می‌تواند قبول شدن در یک رشته درسی باشد، یا برنده شدن در یک مسابقه ورزشی، فرقی نمی‌کند. اینکه بعضی از کتاب‌ها به شما می‌گویند مثبت بیندیش، کافی نیست: چیزی که بیشتر از همه اهمیت دارد، داشتن انگیزه است. البته هاردی یکسری اصول کاربردی معرفی می‌کند که با به‌کارگیری آن‌ها می‌توانید در مسیر موفقیت، عملکرد بهتری داشته باشید.
بهترین آموزشی که در کتاب اثر مرکب مطرح شده، این نکته است که موفقیت در یک روز و یک شب به‌دست نمی‌آید و نیازمند برنامه‌ریزی، تلاش مستمر، اصلاح عادت‌ها و تقویت انگیزه است. بسیاری از افراد تحت تاثیر تبلیغات رسانه‌ها، دوست دارند خیلی سریع به نتایج مشخص برسند. برای مثال با مصرف کردن فلان قرص لاغری، بدون ورزش و رژیم، در یک ماه لاغر شوند. آیا این باور کردنی است؟ شاید به نظرتان برسد انسان عاقل چنین چیزی را باور نمی‌کند؛ اما واقعیت این است که تاثیر پیام‌ها، گاهی به اندازه‌ای است که درک انسان را از واقعیت اچار اختلال می‌کند. اما خبر خوب این است که با خواندن این کتاب می‌توانید با یک دیدِ روشن و واقع‌گرایانه، زندگی خودتان را به سبک خودتان تعریف کنید.
۸- کتاب چهار اثر از فلورانس اسکاول شین، دریچه‌ای رو به دنیای معنوی
کتاب چهار اثر از فلورانس اسکاول شین یک کتاب مناسب برای افرادی است که به‌دنبال رشد روحی و معنوی خود هستند. این کتاب به قلم توانمند «فلورانس اسکاول شین» نوشته شد و خیلی سریع توانست به زبان‌های زنده دنیا از جمله زبان فارسی ترجمه شود. یکی از معروف‌ترین نسخه‌های فارسی این کتاب متعلق به ترجمه «گیتی خوش‌دل» است که سادگی لحن و شیوایی جملات زبان مبدا، به بهترین شکل برگردانده شده. کتاب به لحاظ فرم بسیار ساده، آموزنده، گیرا و منسجم و از لحاظ محتوا بسیار عمیق است.
کتاب حاضر، شامل چهار اثر از خانم اسکاول شین به نام‌های «بازی زندگی و راه این بازی»، «کلام تو عصای معجزه‌گر توست»، «در مخفی توفیق» و «نفوذ کلام» است که در مجموع، دربردارنده محتوای ارزشمند و انگیزشی درباره راه و رسم زندگی، قدرت ذهن هوشیار، اهمیت معنویت و دوری از بدی‌ها است.
۹- کتاب هفت عادت مردمان موثر، هفت عادتی که زندگی‌تان را تغییر می‌دهد
«استیون ریچارد کاوی» با نوشتن کتاب هفت عادت مردمان موثر، توانست در عرصه کتاب‌های انگیزشی غوغا به پا کند و اثری را به یادگار بگذارد که سال‌ها، در صدر لیست پرفروش‌ترین‌ها قرار بگیرد. این کتاب برای اولین در سال ۱۹۸۹ منتشر و سپس به ۳۸ زبان زنده دنیا ترجمه شد. نسخه‌های ترجمه‌شده فارسی از روی این اثر متعدد است و از جمله بهترین آن‌ها می‌توان به ترجمه «الهام خرسندی»، ترجمه «معصومه تاجمیری» و ترجمه «گیتی خوش‌دل» اشاره کرد.
اگر در همه کتاب‌های موفقیت صحبت از تلاش برای بهترین بودن است، بهتر است بدانید در این کتاب خبری از این صحبت‌ها نیست! مباحث کاربردی این اثر به شما کمک می‌کند تا خودتان را بهتر بشناسید و با بهترین نسخه خودتان آشنا شوید. هرچند رشد شخصیتی و تغییر آسان نیست، اما با استفاده از آموزش‌های کتاب هفت عادت مردمان موثر، یاد می‌گیرید که چگونه گام‌به‌گام، عادت‌های بد را از بین ببرید، هفت عادت خوب را جایگزین کنید و در نهایت، احساس بهتری در زندگی‌تان داشته باشید.
۱۰- کتاب انسان در جستجوی معنی، راهی برای رهایی از رنج‌ها
جستجوی معنای زندگی مثل یک معما و پازل هزار تکه است که باید برای درک آن تلاش کرد. «ویکتور فرانکل» نویسنده این اثرِ بسیار ارزشمند و آموزنده، این معما را در زندگی شخصی خودش حل و معنای زندگی را پس از سختی‌های طاقت‌فرسا، درک کرده است. فرانکل زمانی که در اردوگاه اجباری رژیم نازی گرفتار بوده، مادر، پدر، همسر و برادرش را از دست می‌دهد و در سوگ عزیزانش، زندگی را پیش چشمان خود تیره و تار می‌بیند.
او که با عمق وجودش معنای فقدان، رنج و ملال را لمس کرده، سعی داشته تا با نوشتن تجربیاتش در کتاب انسان در جستجوی معنی، به خوانندگان بیاموزد که چگونه می‌توان در طاقت‌فرساترین لحظات، رنج را تحمل کرد و به زندگی ادامه داد. این کتاب با ترجمه فارسی «مهین میلانی» و «نهضت صالحیان» در دو بخش موجود است: بخش اول که خاطرات نویسنده از آشویتس را در بردارد و بخش دوم که درباره مکتب تخصصی فرانکل یعنی لوگوتراپی یا معنا درمانی است.
۱۱- کتاب بیندیشید و ثروتمند شوید، فرصتی برای ثروتمند شدن
بیندیشید و ثروتمند شوید! مگر ممکن است؟ بله! «ناپلئون هیل» در کتاب پیش رو، به‌صورت خیلی کامل درباره روش‌های ثروتمند شدن صحبت کرده و برای اثبات ادعای خود، به سراغ تجارب عینی پانصد فرد بالغ و موفق رفته است. این افراد با استفاده از تکنیک‌های خاص در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود، موفق به کسب ثروت شده‌اند. این کتاب توانسته نام خودش را در لیست پرفروش‌ترین‌های آمازون و به‌عنوان دومین کتاب پرفروش در زمینه کتاب‌های کسب درآمد، ثبت کند.
افراد مختلفی این کتاب را به زبان فارسی ترجمه کرده‌اند که از جمله بهترین نسخه‌ها می‌توان به ترجمه «تکتم سعیدنیا»، نسخه «مهدی نکوئی» و «شهرام فیروزی» اشاره کرد. کتابی که از آن صحبت می‌کنیم، در سال ۱۹۳۷، در بحبوحه رکود اقتصادی و در آستانه شروع جنگ جهانی دوم نوشته شد و توانست راهِ روشنایی‌بخشِ موفقیت را برای مردم ترسیم کند. روش‌های پیشنهادی بیندیشید و ثروتمند شوید، روش‌هایی واقعی و کاربردی است که شما را در جهت تقویت انگیزه فردی سوق می‌دهد و در راه رسیدن به موفقیت، قدم‌به‌قدم همراهی‌تان می‌کند.
۱۲- کتاب قدرت تفکر مثبت؛ کتابی درباره قدرتِ ذهن
این کتاب به نویسندگی «نورمن وینسنت‌پیل»، یکی از بهترین کتاب‌های انگیزشی با تاکید بر مثبت‌اندیشی، افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود انگیزه‌های فردی است که به خوانندگان کمک می‌کند تا در پناه خودباوری، زندگی را در کمال صلح تجربه کنند. آموزش‌های کاربردی این کتاب الهام بخشِ راه شما است و مثل یک نور، بر اتاقِ تاریک ذهن شما می‌تابد تا بتوانید قدرت نهانِ ذهن خود را کشف کنید و با استفاده از ظرفیت‌های وجودی‌تان، برای زندگی بهتر قدم بردارید.
البته نمی‌توان انتظار داشت که با خواندن یکی دو تا از کتاب‌های خودیاری، به‌صورت کلی از رنج و ملال زندگی رهایی یابیم؛ چرا که زندگی با مشکلات خاص خودش گره خورده است و بهترین راه‌حل برای ادامه دادن، خودآگاهی و شناخت قسمت‌های ناشناخته ذهن است. این کتاب با نام «قدرت فکر مثبت» نیز شناخته می‌شود که توسط «ربابه امیری» ترجمه و توسط نشر سپید منتشر شده است. یکی دیگر از نسخه‌های موجود از این کتاب انگیزشی، با ترجمه «نرگس حیدری منجیلی» است که بسیار روان و ساده به زبان فارسی برگردانده شده.
خلاصه‌ای از آنچه گفتیم
در این مقاله سری به بهترین کتاب های انگیزشی زدیم و ۱۲ کتاب خودیاری عالی را معرفی کردیم. البته همانطور که می‌دانید این لیست کامل نیست و می‌توان صدها کتاب دیگر اضافه کرد. اگر شما کتابی مطالعه کرده‌اید که بهتان کمک کرده حال بهتری داشته باشید، زندگی خود را بازتعریف کنید و انگیزه بیشتری برای ادامه راه پیدا کنید، حتما نام کتاب را با ما به اشتراک بگذارید.
