برای علاقه‌مندان عمومی تاریخ، شناخت قدیمی ترین کشورهای جهان از اهمیت زیادی برخوردار است. در برخی از کشورها مانند ایران خودمان، مردم علاقه خاصی به دوران باستان نشان می‌دهند و معمولا دوست دارند پاسخ این سوال که «قدیمی‌ترین کشور جهان کدام است؟»، ایران باشد.
قدیمی ترین کشورهای جهان
با وجود این در دانش تاریخ و در بحث تخصصی، چالش‌های زیادی پیش‌روی مسئله تعیین قدیمی‌ترین کشور تاریخ وجود دارد. مثلا، دولت-ملت روسیه از تاریخی طولانی برخوردار است، اما کشور روسیه بعد از انحلال شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی ایجاد شده است.
با وجود این و در این مطلب قصد داریم قدیمی ترین کشورهای جهان را به شما معرفی کنیم. اما در نظر داشتن این نکته ضروری است که معیار ما برای انتخاب، وجود اسناد تاریخی متقن، حاکی سابقه حکمرانی یا وجود تمدن‌های بزرگ در جغرافیای منطبق با مرزهای کشورهای امروزی است.
مصر
زمانی که نارمر، نخستین فرعون از نخستین دودمان مصر باستان، مصر علیا و سفلی را در حدود ۳۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح متحد کرد، مصر به عنوان یک کشور متحد شکل گرفت تا این کشور حالا یکی از قدیمی‌ترین کشورهای دنیا باشد.
امروزه مورخان مهمترین دلیل رشد و توسعه تمدن انسانی در این منطقه را وجود رود پرخروش نیل می‌دانند که به توسعه یک تمدن پربار و قدرتمند در طول تاریخ این کشور منجر شده است.
چین
قدمت کشور چین به حدود ۲۰۷۰ سال قبل از میلاد مسیح یعنی زمان تاسیس سلسله پادشاهی شیا می‌رسد. چین در طول تاریخ طولانی خود شاهد تهاجمات بسیار و ظهور و سقوط سلسله‌های متعددی بوده، اما باید اذعان کرد که همه این حکومت‌ها به نحوی به غنای فرهنگی و تمدنی این کشور کمک کرده و سبب شده‌اند تا چین، یکی از قدیمی ترین کشورهای جهان با تبار فرهنگی مشخص در روند تاریخ باشد.
یونان
ریشه‌های تمدن یونان که امروزه به عنوان سرمنشا تمدن غرب قلمداد می‌شود به حدود ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، یعنی عصر برنز می‌رسد.
تمدن میسنی و سپس شکل‌گیری پرشمار دولت‌شهرهای یونانی در این منطقه، نوعی از ساختار سیاسی را ایجاد کرد که بنیان‌های فلسفه، دموکراسی و هنر غربی را شکل داد.
ایران
قدمت کشور ایران که در بخش عمده‌ای از تاریخش با نام سرزمین پارس (Persia) شناخته می‌شده به حدود 3200 سال قبل از میلاد مسیح و دوران شکل‌گیری پادشاهی‌های ایلامی می‌رسد.
البته این نام، یعنی پارس، بیش از هر چیز متاثر از سلطه قوم پارس بر بخش مهمی از تاریخ ایران باستان با دو سلسله هخامنشیان و ساسانیان مربوط است که با فتوحات بسیاری همراه شد و نام پارس‌ها را بر سر زبان‌ها انداخت.
در واقع هم یکی از برجسته‌ترین دوره‌های حکومت در ایران مربوط به عصر پادشاهی هخامنشی است که در سال ۵۵۰ قبل از میلاد تاسیس شد و به دلیل پیچیدگی‌های نظام اداری، تاسیس تخت جمشید، ساخت جاده‌های یکپارچه در سراسر سرزمین تحت حکومت و البته منشور کوروش کبیر شهرت دارد.
گفتنی است که در دوران معاصر و با توجه به اینکه نام پارس یا پرشیا بر تنها یکی از اقوام پرشمار ایرانی اشاره داشت، رضاشاه پهلوی طی نامه‌ای رسمی در نوروز ۱۳۱۴، از سران کشورهای جهان خواست تا از آن تاریخ در مکاتبات رسمی نام ایران را جایگزین پارس یا پرشیا کنند و متعاقبا لفظ ایرانی را نیز به جای پارسی یا پرشین به کار ببندند.
فرهنگ، زبان و هویت ایرانی در طول تاریخ درازش با وجود همه چالش‌هایی که تجربه کرده همواره پابرجا مانده تا ایران یکی از قدیمی ترین کشورهای جهان باشد. نوروز، جشن باستانی ایرانیان برای سال نو، تنها یکی از نمادهای این یکپارچگی هویتی ایرانی‌ها در طول تاریخ پرفراز و نشیب‌شان است.
هندوستان
تاریخ کشور هند به حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح یعنی دوران تمدن ایندوس مربوط است که هند را به یکی از قدیمی ترین کشورهای جهان بدل می‌کند.
در طول تاریخ این شبه قاره ثروتمند و بزرگ، امپراتوری‌های بزرگ و قدرتمندی مانند مائوریا و گوپتا ظهور کرده و نقش مهمی در پیشرفت علم و دانش در این جغرافیا ایفا کرده‌اند.
هند در بحث ادیان نیز از تنوع شگفت‌آوری برخوردار است و جالب است بدانید ریشه ادیان معروف آسیایی مانند هندوئیسم، بودیسم و جینیسم به دوران ودایی در هند می‌رسد. هند با وجود بارها حملات اقوام دیگر در دوران باستان و سال‌ها استعمار غربی‌ها در دوران مدرن، همواره از پیوستگی فرهنگی و هویتی مشخص و متمایزی برخوردار بوده است.
ژاپن
شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که تاریخ زندگی بشر در ژاپن را می‌توان در حدود ۱۴ هزار سال قبل از میلاد مسیح در دوره جومون پیگیری کرد.
در ادامه اما عمده‌ترین تمدنی که در این جزیره شکل گرفت مربوط به قرن سوم قبل از میلاد است. پادشاهی یاماتو در این زمان از اتحاد چندین خاندان اشرافی تشکیل شد تا به قدیمی‌ترین سلطنت موروثی جهان بدل شود.
در طول تاریخ ژاپن، رویکرد انزواطلبانه این کشور و البته پیگیری سریع مدرنیزاسیون در دوران مدرن سبب شده تا ژاپن از نوعی استقلال مستمر تاریخی و به تبع آن هویت فرهنگی ویژه برخوردار باشد.
اتیوپی
اتیوپی نیز از جمله قدیمی ترین کشورهای جهان محسوب می‌شود. اگر اسطوره را هم حاوی نشانه‌هایی از تاریخ واقعی درنظر بگیریم، تاریخ اتیوپی با داستان‌های اساطیری از ملکه سبا و پادشاهی سلیمان درهم آمیخته است. با وجود این شواهد تاریخی نیز حاکی از این است که این منطقه جغرافیایی در دوران ماقبل تاریخ دارای تمدن انسانی پیشرفته‌ای بوده است.
اولین پادشاهی شناخته شده در اتیوپی که می‌تواند آغازگر تاریخ این محدوده جغرافیایی به عنوان یک کشور یکپارچه باشد، امپراتوری آکسومیت در حدودا قرن اول بعد از میلاد مسیح است. جالب است بدانید امپراتوری آکسومیت از جمله اولین کشورهایی بود که مسیحیت را در اولین قرون ظهور آن به عنوان یک دین رسمی دولتی پذیرفت.
اتیوپی همچنین بر خلاف بسیاری دیگر از کشورهای آفریقایی، شاهد دوره‌های طولانی استعمار و اشغال نبوده و جز یک دوره کوتاه اشغال توسط ایتالیایی‌ها، همواره از یک هویت تاریخی مستقل برخوردار بوده است.
سن مارینو
سن مارینو، سومین کشور کوچک اروپا نیز مدعی است که یکی از قدیمی ترین کشورهای جهان و قدیمی‌ترین جمهوری جهان است. در واقع گفته می‌شود که در ۳ سپتامبر سال ۳۰۱ پس از میلاد، اولین جمهوری جهان توسط یک سنگ‌تراش مسیحی به نام مارینوس در این کشور تاسیس شده است.
جالب است بدانید این کشور کوچک که در واقع در داخل ایتالیا و بین دو استان امیلیا رومانیا و مارکه قرار گرفته، در طول بیش از ۱۷۰۰ سال استقلال سیاسی خود را حفظ کرده و از نوعی تداوم تاریخی منحصربفرد در بین کشورهای اروپایی برخوردار است.
ارمنستان
قدمت کشور ارمنستان به حدود ۸۶۰ سال پیش از میلاد مسیح و پادشاهی اورارتو می‌رسد. به عنوان یکی از قدیمی ترین کشورهای جهان، ارمنستان به دلیل موقعیت استراتژیکی که داشت از مناطق تحت نزاع بین امپراتوری‌های بزرگ این منطقه از جمله ایران و روم بوده، اما همواره هویت فرهنگی خود را حفظ کرده است.
گرجستان
گرجستان نیز وضعیتی مشابه با ارمنستان دارد. این کشور که قدمت آن به ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و امپراتوری کولخیس مربوط است، در بخش‌های مهمی از تاریخ باستانش بین ایران و روم دست به دست شده و همواره شاهد تهاجمات این دو همسایه قدرتمند خود بوده است. با وجود این، گرجستان با تمام فراز و نشیب‌ها، استقلال هویتی و فرهنگی خود را حفظ کرده است.
عصر طلایی کشور گرجستان نیز به دوران حکومت دیوید چهارم و ملکه تامار در قرون ۱۲ و ۱۳ میلادی مربوط است که با دستاوردهای فرهنگی بسیاری برای این کشور کوچک همراه بود.
منبع: گجت‌نیوز
