باستانشناسان توانستهاند با یک فناوری جدید دریابند که مقبره باستانی مجلل کشفشده در اسپانیا متعلق به یک زن بوده است، نه متعلق به یک مرد، آنچنان که پیشتر تصور میشد.
زمانی که باستانشناسان برای نخستین بار یک مقبره ۵ هزار ساله را، با اشیایی تزئینی نظیر یک خنجر کریستالی، عاجهای تزئینی و سایر اقلام مجلل، در اسپانیا کشف کردند تصور کردند که این مکان برای یک مرد بوده است.
اکنون اما محققان از طریق آنالیز دو دندان اسکلت یافتشده متوجه شدهاند که بقایای جسد درون این مقبره متعلق به یک زن بوده است.
محققان برای این کار از روشی جدید برای تعیین جنسیت استفاده کردند که مینای دندان را تجزیه و تحلیل میکند. این روش عمدتا برای اسکلتهایی که در شرایط نامناسب یافت شدهاند، کاربرد دارد.
تکنیک مورد کاربرد قرار گرفته از تفاوتهای شیمیایی مینای دندان برای تشخیص مردان از زنان بهره میگیرد و میتواند حتی زمانی که دیانای کامل در دسترس نیست، مورد استفاده قرار گیرد.
بسیاری از جزئیات در مورد زندگی «بانوی عاج»، آنطور که محققان او را نامگذاری کردند، همچنان یک راز باقی مانده است هرچند سرنخهایی در این رابطه وجود دارد.
لئوناردو گارسیا سانخوان، باستانشناس در دانشگاه سویل اسپانیا و یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید: «او به تنهایی در مقبرهای با اشیاء بسیار خاص دفن شده است. امری که نشان میدهد او یک فرد خاص بوده است.»
این مقبره در چند کیلومتری غرب سویا، در نزدیکی سواحل جنوبی اسپانیا، واقع شده و در سال ۲۰۰۸ حفاری شد. باستانشناسان بر اساس بررسی استخوانهای پوسیده به جامانده و این واقعیت که چندین قلم اشیاء گرانبها در مقبره پیدا شده بود، تصور میکردند مقبره به مرد جوانی تعلق دارد.
محققان میگویند وجود پوسته تخم شترمرغ و کهربا به همراه عاج و خنجر نشان میدهد که فرد دارای موقعیت اجتماعی بالایی بوده است.
آلیسون بیچ، مورخ در دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند، در این باره میگوید: «این تحقیق شاهد دیگری برای زیر سوال رفتن روایات تاریخی قدیمی است و نشان میدهد این باور که مردان همیشه محترمترین یا دارای بیشترین اقتدار بودهاند، الزاما درست نیست.»
تا کنون ۲۱ مکان باستانشناسی مختلف، شامل مقبرههای متعدد، مربوط به عصر مس در اسپانیا یافت شده که باستانشناسان در آنها بقایای اجساد هزار و ۷۲۳ نفر را یافتهاند.
آقای سانخوان میگوید: «تدفین بانوی عاج یک سر و گردن بالاتر از هر تدفین دیگری مربوط به عصر مس قرار میگیرد. مطلقاً هیچ دفن مرد یا زن شناخته شدهای که بتوان با او مقایسه کرد وجود ندارد.»
وی اضافه کرد که حدود ۲۵۰ سال پس از دفن بانوی عاج، گورهای جدیدتری در اطراف مقبره او ساخته شده است با این حال این محل دفن همواره منطقه حائلی ۳۰ متری را در دور خود داشته است.
به گفته وی حدود ۸۰ سال پس از مرگ او، مردم بار دیگر وارد آرامگاهش شدهاند و اشیاء نذری دیگری از جمله یک خنجر کریستالی را داخل آن گذاشتند.
محققان در مورد ساختار اجتماعی یا سیاسی زمانهای که این زن به آن تعلق داشت، و تقریباً همزمان با ظهور فراعنه در دره رود نیل مصر و ساخت اولین شهر در کرانههای فرات در بینالنهرین بود، اطلاعات کمی دارند.
باستانشناسان میگویند با توجه به نمونه اخیر، ممکن است این قبیل شناساییهای نادرست در مورد دیگر مقبرههای باستانی نیز موضوعیت داشته باشد. جاهایی که کاشفان درباره آن میگویند «اینجا مقبره یک فرد ثروتمند و برجسته است، پس باید مقبره یک مرد باشد.»
پیشتر نیز شماری دیگر از محققان از طریق تجزیه و تحلیل دیانای به این نتیجه رسیده بودند که یک جنگجوی وایکینگ دفن شده در یک مقبره مجلل در سوئد یک زن بوده است و نه یک مرد آنچنان که قبلا تصور میشد.
نتایج مطالعات جدید در نشریه علمی «Scientific Reports» منتشر شده است.