بروس لی شاید نمونه بارز یک ستاره سینمای هنرهای رزمی باشد و دلیل خوبی هم برای این شهرت وجود دارد. این مرد بسیار کاریزماتیک، دوستداشتنی بود و تماشای سکانسهای اکشناش، به لطف سبک هنرهای رزمی منحصربهفردش به نام جیت کان دو، به شدت لذت بخش و چشم نواز.
طبیعتاً، مهارتهای لی بهعنوان یک رزمیکار او را برای ژانر فیلمهای رزمی/کونگفویی مناسب می کرد، و در چنین فیلمهایی بود که او خود را جاودانه کرد و پس از اینکه سال ها به عنوان کودک بازیگر فعالیت می کرد، در نهایت در دهه ۱۹۷۰ به یک نماد غالب در فرهنگ عامه مردم جهان تبدیل شد.
این شهرت پس از بازی در نقش کودکان و نوجوانان در فیلم ها و سریال ها و همچنین بازی در نقش کاتو در The Green Hornet، یک مجموعه تلویزیونی که در سال های ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷ پخش می شد، تثبیت شد.
بروس لی به طرز غم انگیزی در اوج جوانی در سال ۱۹۷۳ در حالی که فقط ۳۲ سال سن داشت و در آغاز راهی که می توانست یک حرفه سینمایی طولانی و پربار باشد، درگذشت. از میان فیلمهای رزمی کلاسیک بروس لی، سه فیلم در زمانی که او هنوز زنده بود اکران شدند، یکی کامل شده و پس از مرگش اکران شد، و یکی ناقص ماند اما آنچه که از آن فیلمبرداری شده بود با سکانس هایی که توسط یک بازیگر جایگزین بازی شده بود ترکیب شده و چندین سال پس از درگذشت بروس لی منتشر گردید.
این پنج فیلم، فیلمشناسی رسمی بروس لی به عنوان یک بازیگر هنرهای رزمی را تشکیل میدهند و بیشتر از همه به خاطر او به یاد آورده می شوند. همه فیلم های بروس لی در زیر رتبه بندی شده اند.
۵- Game of Death (1978)
کارگردان: رابرت کلوز
به دنبال درگذشت بروس لی، مردم به طور طبیعی از این موضوع که دیگر فیلمی رزمی با بازی بروس لی وجود نخواهد داشت، شوکه و غمگین شدند (۵۰ سال بعد، این موضوع همچنان ناخوشایند و ناراحت کننده است). این دلیلی بود که زیرژانر جدیدی متولد شد: Bruceploitation یا سوء استفاده از نام بروس لی، که از فیلمهای آرشیوی و بازیگرانی شبیه به او برای فروش فیلمهای جدید رزمی در بقیه دهه ۱۹۷۰ به عنوان فیلمهای واقعی بروس لی استفاده میکرد.
از تماشای این فیلم ها احساسی شبیه غرق شدن به وجود میآید، و کل این ژانر احساس ناخوشایند و حتی بیاحترامی را به مخاطب منتقل می کند… اما بازی مرگ به یک دلیل کلیدی کمی درخشانتر از بسیاری از فیلم های هم عصر خود در این ژانر فرعی است.
بروس لی در حال کار بر روی فیلم بازی مرگ بود که درگذشت، و اگرچه او تنها توانست چند سکانس اکشن کلیدی از این فیلم را ضبط کند، اما این سکانس ها به نسخه نهایی فیلم راه پیدا کردند که تماشای آن ها خوشایند است. Game of Death در بیشتر زمان روایت خود تجربه تماشای ناخوشایند و دشواری را فراهم می کند، با راهحلهای عجیبی که برای جبران این واقعیت که لی نتوانست بیشتر سکانس های این فیلم را ضبط کند انجام شده است.
اما پرده آخر فیلم حاوی سکانس هایی است که در زمان حیات بروس لی ضبط شده بود، و این سکانسهای مبارزه حقیقتاً شگفتانگیز هستند و با کیفیت صحنههای هنرهای رزمی که در کارهای قبلی بروس لی دیده میشد برابری میکنند. بازی مرگ تنها به خاطر آن سکانس های اندک حیرت انگیز و باکیفیت نیز ارزش تماشا را دارد، اما بینندگان باید بدانند که برای رسیدن به آن سکانس های جذاب پایانی باید از سکانس های ضعیف و بی کیفیت زیادی بگذرند.
۴- Fist of Fury (1972)
کارگردان: لو وی
فیلم Fist of Fury نقطهای در حیات حرفه ای بروس لی را نشان میدهد که وقتی صحبت از تماشای فیلمهایی میشود که بروس لی در دهه ۱۹۷۰ در آن ها نقش آفرینی کرد – و در آنها عالی بود. همه چیز در بهترین شرایط خود قرار داشت.
بازی مرگ ممکن است برای طرفداران این بازیگر ارزش تماشا داشته باشد (حداقل پرده آخر که حاوی سکانس های واقعی با بازی بروس لی است)، اما چهار فیلم بزرگ دیگر او را میتوان با تمام وجود و بدون نیاز به اخطار توصیه کرد. کیفیت بالای عمومی آنها رتبهبندی این فیلم ها را کمی دشوار میکند، اما مجبوریم در بین همه خوبها، گزینه ای دارای کمترین مقدار از کیفیت و خوبی را در نظر بگیریم، و (در حالی که هنوز خیلی خوب است) Fist of Fury را برای گزینه چهارم انتخاب کرده ایم.
داستان فیلم مشت خشم به لی بهانه ای می دهد تا نقش یک ارتش تک نفره را بازی کند، در اینجا، لی یک شاگرد هنرهای رزمی است که می خواهد انتقام قتل استاد خود را بگیرد و خود را در حال مبارزه با بی عدالتی های استعمارگران ژاپنی در چین می یابد (داستان فیلم در آغاز قرن بیستم روایت می شود).
هر زمان که درگیری آغاز می شود، Fist of Fury به طور قابل درکی یک انفجار بزرگ است، و داستان – هر چند ساده – عمدتاً جذاب و کارآمد است، و همچنین در اینجا با فیلمی مواجه هستیم که درباره استعمار، نژادپرستی و تعصب اظهارنظر می کند. ممکن است کیفیت آن ثابت نباشد، اما مشت خشم تا حد زیادی فیلم خوبی است، و همچنین این فیلم به خاطر حضور جکی چان بسیار جوان، که در اینجا به عنوان یک بدلکار و یک شاگرد هنرهای رزمی ناشناس ظاهر می شود، قابل توجه است.
۳- The Big Boss (1971)
کارگردان: لو وی
هرکسی که میخواهد بروس لی را در فیلمی ببیند که داستان جنایی/ گانگستری را با هنرهای رزمی فراوان ترکیب میکند، باید تماشای The Big Boss را در اولویت قرار دهد. این اولین فیلم بزرگ او در زمینه هنرهای رزمی بود، و به طرز شگفتانگیزی فیلمی موفق و محبوب بود، فیلمی که همه چیز در آن در نظر گرفته شده بود، و مسلماً حتی امروزه نیز احساس میشود فیلمی دستکم گرفته شده است، زیرا بهاندازه دیگر فیلمهای رزمی نمادین بروس لی دربارهاش صحبت نمیشود. در زمینه روایت، در فیلم رییس بزرگ ، بروس لی را در نقش مرد جوانی می بینیم که قسم خورده است که در عنوان راهی برای حل و فصل مشکلات، وارد درگیری فیزیکی و استفاده از مهارت های رزمی اش نشود، اما هر چه بیشتر او – و کسانی که میشناسد – توسط کلاهبرداران مختلف مورد بدرفتاری قرار میگیرند، وفاداری به چنین سوگندی برایش چالشبرانگیزتر میشود.
به لطف این روایت، تنش داستان به طرز ماهرانهای بالا می رود، و زمانی که شخصیت بروسلی از قید این سوگند آزاد می شود و به وضوح به دنبال کسی می گردد که خونش را بریزد، رئیس بزرگ منفجر میشود، شوکه می کند و مخاطب را حیرت زده می کند، همه به یک اندازه.
ممکن است در نتیجه داستانی که روایت میشود، سرعت روایت داستان همیشه سریع نباشد، اما در نهایت ارزش آن را دارد. همچنین، بروس لی در تمام طول فیلم فوقالعاده عمل می کند، در حالی که بازی دراماتیک/تودار خوبی در نیمه اول فیلم و عملکرد فیزیکی شگفتانگیزی در نیمه دوم پر اکشنترش از خود ارائه می دهد. همه این چیزها برای متقاعد شدن به تماشای این فیلم کافی است.
۲- The Way of the Dragon (1972)
کارگردان: بروس لی
راه اژدها به چند دلیل در کارنامه هنری بروس لی متمایز است و به همین خاطر از ابتدا تا پایان آن چیزی است که از بروس لی انتظار داریم.لی طراحی و کارگردانی سکانس های اکشن تمام فیلم هایش را بر عهده داشت و کارگردانی اورجینال فیلم ناتمام بازی مرگ را نیز تجربه کرده بود، به همین خاطر با کار پشت و جلوی دوربین غریبه نبود. راه اژدها تنها فیلم کامل شده اوست که او تنها کارگردان فیلم بوده و نویسندگی آن را نیز خود انجام داده بود. این همچنین آخرین فیلمی بود که قبل از مرگ بروس اکران شد، نسبت به سایر آثار لی بسیار کمدی تر بوده و به خاطر بازی چاک نوریس در نقشی شرور قابل توجه است.
در واقع، حضور نوریس نمادین ترین بخش فیلم است: بروس لی و چاک نوریس در نزدیکی پایان فیلم با هم روبرو می شوند، در کولوسئوم، نه جایی دیگر. در مابقی فیلم، شخصیت لی تلاش میکند تا به یک تجارت خانوادگی در رُم کمک کند و در مقابل شروران مختلفی که مانع رونق این تجارت هستند، میایستد.
راه اژدها یکی دیگر از فیلم های بروس لی است که در آن لی در برابر بی عدالتی می ایستد و بارها و بارها به بسیاری از افراد ناعادل مشت و لگد می زند، اما او آنقدر در انجام این کار خوب بود که جای حرفی باقی نمی گذارد. به طور کلی، راه اژدها یکی از سرگرم کننده ترین فیلم های اوست، و نقطه شروع بدی برای کسانی که هرگز فیلمی از بروس لی ندیده اند، نخواهد بود.
۱- Enter the Dragon (1973)
کارگردان: رابرت کلوز
در میان مجموعه فیلم های اکشن برتر تاریخ سینما، Enter the Dragon همیشه به عنوان یکی از بهترین ها شناخته شده و به راحتی نمادین ترین/معروف ترین فیلمی است که بروس لی تا به حال در آن ظاهر شده است. فیلمبرداری اژدها وارد می شود قبل از مرگ لی کامل شد، اما اکران آن بعد از مرگش اتفاق افتاد، و به نوعی یک آواز قوی سهوی برای یک هنرپیشه/رزمی کار با استعداد شگفت انگیز بود که طی چند سال گذشته شهرت زیادی را بدست آورده بود.
باز هم مایه تاسف است که همه چیز در اینجا برای بروس لی و طرفداران او به پایان رسید، اما حداقل Enter the Dragon به بروس لی اجازه داد تا در یکی از کلاسیک های بی چون و چرای دوران حرفه ای خود ظاهر شود، و این فیلمی است که با گذشت بیش از نیم قرن از اکرانش، هنوز هم جذاب است.
فیلم اژدها وارد می شود بهعنوان چیزی شبیه به یک فیلم ورزشی شروع می شود، فیلمی در مورد یک تورنمنت هنرهای رزمی عجیب و غریب که توسط شخصیتی مرموز برگزار میشود، کسی که به نظر میرسد مشغول کار دیگری است و اهداف دیگری در سر دارد.
در نهایت مشخص می شود که مبارزات برای یک تورنمنت ورزش مجاز مناسب نیستند و تا حد مرگ انجام می شوند، که تنش را به زیبایی بالا می برد و باعث می شود هر سکانس اکشن پرتنش تر از قبلی احساس شود. این فیلم یک فیلم جسورانه، رنگارنگ، هیجانانگیز، گاهی اوقات بی نقص و همیشه سرگرمکننده است، تا جایی که نمیتوان Enter the Dragon را یکی از بهترین فیلمهای رزمی که تا کنون ساخته شده است، و بهترین فیلمی که بروس لی در آن بازی کرده است، ندانست.
منبع: روزیاتو