شب یلدا، شب چله، آخرین شب پاییز، شب قبل از زمستان، همه این اسامی مربوط به 30 آذر ماه است. از گذشتههای خیلی دور در فرهنگ باستانی ما، کشور عزیز و تمدن کهن ما ایرانیان در چنین شبی اتفاقات خاصی میافتاده است. سنتهای زیبایی اجرا میشده است که اگر بخواهیم به آنها بی تفاوت باشیم تیشه به ریشهی اصالت و فرهنگمان زدهایم.
برای اینکه یک فرهنگ پابرجا بماند و همیشه پاس داشته بشود باید به آن پرداخت، باید آن را از زمانی که فرزندانمان کوچک هستند در ذهن آنها جایگذاری کرد آن هم به شیوهای درست، با روشی درست که برای آنها باورپذیر باشد و آن را با جان و دلشان دوست بدارند.
ریشهی تمام باورها در کودکی پایه گذاری میشود. اگر به همان نسبت که نگرانی برای ولنتاین و برگزاری هالووین و تهیهی درخت کاج در جامعهی ما هم در حال شکل گیری است، برای فرزندانمان از شب یلدا و جشنهای ایران باستان بگوییم و آنها را پررنگ جلوه داده تا در عمق جان آنها جای بگیرد میتوانیم به موفقیتی در زمینهی احیای فرهنگ ناب ایرانی برسیم.
اگر تاریخچهی پر از اصالت کشورمان را مرور کنیم جز شادی نصیبمان نمیشود. و بچهها عاشق شادی هستند و هرجا لبخند و جشنی باشد دوست دارند حضور داشته باشند.
برای فرزندانمان از این بگوییم که فصلها هر کدام نشانی از نعمت و رحمت خدا هستند و ما با طبیعت دوست هستیم. از آنجا که عشق به طبیعت به خودمان برمیگردد از قدیم شب آخر فصل پاییز را که از فردای آن پا به زمستان میگذاریم جشن میگرفتهاند. همه برای یک فصل سرما که به واسطهی طولانیتر شدن روزها خورشید بیشتر عرض اندام میکرده است آماده میشدند و گذر از خزان را به شادی و نشاط و دورهمی سپری میکردهاند. بزرگترها که نماد عزت و احترام در هر خانواده و فامیلی هستند درهای خانهشان به روی کوچکترها باز شده و سفرهای بزرگ پهن میکردند تا از نعمتهایی که خدا به ما داده است سپاسگزاری کرده و آنها را در کنار هم چیده و میل میکردند. میوههای فصل در این مجلس خودنمایی میکردند و آجیل و تنقلات که نماد برکت و فراوانی است با مهر و محبت اعضای خانواده حاضر بوده است.
شاید به ظاهر یک دقیقه طولانی تر شدن شب، اتفاق خیلی بزرگی نباشد و در زندگی همه عادی باشد، اما وقتی ارزش این یک دقیقه را بیشتر متوجه میشویم که در کنار عزیزانمان هستیم. سفرههای ایرانیان از انار و هندوانه خوشرنگ میشده است اما خوب است این را هم بدانیم که تمام اعتبار این شب به خوراکیهایش نیست.
ادب و فرهنگ ایرانی در شعرهایش خفته است. شاهنامه فردوسی یکی از بزرگترین آثار حماسی دنیا در این شب توسط بزرگترها خوانده میشد و از داستانهای فوقالعادهی آن درس زندگی میگرفتند. به حافظ تفال زده میشده است تا لسان الغیب به محفلشان دعوت شده و با غزلهای ناب خود لحظاتی حال خوب را نصیب افراد کند. برای بچهها همینقدر که بدانند پاسداشت یکسری از رسوم فرهنگی و سنتی از اهمیت بالایی برخوردار است کافی است و در این مسیر درست کردن کاردستی و خرید هدیه برای آنها نقش مهمی بازی میکند و مهمتر از آن هم دخیل کردن آنها در برگزاری این شب و اتفاقاتش است.
هیچ فرهنگی بدون سرمایه گذاری روی کودکان آن جواب نخواهد گرفت و حذف کردن این مساله باعث نابودی آن فرهنگ خواهد شد!
چگونه برای بچهها کاردستی یلدا درست کنیم؟
تل و تاج کودکانه به شکل هندوانه یا انار برای دختربچهها و پسرها
تهیه کیف دستی با کاغذ رنگی سبز و قرمز
کراوات و پاپیون با الهام از میوهها و خوراکیهای شب یلدا
درست کردن کیک یلدا با کمک بچهها
در تزیینات تمام وسایل بچهها را هم به کمک گرفته و از آنها بخواهید نقشی در برگزاری این شب داشته باشند. شاید آنها نتوانند به صورت تمام و کمال از پس کارها به خوبی بربیایند اما این مساله اصلا اهمیتی ندارد، تنها آشنا کردن آنها با سنتهای دیرینه است که قدم مهمی در راه احترام به فرهنگ و تمدن برمیدارد. از آنها بخواهید از دید خود نقاشی بکشند، یا داستان بنویسند و شب یلدا را توصیف کنند و برای این کار جایزه تهیه کنید.
از آنها بپرسید که به نظرشان برگزاری جشنی که در مورد شروع زمستان باشد و دوستی با خورشید را به میان بیاورد به چه صورت باشد بهتر است؟
ذهن آنها را درگیر تحلیل و چالش کنید و بخواهید که فکر کنند و بگویند چه کاری کنید که این جشن جذابتر به نظر برسد و دوست داشته باشند به جای یک شب چند شب یلدا داشته باشند؟جذابیتها را با حضور آنها و به میان آوردن نقششان بیشتر از پیش کرده و مطمئن باشید سنگ بنای احترام به سنتها و زنده نگهداشتن فرهنگ از همین جا پایه گذاری خواهد شد.
منبع: راهنماتو