تحقیقات علمی و دانشگاهی در آینده با توجه به پیشرفت‌های روزافزون در زمینه فناوری‌های نوین و نیز به واسطه الگوهای زبانی هوش مصنوعی مانند «چت‌جی‌پی‌تی» دستخوش تحولات بزرگی خواهد بود.
در این گزارش نگاهی می‌اندازیم به چند ابزار دیگر تحت هوش مصنوعی که می‌توانند به پویایی تحقیقات دانشگاهی کمک کنند.
مشتاق بلال، محقق مقطع فوق دکتری در دانشگاه جنوب دانمارک، معتقد است: «چت‌جی‌پی‌تی آینده تحقیقات دانشگاهی را نیازمند بازنگری کرده است. این در حالیست که اکثر دانشگاهیان نمی‌دانند چگونه هوشمندانه از آن استفاده کنند.»
دنیای علم و دانش و هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای در هم تنیده شده‌اند؛ این احتمال وجود دارد که دانشگاهیان در پرتو پیشرفت فناوری AI، یا به استفاده و بهره‌برداری از ظرفیت‌های آن ادامه دهند و یا اینکه نسبت به پیامد‌های نامطلوب و خطرات آن ابراز نگرانی کنند.
بلال مشتاق به یورونیوز نکست گفت: «دو اردوگاه در دانشگاه وجود دارد. نخست، اولین پذیرندگان هوش مصنوعی، و دوم، اساتید و دانشگاهیانی که معتقدند هوش مصنوعی به یکپارچگی آکادمیک آسیب می‌رساند.»
این محقق پاکستانی تبار دانشگاه دانمارک که خود را در اردوگاه نخست می‌بیند، معتقد است در صورت استفاده سنجیده از الگوهای زبان هوش مصنوعی می‌توان به فراگیرتر کردن امر آموزش کمک کرد و حتی راه را برای کسب دانش بیشتر گشود.
بسیاری از کارشناسان به این نکته اشاره کرده‌اند که دقت و کیفیت نتایج برخی الگوهای زبانی هوش مصنوعی مانند چت‌جی‌پی‌تی قابل اعتماد نیست. به اعتقاد این دسته از کارشناسان، متن تولید شده گاهی اوقات می تواند سوگیرانه، محدود یا نادرست باشد.
اما بلال مشتاق می‌گوید که درک این محدودیت‌ها، همراه با نگرش و رویکرد درست، می‌تواند باعث شود الگوهای زبانی «کار باکیفیت زیادی» به ویژه در زمینه تحقیقات دانشگاهی برای شما انجام دهند.
بلال در یک تاپیک توییتری، نشان داد که چگونه توانسته است ChatGPT را متقاعد به ارائه «یک طرح کلی درخشان» برای یک مقاله علمی با استفاده از تکنیک «درخواست‌های جزء به جزء» کرده است.
او چت‌جی‌پی‌تی را در مورد مفاهیم خاص مرتبط با تحقیقاتش مورد سوال قرار داد و سپس به سراغ نویسندگان آثار مرتبط و استخراج ایده‌های خاص مد نظر آنها فرستاد.
این محقق پاکستانی می‌گوید اکنون که چت‌جی‌پی‌تی ایده کلی پروژه من را دریافته از او می‌خواهم رئوس اصلی یک مقاله تحقیقی را با توجه به مفاهیم و پرسش‌های فرضیه‌های جستجو شده برایم ترسیم کند.
به گفته این محقق فوق دکتری دانشگاه دانمارک، چنین تکنیکی برای او دست کم ۲۰ ساعت صرفه‌جویی در زمان به ارمغان خواهد آورد.
او می‌گوید «اگر برای هر بخش از طرح کلی پروژه تنها یک پاراگراف بنویسم، پیش‌نویس اولیه مناسبی از مقاله خود بدست خواهم آورد.»
مشتاق بلال اخیراً ChatGPT را مجبور کرده است که مانند یک استاد دانشگاه استنفورد فکر و صحبت کند. سپس، برای بررسی واقعی بودن خروجی آنچه از این ابزار خوش مصنوعی خواسته است، همان سؤالات را از یک استاد واقعی استنفورد پرسید؛ نتایج شگفت انگیز بود.
چت‌جی‌پی‌تی تنها یکی از پرشمار برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های تحت هوش مصنوعی است که می توانید از آن برای نگارش تحقیقات آکادمیک یا شبیه‌سازی گفتگوهای علمی با اساتید و صاحب‌نظران مشهور دانشگاهی استفاده کنید.
در ادامه به سایر نرم افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی اشاره می‌کنیم که می‌توانند به تلاش‌های آکادمیک و تحقیقات شما کمک کنند.
۱. کنسانسوس Consensus
به قول مشتاق بلال، اگر چت‌جی‌پی‌تی ChatGPT و گوگل اسکولار Google Scholar با هم ازدواج کنند، فرزند آنها کنسانسوس Consensus خواهد بود؛ یک موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی.
کنسانسوس مانند اکثر موتورهای جستجو به نظر می رسد، اما چیزی که آن را متمایز می کند این است که شما سؤالات بله/خیر می پرسید، و این ابزار برای آنها پاسخ‌هایی با در نظرگرفتن اجماع نظر جامعه دانشگاهی به شما می‌دهد.
کاربران همچنین می توانند از کنسانسوس در باره رابطه بین مفاهیم و علت و معلول چیزی سوال کنند. به عنوان مثال: آیا مهاجرت اقتصاد را بهبود می بخشد؟
کنسانسوس به این سؤال با استناد به اکثر مطالعات انجام شده و ارائه فهرستی از مقالات دانشگاهی مرتبط با موضع پاسخ می‌دهد. این موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی تنها برای پاسخگویی به شش موضوع مجهز شده است: اقتصاد، خواب، سیاست اجتماعی، پزشکی، و سلامت روان و مکمل‌های سلامت.
۲. الیسیت Elicit
الیسیت یک پلتفرم تحقیقاتی هوش مصنوعی است که جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها را برای شما آسان‌تر می‌کند.
این ابزار که از آن به عنوان «دستیار تحقیق هوش مصنوعی» نام برده می‌شود نیز به گفته بنیانگذاران آن، از الگوهای های زبانی برای پاسخ به سوالات استفاده می کند.
با این حال، دانش این ابزار صرفاً مبتنی بر تحقیق است و امکان «مکالمات هوشمند» و استفاده از تکنیک «طوفان فکری» را با رجوع به منابع بسیار آگاه و تأیید شده میسر می‌کند.
الیسیت همچنین می تواند مقالات مرتبط را بدون تطابق کامل کلمات کلیدی پیدا کند، آنها را خلاصه کند و اطلاعات کلیدی را از آنها استخراج کند.
۳. Scite
اگرچه الگوهای زبانی مانند ChatGPT برای فریب و به اشتباه انداختن عمدی طراحی نشده‌اند، اما ثابت شده است که می‌توانند متنی را تولید کنند که بر اساس اطلاعات واقعی نباشد و بخش‌هایی گزیده از مقالاتی را شامل شوند که وجود نداشته باشند.
اما Scite یک برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی است که به شما امکان می‌دهد به مقالات واقعی منتشر شده دسترسی داشته و به آنها استناد کنید.
این برنامه همانند الیسیت، پس از طرح یک سوال، پاسخ هایی را با در اختیار گذاشتن فهرستی دقیق از تمام مقالاتی که بخشی از آنها در پاسخ مورد استناد قرار گرفته، ارائه می دهد.
۴. خرگوش پژوهشگر Research Rabbit
این ابزار که از سوی مبتکرانش «اسپوتیفای تحقیق» نیز نامیده می‌شود به تحقیقات شما سرعت می‌بخشد و این امکان را فراهم می‌کند که بتوان مقالات را به «مجموعه‌ها» اضافه کرد.
مجموعه‌ها به نرم‌افزار اجازه می‌دهند تا با علایق کاربر آشنا شوند و این امر زمینه سفارش‌های جدید و متناسب را فراهم می‌کند.
Research Rabbit همچنین با ارائه نمودار گرافیکی شبکه مقالات علمی و نویسندگان مشترک به کاربران امکان می‌دهد تا بتوانند یک موضوع خاص یا نویسنده واحد را دنبال کنند و بر عمق تحقیقات خود بیافزایند.
۵. چت‌پی‌دی‌اف ChatPDF
یک برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی است که خوانش و تجزیه و تحلیل مقالات منتشر شده در مجلات علمی را آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند.
کاربران پس از بارگذاری یک مقاله پژوهشی تحت فرمت PDF در این نرم افزار هوش مصنوعی، سوال‌هایی را مطرح می‌کنند.
این برنامه خلاصه کوتاهی از مقاله را تهیه می کند و نمونه هایی از سوالات را که می تواند بر اساس متن کامل مقاله به آنها پاسخ دهد، در اختیار کاربر قرار می دهد.
بیل گیتس در آخرین پست وبلاگ شخصی خود با عنوان «عصر هوش مصنوعی آغاز شده است»، می‌نویسد: توسعه هوش مصنوعی به اندازه خلق ریزپردازنده، رایانه‌های شخصی، اینترنت و تلفن همراه مهم و بنیادین خواهد بود.
