مصریان باستان با بیماری بیگانه نبودند. در واقع تحقیقات نشان میدهد که جوامع آنها تحت تأثیر بیماریهای عفونی از جمله آبله، سل و جذام بوده است.
به عنوان مثال رامسس پنجم، چهارمین فرعون از دودمان بیستم مصر، به آبله مبتلا شد. امروزه زخمهای آبله که روی بدن مومیاییشدهاش یافت شده است، این بیماری او را به طور مشهودی ثابت میکند.
هرچند سازمان جهانی بهداشت رسماً در سال ۱۹۸۰ اعلام کرد که آبله در سراسر جهان ریشهکن شده است، اما آیا ممکن است مومیاییهای تازه کشف شده بتوانند آبله یا هر بیماری دیگری را از بدن خود منتشر کنند و جوامع بشری را آلوده سازند؟
پیرز میچل، مدیر آزمایشگاه انگلهای باستانی دانشگاه کمبریج، چنین احتمالی را بسیار بعید میداند.
وی در این خصوص میگوید: ««بیشتر گونههای انگل در عرض یک یا دو سال بدون میزبان زنده میمیرند. اگر بیش از ۱۰ سال صبر کنید، همه چیز مرده است.»
طبق گفته مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی مؤسسه ملی بهداشت بریتانیا، ویروسهای خانواده آبله مانند خود آبله تنها میتوانند در سلولهای میزبان زنده تکثیر شوند.
بنابر اعلام این نهاد مرجع بهداشتی، باکتریهایی که باعث سل و جذام میشوند برای زنده ماندن به میزبانهای زنده نیز نیاز دارند.
آبله از طریق تماس از فرد به فرد منتقل میشود، این در شرایطی است که سل و جذام معمولاً از طریق قطرات بینی و دهان، معمولاً از طریق عطسه یا سرفه، منتقل میشوند.
در مورد جذام، برای انتشار آن نیاز به تماس طولانی مدت با شخص بیمار است. این به این دلیل است که طبق گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، دو گونه از باکتریهایی که باعث این بیماری میشوند به نامهای «مایکوباکتریوم لپره» و «مایکوباکتریوم لپروماتوزیس» به آرامی تکثیر میشوند.
یکی دیگر از عواملی که احتمال ابتلای فردی به بیماری از مومیایی را کاهش میدهد، تخریب دیانای آن در طول زمان است.
دکتر میچل در این باره میگوید: «با تجزیه و تحلیل میتوانید متوجه شوید که طول تمام قطعههای دیانای این انگلها نسبتا کوتاه هستند. در واقع به جای اینکه زنجیرههای دیانای آنها خوب و طولانی و سالم باشند، فقط حدود ۵۰ تا ۱۰۰ جفت باز هستند. انگار همه چیز خرد شده است.»
وی اضافه کرد: «این به این دلیل است که دیانای در حال تخریب و شکسته شدن است. هیچ راهی برای هیچ بازگشتی وجود ندارد. زمانی که دیانای از بین برود، این تغییر همیشگی است و هیچ چیز بیدار نخواهد شد.»
با این وجود برخی از کرمهای رودهای انگلی که از طریق مدفوع پخش میشوند، بیشتر از سایر موجودات زنده میمانند و همه انگلها برای زنده ماندن به میزبان زنده نیاز ندارند. با این حال، آنها نیز مایه نگرانی بزرگی نیستند.
دکتر میچل میگوید: «آنها میتوانند بسیار مقاومتر باشند و چند ماه یا گاهی چند سال دوام بیاورند، اما هیچکدام از آنها هزاران سال زنده نمیمانند. اکثریت قریب به اتفاق انگلها با میزبان خود میمیرند، زیرا راهی برای زنده ماندن ندارند.»
حتی اگر یکی از این ارگانیسمهای باستانی هنوز زنده باشد و بخواهند فعالیت کنند، ماسکها، دستکشها و سایر ابزارهای محافظتی که محققان برای جلوگیری از آلوده شدن مومیاییها میپوشند، از انتشار عوامل بیماریزا نیز جلوگیری میکند.