نتایج یک تحقیق نشان می‌دهد گروهی از نخستی‌سانان حافظه‌ای خارق‌العاده‌ای دارند و می‌توانند هم‌نوعانشان را حتی پس از دهه‌ها گذشت زمان بشناسند و به جا بیاورند.
دانشمندان می‌گویند این بلند‌مدت‌ترین حافظه اجتماعی است که تا کنون در جانداری غیر از انسان به ثبت رسیده است..
در پژوهش انجام‌شده محققان دریافتند شامپانزه‌ها و بونوبوها (یا شامپانزه‌های کوتوله) می‌توانند عکس‌های هم‌گروه‌های سابق خود را بعد از بیش از ۲۵ سال تشخیص دهند و به آنها واکنش مثبت نشان دهند.
برای آزمایش این موضوع، محققان از دانشگاه برکلی و جانز هاپکینز آمریکا تصاویری را از شامپانزه‌ها و بونوبوهای باغ‌وحش‌های ادینبرا در اسکاتلند، پلانکندال در بلژیک و کوماموتو در ژاپن انتخاب کردند و به گروهی از این حیوانات نشان دادند که دوستانشان را برای ۹ ماه تا ۲۶ سال ندیده بودند.
محققان در کنار تصویر آشنا یک تصویر دیگر از شامپانزه‌ای غریبه را در دسترس این حیوانات گذاشتند و با استفاده از یک دستگاه ردیاب چشمی غیرتهاجمی، مکان و مدت زمان نگاه آنها به تصاویر را مورد سنجش قرار دادند.
نتایج نشان داد که شامپانزه‌ها و بونوبوها به آنهایی که می‌شناختند به‌طور قابل‌توجهی طولانی‌تر نگاه کردند و این زمان حتی برای دوستانشان بیشتر هم بود.
کریستوفر کروپنیه، استادیار در دانشگاه جانز هاپکینز و نویسنده ارشد این مطالعه، این تجربه را به برخورد با فردی از دبیرستان در خیابان پس از سال‌ها بی‌خبری تشبیه می‌کند. او به شبکه سی‌ان‌ان گفت: «این یک تجربه بسیار آشنا برای انسان‌ها نیز هست.»
به گفته محققان یکی از بونوبوها به نام لوئیز که خواهر و برادرزاده‌اش را به مدت ۲۶ سال ندیده بود، «در طول هشت مرحله آزمایش نسبت به هر دوی آنها تعصب شدیدی نشان داد.»
پژوهشگران بر این باورند که حافظه اجتماعی میمون‌ها می‌تواند فراتر از ۲۶ سال باشد و حتی می‌تواند با انسان‌ها، بعد از ۱۵ سال شروع به فراموش کردن افراد می‌کنند اما تا ۴۸ سال نیز می‌توانند دوستان و خویشاوندانشان را به یاد بیاورند، قابل مقایسه باشد.
دکتر کروپنیه در این باره می‌گوید: «به نظر می‌رسد این یک نوع خاطره مادام‌العمر برای این حیوانات است.»
بعد از تحقیقات قبلی که نشان داده بود دلفین‌ها می‌توانند دلفین‌هایی را که به مدت ۲۰ سال ندیده بودند به خاطر بیاورند، این یک رکورد جدید برای طول حافظه اجتماعی در جانداران غیر انسان است.
دکتر کروپنیه با بیان اینکه این یک خصیصه مشترک بین انسان و این جانداران است گفت: «نتایج نشان می‌دهد که حافظه اجتماعی یک ویژگی مشترک میمون با ما به عنوان یکی از نزدیکترین خویشاوندانش در دنیای طبیعت است، نه چیزی که به طور جداگانه فقط در انسان تکامل یافته باشد.»
لورا لوئیس، انسان‌شناس زیست‌شناختی در دانشگاه برکلی و از نویسندگان این تحقیق، در این باره گفت: «این ایده که آنها دیگران را به یاد می‌آورند و بنابراین ممکن است دلشان برای این افراد تنگ شود، واقعا یک سازوکار شناختی قدرتمند است و چیزی است که پیشتر به عنوان یک صفت منحصر به فرد انسانی تصور می‌شد.»
او اضافه کرد: «مطالعه ما مشخص نمی‌کند که آیا آنها این کار را انجام می‌دهند یا نه، اما سوالاتی را در مورد این احتمال ایجاد می کند که آنها ممکن است توانایی انجام این کار را داشته باشند.»
وی با تاکید بر اینکه بونوبوها ممکن است در طول زندگی ما منقرض شوند، گفت: «ما امیدواریم که این نتایج باعث همدلی مردم با این نزدیکترین عموزاده‌های ما شود.»
دانشمندان قصد دارند در مرحله بعد بررسی کنند که آیا گوریل‌ها و اورانگوتان‌ها نیز دارای خاطرات اجتماعی طولانی‌مدت هستند یا نه؟
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Proceedings of the National» منتشر شده است.
