گل پیروزیبخش ترکیه مقابل اتریش در رقابتهای یورو۲۰۲۴ که این تیم را به یک چهارم نهایی مسابقات رساند به دلیل شادی گل زننده آن با جنجال و حواشی زیادی همراه شده است.
مریح دمیرال، مدافع تیم ملی ترکیه که گل نخست تیم ملی کشورش را نیز در دقایق ابتدایی مسابقه مقابل اتریش به ثمر رسانده بود پس از آنکه در دقیقه ۵۹ برای دومین بار دروازه حریف را گشود با حرکتی عجیب به سرعت خبرساز شد.
دمیرال که در پایان مسابقه بهترین بازیکن میدان انتخاب شد هنگام شادیِ دومین گل خود با بلند کردن دو دست نماد «گرگهای خاکستری»، یک سازمان ملیگرای افراطیِ پانترک را که به داشتن ایدههای نئوفاشیستی شهرت دارد، به نماش گذاشت.
این حرکت نمادین به رغم آنکه از چشم داور دور ماند اما به سرعت در میان اهالی فوتبال، مفسران و تحلیلگران و نیز مقامهای سیاسی بازتاب گسترده پیدا کرد.
تحقیقات یوفا
اتحادیه فوتبال اروپا، یوفا در نخستین واکنش به این اقدام اعلام کرده است که تحقیقاتی را در خصوص حرکت مدافع تیم ملی ترکیه که با شائبه ترویج ایدههای افراطگرایانه همراه است، آغاز کرده است.
برگزارکننده مسابقات در بیانیهای اعلام کرد که در حال انجام تحقیقاتی در خصوص بازیکن تیم ملی ترکیه است که سهشنبه شب در جریان مسابقه مرحله حذفی یورو۲۰۲۴ مقابل اتریش در استادیوم شهر لایپزیگ «رفتاری نامناسب» از خود به نمایش گذاشته است.
این مسابقه علاوه بر حرکت بحثبرانگیز مدافع تیم ملی ترکیه با حواشی دیگری از جمله شعارهای نژادپرستانه طرفداران تیم ملی اتریش همراه بود که یوفا وعده رسیدگی به آن را نیز داده است.
اتحادیه فوتبال اروپا در بیانیه خود آورده است که در همین راستا به یک ناظر و بازرس ویژه مسائل انضباطی و اخلاقی برای بررسی این پرونده و جمعآوری اطلاعات بیشتر ماموریت داده است.
مریح دمیرال در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نیز عکسی از شادی گل جنجالی مقابل اتریش را به اشتراک گذاشته است.
از گرگهای خاکستری چه میدانیم؟
گرگهای خاکستری ابتدا به عنوان شاخه جوانان حزب حرکت ملی ترکیه که یک تشکل راست افراطی است، تأسیس شد.
حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچهلی در حال حاضر با حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، در ائتلاف قرار دارد.
دولت باغچهلی، رهبر حزب حرکت ملی اغلب از سلام با نماد «گرگ خاکستری» در گردهماییهای حزبی استفاده میکند.
این گروه پس از تأسیس در دهه ۱۹۶۰، متهم به مشارکت در خشونتهای سیاسی شد که عمدتاً علیه گروههای چپگرا و اقلیتهایی مانند کردها و ارامنه صورت میگرفت.
همین امر باعث شد تا گرگهای خاکستری به عنوان یک سازمان شبهنظامی نژادپرست و نئوفاشیست شناخته و فعالیت آن در برخی کشورها همچون فرانسه ممنوع اعلام شود.
برخی کشورها همچون اتریش استفاده از سلام سه انگشتی که نماد سر گرگ است و به طور گسترده توسط افراطیون ملیگرا در ترکیه استفاده میشود را ممنوع کردهاند.
پارلمان اروپا در ماه مه ۲۰۲۱ از کشورهای عضو اتحادیه خواست تا گرگهای خاکستری را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کنند.
اعضای این گروه اما تمامی اتهامات مربوط به افراط گرایی سیاسی را رد میکنند و خود را عضوی از یک بنیاد فرهنگی و آموزشی میدانند.
واکنش وزیر کشور آلمان
نانسی فزر، وزیر کشور آلمان، میزبان مسابقات یورو۲۰۲۴ در واکنش به این ماجرا، ضمن محکوم کردن شادی گل نمادین بازیکن تیم ملی ترکیه، با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس تصریح کرد: «نماد افراطگرایان راست ترکیه جایی در استادیومهای ما ندارد.»
وی در بخش دیگری از پیام خود استفاده از مسابقات فوتبال یورو به عنوان بستری برای ترویج نژادپرستی را کاملا غیرقابل قبول عنوان کرده است.
وزیر کشور آلمان همچنین اعلام کرده است که دولت کشورش انتظار دارد یوفا این پرونده را به سرعت مورد بررسی قرار دهد مجازاتهایی را برای فرد خاطی در نظر بگیرد.
جم اوزدمیر، وزیر کشاورزی آلمان نیز در واکنش به شادی گل مریح دمیرال گفته است: «هیچ چیز در سلام گرگ پنهان نیست.»
اوزدمیر که یکی از برجستهترین سیاستمداران ترکتبار آلمانی است با انتشار پیامی در ایکس نماد سلام گرگ را «مخفف ترور و فاشیسم» قلمداد کرده است.
دمیرال: امیدوارم باز هم فرصت انجام این شادی را داشته باشم
مریح دمیرال پس از پایان مسابقه مقابل اتریش هنگامی که با سوال خبرنگاران در خصوص حرکت جنجالی خود روبرو شد، گفت هیچ «پیام پنهانی» در شادی گل او وجود نداشته است.
او که با به ثمر رساندن دو گل تیماش را یک تنه راهی مرحله بعدی مسابقات یورو کرده بود، یادآور شد: «نحوه شادی گلی که انجام دادم با هویت ترک من ارتباط دارد.»
مدافع تیم ملی ترکیه سپس افزود: «ما همه ترک هستیم، من بسیار به ترک بودنم افتخار می کنم و معنای این ژست همین است.»
مریح دمیرال به خبرنگاران گفت که هواداران ترک را در سکوها دیده است که در حال سلام دادن به همین شکل بودهاند.
او با اشاره به این که تنها قصد داشته خوشحالی و افتخار به ترک بودن خود را نشان دهد، افزود که امیدوار است «فرصتهای بیشتری برای نشان دادن این حرکت داشته باشد.»
بر اساس قوانین یوفا که هرگونه نماد سیاسی را در ورزشگاهها منع میکند، مریح دمیرال ممکن است به دلیل این شادی گل، با جریمه نقدی یا محرومیت از مسابقات روبرو شود.
تیم ملی ترکیه قرار است شنبه آینده در چارچوب رقابتهای مرحله یک چهارم نهایی مسابقات یورو۲۰۲۴ در برلین مقابل هلند به میدان برود.