دو دانشجوی ۲۱ ساله در سال ۱۹۸۵ در مکزیک دست به سرقتی زدند که در این کشور از آن به عنوان «سرقت قرن» یاد می‌شود.
این دو دانشجو در اولین ساعات روز ۲۵ دسامبر آن سال موفق شدند ۱۲۴ اثر باستانی را از موزه ملی انسان‌شناسی در مکزیکوسیتی بدزدند. این سرقت نه تنها ضعف مقام‌های فرهنگی مکزیک در محافظت از موزه‌ها و آثار ارزشمند را نشان می‌داد بلکه نشان‌دهنده ضعف پلیس در رسیدگی به این پرونده نیز بود چرا که تا چهار سال بعد اثری از سارقان و آثار به سرقت رفته به دست نیامد.
سارقان جوان که کارلوس پرشه تروینیو و رامون ساردینا گارسیا نام داشتند از سهل‌انگاری مسئولان موزه در شب جشن کریسمس استفاده کردند. هر دو آنها از علاقمندان به تاریخ و آثار باستانی بودند.
آنها پیش از انجام عملیات خود به مدت شش ماه به دقت مسئولان موزه و تدابیر امنیتی آن را تحت نظر داشتند. آنها ساعت یک شب از طریق کانال کولر وارد موزه شدند و طی سه ساعت توانستند ۱۲۴ اثر باستانی را از موزه خارج کنند.
این در حالی است که مسئولان امنیت موزه که باید هر دو ساعت یک بار همه سالن‌ها را کنترل می‌کردند مشغول خوش‌گذرانی به مناسبت جشن کریسمس بودند.
ارزش تنها یکی از آثار باستانی به سرقت رفته در آن زمان ۲۰ میلیون دلار بود. با این حال دو سارق جوان تا مدتها از ترس لو رفتن از فروش این ۱۲۴ اثر باستانی در بازار سیاه خودداری کردند.
بیش از ۳۰ کارآگاه مامور رسیدگی به پرونده‌ای شدند که در مکزیک «سرقت قرن» نام گرفت. آنها تا سال ۱۹۸۹ که یکی از قاچاقچیان بزرگ مکزیک دستگیر نشده بود سرنخی در این پرونده به دست نیاورده بودند. بازداشت «ال کابو»، قاچاقچی بزرگ مواد مخدر زمینه‌ساز حل معمای «سرقت قرن» شد.
کارلوس پرشه تروینیو یکی از دو سارق جوان با گروهی از قاچاقچیان مواد مخدر در ارتباط بود تا بتواند به کمک آنها آثار به سرقت رفته را در بازار سیاه به فروش برساند. «ال کابو» هم به امید اینکه بتواند مشمول تخفیف برای دوران محکومیتش شود به پلیس مکزیک اعتراف کرد که در مورد «سرقت قرن» اطلاعاتی دارد.
پلیس مکزیک در نهایت در روز ۱۰ ژوئن سال ۱۹۸۹ توانست ۱۱۱ اثر از ۱۲۴ اثر باستانی به سرقت‌رفته را کشف کند. هفت اثر در اختیار رامون ساردینا باقی ماند و تا امروز نیز کشف نشده است. از سرنوشت چهار اثر اطلاعی در دست نیست و دو اثر نیز توسط کارلوس پرشه تروینیو در بازار سیاه در ازای دریافت کوکائین به فروش رسید. او در سن ۲۴ سالگی به ۲۲ سال حبس محکوم شد اما همدستش هیچگاه بازداشت نشد.
