مفهوم هوش مصنوعی هزاران سال است که وجود دارد. بسیاری از فرهنگ‌ها در سرتاسر جهان افسانه‌ها و اسطوره‌ها و داستان‌هایی دارند که در آن‌ها برخی موجودات غیرواقعی زندگی و فکر و مانند مردم عادی رفتار می‌کنند.
از چند سال گذشته، هوش مصنوعی به موضوعی داغ در دنیای فناوری تبدیل شده است. طبق گزارش لینکدین درمورد مشاغل نوظهور در سال گذشته، هوش مصنوعی و بلاکچین در صدر فهرست قرار دارند.
همین موضوع باعث رونق ساخت فیلم‌هایی درمورد هوش مصنوعی شده است که گاه بسیار حرفه‌ای مخاطب را میخکوب می‌کنند و با ظرافت تمام او را به دنیایی می‌کشند که مدت‌ها در خاطرش بماند و گاه با نتیجه‌ای خنده‌دار شکست را می‌پذیرد.
مفاهیم عملی هوش مصنوعی اغلب با نحوه نمایش آن در فیلم‌ها متفاوت است؛ اما گاه این موضوع به جذابیت فیلم‌ها و سریال‌های این حوزه کمک بزرگی کرده است. در این مطلب، ۱۲ فیلم برتر را برای علاقه‌مندان به حوزه هوش مصنوعی و سینما معرفی می‌کنیم.
۱. Black Mirror
کارگردان: چارلی بروکر
تاریخ اکران: ۲۰۱۹-۲۰۱۱
IMDb امتیاز: ۸.۸/۱۰
سریال Black Mirror به نگرانی جمعی ما درباره دنیای پیشرفته و تحولات تکنولوژی اشاره می‌کند. هر قسمت، داستانی متفاوت و واضح و گیرا را روایت می‌کند که موضوع پارانویا را باتوجه‌به تکنولوژی پیشرفته‌ای بررسی می‌کند که در واقعیتی جایگزین یا آینده نزدیک قرار گرفته است. مسائل منعکس‌کننده جامعه ما یا پیامدهای اعمالی است که شاید برای نوع بشر بسیار خطرناک باشد.
این سریال شما را شاد نمی‌کند؛ اما پیش‌بینی‌های جالب و امکان‌پذیری درباره آینده تکنولوژی دارد که بسیار درخورتأمل است و شما را وادار می‌کند تا به جنبه‌های مختلف زندگی فکر کنید.
۲. Matrix (ماتریکس)
کارگردان: لانا واچوفسکی و لیلی واچوفسکی
تاریخ اکران: ۱۹۹۹
IMDb امتیاز: ۸.۷/۱۰
دلایل زیادی وجود دارد که سه‌گانه ماتریکس یکی از فیلم‌های تحسین‌شده در ژانر علمیتخیلی است. این فیلم کلاسیک هوش مصنوعی در دنیایی که هوش مصنوعی همه‌چیز را کنترل می‌کند، ماهیت واقعیت ساخته‌شده (مجازی) را بررسی می‌کند.
داستان در آینده‌ای دیستوپیایی می‌گذرد و حول محور برنامهنویس کامپیوتر، توماس اندرسون است که با نام مستعار نئو شناخته می‌شود. او درباره دنیایی اطلاع پیدا می‌کند که در آن جمعیت زمین در واقعیتی شبیه‌سازی‌شده به‌دام افتاده‌اند.
در‌ادامه، شاهد خط داستانی سورئالی هستید که مطمئناً شما را درگیر می‌کند. ماتریکس بهعنوان فیلم مرتبط با هوش مصنوعی به ترس از تسلط ماشین‌ها و استفاده از ما برای ادامه کار آن‌ها اشاره می‌کند.
پس از تکمیل ماتریکس، فراموش نکنید که The Matrix Reloaded2003 و Matrix Revolutions 2003 و The Matrix Resurrections2021 را هم ببینید.
۳. Interstellar (بین ستاره‌ای)
کارگردان: کریستوفر نولان
تاریخ اکران: ۲۰۱۴
IMDb امتیاز: ۸.۶/۱۰
اگر اهل فیلم و سینما باشید، Interstellar از دسته فیلم‌هایی است که به‌احتمال زیاد قبلاً آن را تماشا کرده‌اید. از زمان اکران این فیلم تاکنون، مخاطبان زیادی آن را بارها‌وبارها دیده‌اند و نولان را برای کارگردانی این اثر تحسین کرده‌اند.
هوش مصنوعی شخصیت اصلی بین ستاره‌ای نیست؛ بلکه به‌واسطه دو ربات به نام‌های CASE و TARS نشان داده می‌شود که به خدمه Endurance کمک می‌کنند. برخلاف دیگر ربات‌هایی که در داستان‌های علمیتخیلی به تصویر کشیده می‌شوند، این دو به‌هیچ‌وجه شبیه انسان‌نماها نیستند. این پیکربندی از ایده برتری عملکرد بر فرم صحبت می‌کند که استراتژی طراحی محتمل برای هوش مصنوعی آینده است.
۴. Westworld (وست‌ورلد)
کارگردان: مایکل کرایتون (فیلم) / جاناتان نولان و لیزا جوی (سریال)
تاریخ اکران: ۱۹۷۳ (فیلم) / ۲۰۱۶ (سریال)
IMDb امتیاز: ۸.۵/۱۰ / ۶.۹/۱۰
تصور کنید در پارک موضوعی بزرگ‌سالان که به ژانر وسترن اختصاص داده شده است، بتوانید تاریک‌ترین خیالات خود را زندگی کنید. در وست‌ورلد هر بازدیدکننده می‌تواند با ۱,۰۰۰ دلار در روز زمان خود را در این پارک سپری کند که ربات‌ها میزبان آن هستند و بازی را آن‌طور‌که می‌خواهد جلو ببرد.
همان‌طورکه انتظار می‌رود، همه‌چیز خوب پیش می‌رود تا اینکه روزی ربات‌ها علیه اربابان انسانی خود شورش می‌کنند. این فیلم استفاده از هوش مصنوعی برای ایجاد سرگرمی در مقیاس باورنکردنی و پیامدهای اخلاقی دست‌کاری AI برای چنین اهدافی را به ما نشان می‌دهد.
شما می‌توانید فیلم اصلی را که در سال ۱۹۷۳ منتشر شد، ببینید یا زمان طولانی‌تری را صرف تماشای بازسازی سریالی و جذاب همین فیلم کنید.
۵. WALL-E (وال-ای)
کارگردان: اندرو استنتون
تاریخ اکران: ۲۰۰۸
IMDb امتیاز: ۸.۴/۱۰
اگر بخواهیم فیلمی خانواده‌محور و شاد را در این فهرست بگنجانیم، وال-ای گزینه مناسبی است که نباید زمینه دیستوپیایی یا پادآرمان‌شهری آن را فراموش کنیم. اکنون زمین پر از زباله است و بشر در سفینه‌های فضایی غول‌پیکر زندگی می‌کند. ماشین‌ها همه کار را انجام می‌دهند و انسان‌ها مانند ربات یک جا می‌نشینند.
Wall-E ربات جمع‌آوری زباله‌ای است که پس از اقدام انسان‌ها برای ترک سیاره و پناه‌بردن به ایستگاه‌های فضایی، روی زمین باقی مانده است تا آن را تمیز کند تا اینکه ربات دیگری به نام ایو به زمین فرستاده می‌شود تا بررسی کند که آیا نشانه‌ای از حیات باقی مانده است یا خیر.
ازآن‌جاکه فیلم عاشقانه علمیتخیلی درباره عاشق‌شدن دو ربات با هوش مصنوعی سروکار داریم، Wall-E در‌نهایت عاشق ایو می‌شود. اگر هنگام تماشای فیلم احساساتی می‌شوید، بهتر است پیش از تماشای این فیلم، خودتان را آماده کنید.
این فیلم هوش مصنوعی را بهعنوان موجودیتی نشان می‌دهد که در‌نهایت بشر را نجات می‌دهد و می‌تواند مخاطب را از کلیشه‌ی هوش مصنوعی برای اِعمال سلطه بر جهان و ایجاد سایبورگ‌های قاتل دور کند.
۶. A Space Odyssey2001 ادیسه فضایی
کارگردان: استنلی کوبریک
تاریخ اکران: ۱۹۶۸
IMDb امتیاز: ۸.۳/۱۰
A Space Odyssey یکی از فیلم‌های محبوب هوش مصنوعی است که ۱۶ جایزه و ۱۱ نامزدی را در کارنامه خود دارد؛ از‌جمله یک جایزه اسکار که برای بهترین جلوه‌های ویژه بصری و سه جایزه بفتا برای بهترین کارگردانی هنری و فیلم‌برداری و موسیقی متن. هر‌کسی که به‌دنبال فیلم مرتبط با هوش مصنوعی است، باید این فیلم را تماشا کند.
خط داستانی شامل سفری به مشتری با H.A.L 9000، شخصیت هوش مصنوعی است که سفینه فضایی را کنترل و نظارت می‌کند. HAL طرح نهایی هوش مصنوعی واقعی است: هوشمند، منطقی، کنترل‌کننده و عاری از محدودیت‌های احساسی. در روند فیلم، HAL شروع به بروز رفتارهای عجیب‌وغریبی می‌کند که به رویارویی پرتنش بین انسان و ماشین و سفری ذهنی در فضا و زمان منجر می‌شود.
۷. Her (او)
کارگردان: اسپایک جونز
تاریخ اکران: ۲۰۱۳
IMDb امتیاز: ۸/۱۰
سیستم‌عامل‌های هوشمند مصنوعی یا دستیارهای مجازی مانند سیری و الکسا و بیکسبی می‌توانند زندگی ما را آسان‌تر و منظم‌تر کنند؛ اما اگر فناوری آن‌قدر پیچیده شود که به‌مرورزمان بتوانید به آن احساس پیدا کنید و عاشقش شوید، چه؟
این فرضیه اساس ساخت فیلم Her است؛ جایی که مردی تنها عاشق سیستم هوش مصنوعی بسیار پیچیده‌ای به نام سامانتا می‌شود. این فیلم جالب هوش مصنوعی حول محور فناوری در حال استفاده می‌چرخد، با اینکه شاهد مدلی پیشرفته‌تر خواهید بود. این فیلم به چگونگی تکیه مردم به هوش مصنوعی نیز اشاره می‌کند.
۸. The Terminator (نابودگر)
کارگردان: جیمز کمرون
تاریخ اکران: ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۹
IMDb امتیاز: ۸.۱/۱۰The Terminator
فیلم دیگری است که تهدید ناشی از هوش مصنوعی را به‌تصویر می‌کشد. در دنیای ویران‌شده‌ای که Skynet مجهز به هوش مصنوعی اداره می‌کند، مردم در زیر زمین پنهان شده‌اند تا اینکه روزی شورش می‌کنند. بنابراین، نرم‌افزار شیطانی قاتل سایبورگی به نام The Terminator را از سال ۲۰۲۹ به سال ۱۹۸۴ می‌فرستد تا جلو تحریک‌کننده اصلی را بگیرد.
وظیفه ترمیناتور یافتن و کشتن زنی است که رهبر شورش را به‌دنیا می‌آورد. در‌ادامه، یک نفر باید سایبورگ را نابود کند و زن را از خطر قریب‌الوقوع نجات دهد. اگر نسخه اصلی را دوست داشتید، شش فیلم دیگر در این مجموعه وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها لذت ببرید.
۹. Moon (ماه)
کارگردان: دانکنز جونز
تاریخ اکران: ۲۰۰۹
IMDb امتیاز: ۷.۸/۱۰
Moon به‌دلیل پویایی جذابی که بین انسان و هوش مصنوعی به‌تصویر کشیده است، در فهرست بهترین فیلم‌ها درمورد هوش مصنوعی قرار دارد. قهرمان داستان کارمندی قراردادی است که برای شرکتی با مرکزی تحقیقاتی در ماه کار می‌کند.
درست زمانی‌که قرارداد ۳ ساله او به‌پایان می‌رسد، با مشکلات ارتباطی با زمین مواجه می‌شود و تعامل او به GERTY، همراه هوش مصنوعی‌اش، محدود می‌شود. GERTY نشان‌دهنده ظرفیت‌های هوش مصنوعی بهعنوان منبعی برای بهره‌برداری از تأسیسات و نیز منبعی برای آسایش و رفاقت است.
۱۰. Ex Machina
کارگردان: الکس گارلند
تاریخ اکران: ۲۰۱۴
IMDb امتیاز: ۷.۷/۱۰
Ex Machina در تأمل‌برانگیزترین حالت علمیتخیلی است، این فیلم حول محور رباتی انسان‌نما به نام آوا می‌چرخد که برخلاف دیگر فیلم‌های این ژانر، خواهان تسلط بر جهان نیست. در اکس ماکینا میلیاردر عجیب‌وغریبی از یکی از برنامه‌‌نویسان دعوت می‌کند تا نسخه‌ای از آزمون تورینگ را برای رباتی به نام آوا اجرا کند.
آوا و برنامهنویس مکالمه‌هایی می‌کنند؛ اما مشخص نیست چه کسی واقعاً در حال آزمایش دیگری است. آیا برنامهنویس آوا را آزمایش می‌کند؟ آیا آوا برنامهنویس را آزمایش می‌کند؟ یا میلیاردر هر دوِ آن‌ها را آزمایش می‌کند؟
۱۱. A.I. Artificial Intelligence
کارگردان: استیون اسپیلبرگ
تاریخ اکران: ۲۰۰۱
IMDb امتیاز: ۷.۲/۱۰
در فهرستی از فیلم‌های هوش مصنوعی نمی‌توان اسمی از فیلم معروف A.I. نیاورد. این فیلم نشان‌دهنده تلاش افراد برای استفاده از هوش مصنوعی به‌منظور ایفای نقشی است که عموماً با شخصی حقیقی (بهعنوان مثال کودک یا فرزند) مرتبط است.
در این داستان مانند قصه پینوکیو، ربات هوش مصنوعی به نام دیوید بهعنوان جایگزینی موقت برای خانواده کودکی به‌کما‌رفته آورده می‌شود. در‌ادامه، دیوید می‌خواهد انسانی واقعی باشد و ابراز علاقه کند؛ آرزویی که باعث می‌شود هوش مصنوعی روزی به‌حدی برسد که خواسته‌ها و هدف‌های خود را دنبال کند.
۱۲. Transcendence (تعالی)
کارگردان: والی فیستر
تاریخ اکران: ۲۰۱۴
IMDb امتیاز: ۶.۲/۱۰
Transcendence برداشتی جالب از هوش مصنوعی و دامنه و ظرفیت‌های وحشتناک آن است. این فیلم مفهوم تکینگی فناوری را بررسی می‌کند؛ جایی که آگاهی دانشمندی درخشان در سیستم A.I بسیار هوشمند آپلود می‌شود.
او در‌نهایت راه خود را به اینترنت پیدا می‌کند؛ اما توانایی‌هایش از کنترل خارج می‌شوند، تا جایی که اگر نانوذراتش روی ذهن‌های افراد تأثیر گذاشته باشند، می‌تواند ذهن افراد را کنترل کند.
فیلم Transcendence با بازی درخشان بازیگران توانایی مثل جانی دپ، مورگان فریمن، ربکا هال و کیلین مورفی ذهن مخاطب را درمورد خطرها و مزیت‌های بالقوه ادغام آگاهی انسان با هوش مصنوعی درگیر می‌کند.
منبع: زومیت
