کریستوفر نولان بعد از اینکه فیلم Insomnia (بیخوابی) را در سال ۲۰۰۲ به پایان رساند و خیالش از بابت آن راحت شد، یک پیشنویس ۸۰ صفحهای برای ساخت یک اثر ترسناک به استودیوی برادران وارنر ارائه کرد؛ اثری که قرار بود درباره «سارقان رویا» باشد و با الهام از مفهوم رویای شفاف ساخته شود. اما او همان موقع به این نتیجه رسید که بهتر است فعلا این پروژه را کنار بگذارد تا بتواند آمادگی بیشتری برای آن پیدا کند و درنهایت یک اثر پیچیده و بسیار جذاب را بسازد و ارائه دهد. ۶ ماه بعد نولان دوباره به سراغ این پروژه رفت، کمی آن را جذابتر و پیچیدهتر کرد و سرانجام توانست نظر مثبت نهایی برادران وارنر را بهدست بیاورد.
این اثر علمی تخیلی و اکشن که با ۱۶۰ میلیون دلار بودجه ساخته شده بود، فروش عجیب و غریبی را در باکس آفیس تجربه کرد و به درآمد ۸۳۶.۸ میلیون دلاری رسید؛ موفقیتی که باعث شد فیلم تلقین بعد از انیمیشن Toy Story 3 (داستان اسباب بازی ۳)، فیلم Alice in Wonderland (آلیس در سرزمین عجایب) و فیلم Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 (هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت اول) به چهارمین اثر پرفروش سال ۲۰۱۰ تبدیل شد. این فیلم یکی از بهترین آثار دهه ۲۰۱۰ انتخاب شد و توانست ۴ جایزه اسکار (بهترین فیلمبرداری، بهترین تدوین صدا، بهترین صداگذاری و بهترین جلوههای ویژه) را کسب کند.
فیلم تلقین حول محور یک دزد میچرخد که توانایی ورود به رویای دیگران را دارد. دام کاب شیء خاصی را نمیدزدد بلکه به سرقت ایدهها میرود. او با توانایی جذابی که دارد، خود را به درون اعماق ناخودآگاه هدفهای خود میفرستد و میتواند از آنجا اطلاعات مختلفی را بهدست بیاورد؛ اطلاعاتی که حتی بهترین هکرهای کامپیوتری هم نمیتوانند به آنها دست پیدا کنند. با اینکه کاب در دنیای خودش سلاح نهایی محسوب میشود، اما خب چنین چیزهای قدرتمندی هم نقطه ضعفهای خودشان را دارند. زمانیکه کاب همه چیز خود را از دست میدهد، مجبور میشود به آخرین مأموریت مخصوص خود برود تا به رستگاری برسد.
این فیلم همانند ماهیتی که دارد، فوقالعاده رویایی است. یک اثر هوشمندانه، ابتکاری و دلهرهآور. حالا ما در این مقاله قصد داریم ۵ اثر شبیه به فیلم تلقین را به شما معرفی کنیم. البته که آثار خیلی زیادی شبیه به این فیلم ساخته شده است (۹۹٪ این آثار را هم خود کریستوفر نولان ساخته) اما ما تصمیم داریم کارهایی را به شما معرفی کنیم که همانند فیلمهای نولان فوقالعاده شناخته شده نیستند و کمتر دیده شدند. بنابراین اگر شما هم از علاقمندان به این فیلم هستید، این مقاله را تا انتها دنبال کنید. لازم به ذکر است که آثار مذکور مغز شما را منفجر خواهر کرد؛ پس برای یک ماجراجویی هیجانانگیز که از ابتدا تا انتها شما را لبهی صندلی خود نگه میدارد، آماده باشید.
۵- فیلم جان مالکوویچ بودن
فیلم Being John Malkovich
کارگردان: اسپایک جونز
نویسنده: چارلی کافمن
بازیگران: جان کوساک، کامرون دیاز و کاترین کینر
سال پخش: ۱۹۹۹
ژانر: کمدی، درام و فانتزی
میانگین امتیازات Being John Malkovich در IMDB: ۷.۸
«تا حالا دوست داشتی فرد دیگری باشی؟ حالا میتوانی» در این کمدی کالت-پسندِ عجیب و غریب که همانند فیلم تلقین پیچیدگیهای عجیب و غریبی دارد، ما با یک عروسکگردان بیکار نیویورکی به نام کریگ شوارتز طرف هستیم. او با اکراه، بهعنوان کارمند بایگانی برای دکتر لستر عجیب و غریب، مشغول به کار میشود. زمانیکه کریگ در محل کارش بود، یک پورتال را پیدا میکند که او را وارد ذهن جان مالکوویچ میکند؛ یک بازیگر مشهور و محبوب. بعد از گذشت مدت کوتاهی، او ماجرا را برای همکار خود تعریف میکند. به همین ترتیب هم آنها یک طرح تجاری غیرمعمول و رابطهای عجیب و غریب را آغاز میکنند.
این فیلم که ایدهی اولیهی بسیار جذابی دارد، به خاطر نگار فیلمنامه و سبک کارگردانی، حسابی مورد استقبال منتقدان قرار گرفت و در سه بخش بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر مکمل زن نامزد دریافت جایزه اسکار شد. اگر اصالت و اورجینال بودن فیلم Inception را دوست دارید و میخواهید یک اثر منحصربهفرد و جذاب تماشا کنید، فیلم جان مالکوویچ بودن گزینه بسیار خوبی برای شما است.
۴- فیلم پاپریکا
فیلم Paprika
کارگردان: ساتوشی کان
نویسنده: سیشی میناکامی و ساتوشی کان
بازیگران: مگومی هایاشیبارا، تورو اموری و کاتسونوسوکه هوری
سال پخش: ۲۰۰۶
ژانر: انیمیشنی، درام و فانتزی
میانگین امتیازات Paprika در IMDB: ۷.۷
ارتباط بین فیلم تلقین و فیلم پاپریکا، چیزی بیشتر از شباهت است و عملا میتوان گفت که کریستوفر نولان در پروژه ساخت اثر خود، الهام خیلی زیادی از پاپریکا گرفته است؛ یک جورهایی پاپریکا نمونه اولیهی فیلم تلقین محسوب میشود و موضوعات مشابهی مانند دستکاری رویاها، دخالت تکنولوژیکی و حتی کنترل ذهن دارد. سه دانشمند در بنیاد تحقیقات روانپزشکی نمیتوانند دستگاهی را که با نام D.C. Mini ابداع کرده بودند، تحت کنترل بگیرند و امنیتش را تأمین کنند.
همین اتفاق باعث میشود که مردم بتوانند رویاهای خود را ببینند و آنها را ضبط کنند. یک سارق از این دستگاه استفاده میکند که وارد ذهن مردم شود و حواس آنها را با رویاهای خودشان و رویاهای دیگران، پرت کند؛ آن هم زمانیکه بیدار و هوشیار هستند. با وجود چنین اتفاقی، خیلی زود هرجومرج ایجاد میشود. سه شخصیت در داستان به نام چیبا، توکیتا و شیما به کمک یک بازرس پلیس و یک روح به نام پاپریکا باید هویت این سارق را پیدا کنند؛ آن هم زمانیکه باید مراقب حملههای این دزد به روح و روان خودشان هم باشند که یک وقت حواسشان پرت نشود.
۳- فیلم جرایم زمانی
فیلم Timecrimes
کارگردان: ناچو ویگالوندو
نویسنده: ناچو ویگالوندو
بازیگران: ناچو ویگالوندو، باربارا گوئناگا و کارا الخالده
سال پخش: ۲۰۰۷
ژانر: ماجراجویی، درام و فانتزی
میانگین امتیازات Timecrimes در IMDB: ۷.۱
هکتور یک مرد معمولی است که به همراه همسرش به خانه جدیدی نقل مکان میکند. یک روز عصر، درحالیکه او مشغول استفاده از دوربین مخصوص خودش است، دختری را میبیند که در جنگل سرگردان است. به همین دلیل، تصمیم میگیرد به آنجا برود که در صورت نیاز به او کمک کند؛ اما متوجه میشود که دقیقا همان دختر، روی یک سنگ دراز کشیده است. ناگهان، مردی با یک باند صورتی که صورتش را با آن پوشانده بود، یک قیچی را بهطرز وحشیانهای در بازوی هکتور فرو میکند. این مرد بیچاره و بختبرگشته، ناخواسته بخشی از یک حلقهی زمانی و تکراری میشود و باید کاری کند که دیگر نسخههای خودش، از صفحه زندگی پاک شوند و زندگی را ادامه ندهند.
این فیلم با اینکه جایزههای مختلفی هم دریافت کرد و امتیازات بالایی از منتقدان گرفت، اما آنچنان که باید و شاید مورد استقبال بینندگان عادی قرار نگرفت؛ جرایم زمانی با ۲.۶ میلیون دلار هزینه ساخت، تنها چیزی حدود ۵۶۴ هزار دلار درآمد داشت و شکست بدی را در باکس آفیس تجربه کرد. منتقدان بعد از تماشای این اثر معتقد بودند که فیلم جرایم زمانی یک اثر دلهرهآور با بودجه پایین اما بسیار خوشساخت است که پیچیدگیهای عجیب و طنز تاریکی دارد.
۲- فیلم بیخود از خود
فیلم Self/less
کارگردان: تارسم سینگ
نویسنده: الکس پاستور و دیوید پاستور
بازیگران: رایان رینولدز، ناتالی مارتینز و متیو گود
سال پخش: ۲۰۱۵
ژانر: اکشن، اسرارآمیز و علمی تخیلی
میانگین امتیازات Self/less در IMDB: ۶.۵
«خدا، انسان را خلق کرد. انسان، جاودانگی را خلق کرد.» آیا حاضری جان یک نفر را بگیری تا برای همیشه زندگی کنی؟ یک مرد فوقالعاده ثروتمند به سرطان مبتلا شده است و در آیندهای نزدیک از دنیا میرود. او تصمیم میگیرد که زیر یک عمل جراحی و ظاهرا درمانی برود تا عمر خود را طولانیتر کند؛ در طی این عمل قرار است که آگاهی و هوشیاری این مرد به بدن یک مرد جوان و البته سالم منتقل شود. اما هیچ چیزی آنطور که به نظر میرسد و پیشبینی شده بود، جلو نمیرود. او به مرور زمان اسرار ریشههای این بدن و همچنین سازمانی که برای حفظ اهداف خودش حاضر است او را به قتل برساند، کشف میکند.
با وجود اینکه بن کینگزلی درآمد خیلی زیادی از این فیلم داشت و حسابی هم در تبلیغات حضور داشت، اما کل هنرنمایی او در فیلم، تنها ۱۵ دقیقه بود. مثل فیلم تلقین، این اثر هم شامل تصمیمات بسیار خطرناکی است که یک مرد ثروتمند و در حال مرگ میگیرد. دیمین هم مثل فیلم تلقین، به واسطهی تکنیک هک جسمی میتواند زندگی درون زندگی را تجربه کند؛ اتفاقی که باعث میشود او به واقعیتی از خود پی ببرد که هیچوقت نمیتوانست تصورش کند.
۱- فیلم بهزودی
فیلم Anon
کارگردان: اندرو نیکول
نویسنده: اندرو نیکول
بازیگران: کلایو اوون، آماندا سایفرد و کلم فیور
سال پخش: ۲۰۱۸
ژانر: جنایی، اسرارآمیز و علمی تخیلی
میانگین امتیازات Anon در IMDB: ۶.۱
«هویت تو، دادههای تو، خاطرات تو، هیچکدام برای تو نیستند.» در آیندهای نزدیک، خاطرات شخصی ضبط میشوند و جرم و جنایت تقریبا از بین رفته است. دراینمیان یک سری قتل وجود دارد که کاراگاه مشکلداری به نام سال فرایلند شدیدا در تلاش است تا این پروندهها را حل کند. این کاراگاه در همین میان با زن جوانی برخورد میکند؛ زنی که فقط با عنوان «دختر» شناخته میشود. او هیچ هویت و هیچ گذشتهای ندارد و برای نیروهای پلیس نامرئی است. سال متوجه میشود که این، احتمالا پایان جرم و جنایت نباشد؛ بلکه این تنها نقطه شروع سیل عظیمی از اتفاقات جنایتکارانه باشد.
این اثر فازِ هکریِ فیلم The Matrix (ماتریکس) و حال و هوای سرقت فیلم Inception را دارد. این فیلم با وجود اینکه شباهت خیلی زیادی به فیلم تلقین دارد، اما آنقدرها که باید و شاید، مورد استقبال منتقدان قرار نگرفت. آنها معتقد بودند که این اثر عمق لازم برای تحقق جاهطلبی واقعی و واضح خود ندارد؛ همچنین هیجان لازم یک اثر اکشن، علمی تخیلی و دلهرهآورِ خوب را هم ندارد.